Opinie: Maakt de iPad kinderen dommer?

Het is een veelgehoorde angst: iPadscholen zijn gevaarlijk. De nieuwste expert die zich achter deze uitspraak schaart is orthopedagoog Sieneke Goorhuis-Brouwer. In een opiniestuk in Trouw betoogt zij dat iPadscholen een riskante vernieuwing zijn. Daarbij haalt ze de Duitse hoogleraar Manfred Spitzer aan, die zegt te hebben vastgesteld dat kinderen dommer van het gebruik van technologie worden. Hij spreekt van “digitale dementie”, die al op jonge leeftijd zou intreden.

Spitzer stelt dat de hersenen van jonge kinderen getraind moeten worden, wat gebeurt door doorleefde ervaringen: bewegen, kijken, luisteren en converseren. Dit zijn zogeheten driedimensionale ervaringen, waardoor het actieve leren zou aanvangen. Naar een scherm kijken is een tweedimensionale ervaring, die peuters en kleuters niet nodig zouden hebben.

Bovendien is volgens Goorhuis-Brouwer de computer voor jonge kinderen te snel, omdat ze informatie niet kunnen verwerken in een tempo dat bij hun breinontwikkeling past. “Jonge kinderen hebben tijd nodig om informatie te verwerken, omdat hun hersenen nog volop in ontwikkeling zijn”. De snelheid van een computer gaat vervolgens haar ten koste van het concentratievermogen en levert tranende ogen, verstoord gezichtsvermogen en hoofdpijn op.

Rammelend betoog

De orthopedagoog maakt een aantal valide punten, maar hangt haar betoog aan één computerspelletje op: Giggles, mijn dierenvriendjes. Het spel is volgens haar te druk en stimuleert kinderen op de verkeerde manier. Dat er ook mooie en rustige spellen en apps voor jonge kinderen zijn, zoals prentenboeken, puzzels of leerzame spellen die ouders samen met kinderen kunnen doen, laat Goorhuis-Brouwer voor het gemak even achterwege. Zo redeneert ze behoorlijk zwart-wit: alle spellen zijn snel, ongeschikt en leveren gezondheidsproblemen op.

Daarnaast valt op dat Goorhuis-Brouwer kinderen van alle leeftijden op één hoop gooit. Ze maakt zich zorgen om iPadscholen, maar geeft alleen argumenten die voor peuters en kleuters gelden. Sterker nog: in haar opiniestuk stelt ze vast dat kinderen vanaf 7 jaar wel kunnen leren van technologische apparaten, terwijl op iPadscholen het echte leren met iPads grotendeels door kinderen van boven de 6 gebeurt. De dramatische stelling – “iPadscholen zijn een riskante vernieuwing” – wordt dus maar deels door de gegeven argumenten onderbouwd.

Tot slot is ook de redenatie, die we vaker in dit soort stukken tegenkomen, nogal eenzijdig. De computer zou kinderen te veel isoleren van het dagelijkse leven en “afstandelijk en zonder menselijke warmte” zijn. “Communicatie met de volwassene wordt beperkt en misschien verstoord. Ze praten minder met elkaar, waardoor de ontwikkeling van de uitdrukkingsvaardigheid in gevaar komt.” Dat kinderen met een iPad spelen ook gewoon buiten kunnen spelen en vriendjes kunnen hebben, en dat ouders die hun kinderen met een iPad laten spelen net zo veel aandacht en liefde kunnen geven, lijkt voor Goorhuis-Brouwer geen optie.