Gebruik van touchscreens verandert werking van vingers

Smartphones zoals de iPhone hebben niet alleen invloed op je dagelijkse gewoontes. Het blijkt ook de manier waarop vingers en hersenen met elkaar samenwerken te veranderen. Zwitserse onderzoekers ontdekten dat veelvuldig gebruik van het touchscreen leidt tot extra gevoelige vingertoppen zodra ze worden aangeraakt.

Het gedeelte van de hersenen licht op als je je smartphone vaak gebruikt, maar de activiteit neemt af als je je toestel wat vaker weglegt. Bij simpele toestellen zonder touchscreen is dat effect niet te zien, aldus de wetenschappers. Onderzoeker Arko Ghosh en zijn collega’s van de universiteit van Zurich kregen net als iedereen in hun dagelijks leven te maken met smartphones. Ze zagen het als een mooie kans om te onderzoeken hoe het menselijke brein zich aanpast door veranderingen in dagelijkse activiteiten. Mensen gebruiken hun vingertoppen en vooral hun duimen op een nieuwe manier, maar bovendien doen we het vele uren per dag. Het handige van smartphones is dat je aan de hand van meetsoftware redelijk goed kan nagaan wat mensen daadwerkelijk hebben gedaan en niet hoeft af te gaan op (onbetrouwbare) schattingen. Hoeveel uren ze hebben zitten whatsappen en facebooken kun je zien als je de deelnemers aan het onderzoek de juiste meetsoftware laat installeren. Omdat het om vrij arbeidsintensief onderzoek gaat, was de testgroep niet zo groot: slechts 37 proefpersonen. De resultaten geven dan ook vooral een indicatie dat er iets in de hersenen gebeurt, maar het hoeft niet voor de hele wereldbevolking te gelden.

‘Iedereen doet het’

Neurowetenschappers bestuderen al langere tijd de neurale plasticiteit (d.w.z. veranderingen in de hersenen als gevolg van ontwikkeling, leren of ervaring) bij muzikanten of mensen die videogames spelen. Maar dan gaat het om heel specifieke groepen, waarbij de conclusies niet op iedereen toepasbaar zijn. Bij smartphones gaat het om veel grotere bevolkingsgroepen: gewone mensen die een gewoon leven leiden. De onderzoekers gebruikten elektroden om te meten hoe de hersenen reageren als de duim, wijsvinger en middenvinger worden aangeraakt. Bij smartphonegebruikers blijkt dat heel anders te zijn dan bij mensen die nog een ouderwetse mobiele telefoon met knopjes gebruiken.

WhatsApp-vinger

Of het gunstig is? Dat je hersenen zich zo makkelijk aanpassen aan nieuw gedrag, is weliswaar goed om te horen, maar de onderzoekers denken dat extreem telefoongebruik uiteindelijk kan leiden tot bewegingsproblemen en pijnklachten. Na de muisarm, sms-duim, Wii-elleboog en iPad-schouder werd er een tijdje geleden al gesproken over de WhatsApp-vinger. Maar die ‘volksziekte’ is tot nu toe niet massaal doorgebroken. Misschien is het ook wat gek om je ziek te melden bij je baas, omdat je teveel hebt zitten whatsappen.