Gaat Apple zonder virtual reality-bril de boot missen?

OPINIE – Alle grote consumentenmerken investeren zwaar in virtual reality (VR) en augmented reality (AR). Sommige mensen denken zelfs dat virtual reality-brillen de hedendaagse smartphones gaat vervangen, maar zover is het nog lang niet. Toch kun je je afvragen of Apple zich niet wat sloom opstelt tussen al die spannende aankondigingen. Door virtual reality ‘cool’ te noemen is Tim Cook er nog lang niet. Moet hij haast gaan maken?

De uitspraak dat smartphones gaan verdwijnen komt overigens uit de mond van Oculus-oprichter Palmer Luckey, die duidelijke belangen heeft bij het succes van VR. Toch moeten we Luckey niet meteen aan de kant zetten als een fanboy. Hij heeft verstand van zaken en machtige partners, waardoor hij de toekomst van VR gedeeltelijk meebepaalt. Luckey verwacht dat AR en VR op termijn zullen samengaan, zodat we ons niet meer druk hoeven te maken over de brandende vraag of de HoloLens nu AR of VR is. En waarom zou je nog een smartphone in je zak steken als je ter plaatse een virtuele omgeving kunt projecteren?

Momenteel slaat die uitspraak nog nergens op. De VR-brillen die je in 2016 kunt kopen, zijn veel groter dan de gemiddelde smartphone, die je makkelijk in je broekzak steekt. En bovendien zijn ze nog veel te duur om als geinig verlengstuk van je iPhone dienst te doen. Tijdens Mobile World Congres 2016 werd de prijs van de HTC Vive bekendgemaakt en die is met z’n forse afmetingen en prijs van €799 nog niet echt een bedreiging voor de iPhone.

Om dergelijke brillen te gebruiken heb je momenteel nog een computer of smartphone nodig, dus Apple is nog niet meteen out of business. Alleen de HoloLens is zelfstandig te gebruiken, maar vormt geen bedreiging voor Apple. Microsoft heeft traditiegetrouw wat moeite om innovatieve producten goed aan de man te brengen.

Huidige VR-brillen nog niet perfect

Stel dat VR dit jaar echt doorbreekt, dankzij alle inspanningen van Samsung, Facebook, Google, Sony en Microsoft. Loopt Apple dan gevaar, omdat ze nog geen eigen VR-bril hebben en afhankelijk zijn van low-budget modellen zoals Google Cardboard en HEMA-achtige brillen waar je je iPhone in kunt steken? Ik denk van niet.

Het zou niet vreemd zijn als Apple afwacht tot de techniek goed genoeg is. De huidige VR-headsets zijn namelijk nog lang niet perfect. De grootste verbetering bij de huidige VR-headsets is dat je niet meer gebonden bent aan een pc of gameconsole. Maar juist die simpele VR-headsets die met een smartphone werken, laten nog te wensen over. Zo zie je bij de Samsung Gear VR het beeld nog niet helemaal scherp langs de randen. Ook zijn echt mooie 3D-werelden nog niet mogelijk. Daarvoor zul je toch echt een Oculus Rift moeten hebben, die op een game-pc aangesloten kan worden.

In 2016 gaat de techniek van VR- en AR-brillen wel met sprongen vooruit. Betere headsets dan die van Oculus, HTC en Sony hebben we eerder niet gezien. Maar experts denken dat het nog wel tot 2018 zal duren totdat de beelden echt mooi scherp zijn, met realistische 3D-omgevingen waar je niet misselijk van wordt. De beste gok die je momenteel kan nemen om goede kwaliteit in handen te krijgen is een van de duurdere modellen kopen, zoals de Oculus Rift, HTC Vive of PlayStation VR. Maar dan neem je wel een gok van een paar honderd euro, met een apparaat dat snel in waarde kan devalueren.

Op de Samsung Gear VR hoeft Apple niet echt jaloers te zijn. Dit is een headset waar je een smartphone in steekt en die je gratis krijgt bij aankoop van een Samsung-telefoon. Qua technologie is deze bril lang niet zo geavanceerd als de Oculus Rift, wat ook wel blijkt uit de prijs. Slim is het trouwens wel: Samsung’s bril is gebaseerd op technologie van Oculus, waardoor ze meteen een sterke partner aan boord hebben: Facebook, het moederbedrijf van Oculus.

Facebook: VR als logisch vervolg op mobiel

Facebook zelf heeft grote verwachtingen van VR. Ze kondigden op Mobile World Congress aan dat ze een speciaal team gaan oprichten om de toekomst van VR te onderzoeken. Facebook ziet VR duidelijk wel als de toekomst of als de opvolger van mobiel:

We hielpen mensen om verbinding te maken via mobiele apparaten – van Instagram tot WhatsApp – en zijn dat nu van plan te doen met VR.

Binnenkort ga je virtueel op bezoek bij je Facebook-vrienden of beleef je evenementen via de ogen van iemand anders. Het moet voelen alsof je echt dichtbij elkaar bent.

Overigens geeft Facebook zelf aan dat er nog veel technische uitdagingen te overwinnen zijn. Facebook is vooral geïnteresseerd in VR als sociaal platform. De rol van simpele brillen zoals de Gear VR moet je daarbij trouwens ook niet uitvlakken, want dat is de manier waarop Facebook de massa kan bereiken. Vandaar dat ze nauw samenwerken met Samsung. Volgens Facebook hebben mensen met de Samsung Gear VR ruim een miljoen uur video-content bekeken. Op Facebook staan al twintigduizend 360 graden-video’s en dagelijks worden er honderden nieuwe toegevoegd. Dankzij een eigen ontwikkelde techniek kost dit minder data, terwijl de beelden wel scherp zijn. Dit werkt als volgt: als je in een 360 graden-video rondkijkt wordt alleen het beeld alleen in de richting waarin je kijkt scherp gemaakt; de rest wordt pas scherp als je ernaar kijkt. Of de beleving dan nog wel optimaal is, zal pas over een paar weken blijken, als de Facebook-techniek ook op de Gear VR beschikbaar komt.

Brillen voor gewone mensen: de AR-bril met projectie

Van Apple zijn we inmiddels gewend dat ze eerst afwachten, om vervolgens keihard toe te slaan. Die houding is bij virtual reality ook wel te verwachten. Het kan immers nog alle kanten op. De huidige brillen zijn grote plastic blokken op je hoofd. Ze zijn zwaar, zitten op de lange duur niet comfortabel en belangrijk nog: ze sluiten je volledig af van je omgeving. Het feit dat Mark Zuckerberg tijdens de Samsung-persbijeenkomst ongezien het podium kon beklimmen omdat iedereen in een afgesloten kastje zat te kijken, maakt wel duidelijk hoezeer je geïsoleerd kan worden door te huidige technologie.

Dat kan in de toekomst anders, met brillen die lichter van gewicht zijn en er veel meer uitzien als normale brillen. De glazen lenzen zijn daarbij helder, waarbij je een soort overlay te zien krijgt met extra informatie. Dit is zoals Microsoft’s HoloLens nu werkt. Deze brillen zullen binnenkort al door de NASA worden gebruikt om allerlei reparaties uit te voeren. Zo’n HoloLens ziet er momenteel nog behoorlijk nerdy uit, maar als de techniek verder verfijnd wordt kan het een acceptabele bril opleveren, waarbij je niet compleet bent afgezonderd van je omgeving. Meer zoals de Google Glass 2.0, waar afgelopen december de eerste foto’s van uitlekten. Overigens ziet die er opnieuw uit als een oorhaak waarmee je ‘ik ben geek!’ uitstraalt. Niet als een modieuze bril.

De volgende stap: brillen met volledige lcd-schermen

Nog een stap verder gaan brillen waarbij de lenzen ingebouwde LCD-schermpjes bevatten, die het gehele scherm beslaan, zodat je geen projector meer nodig hebt. Je kan dan film kijken met één oog, terwijl je met je andere oog contact houdt met je omgeving. Zelfs als het qua technologie mogelijk is, zitten er nog wel wat haken en ogen aan, die opgelost moeten worden. Bij de meeste brillen kun je langs de rand kijken, waardoor het effect van ondergedompeld zijn in een virtuele omgeving snel wegvalt. Maar mensen willen ook niet met een soort zwembrilletje lopen, die nauw aansluit rondom het oog. Kortom: we zijn er nog lang niet met de huidige VR-brillen. Het is opmerkelijk dat zoveel fabrikanten het aandurven om nu al producten op de markt te brengen, maar als Apple niet meedoet, missen ze niet direct de boot. De huidige VR-brillen zijn nog geen massaproduct en de benodigde componenten zijn nog te groot om een echt comfortabele, stijlvolle bril te kunnen maken.

Dit LCD-schermpje voor je bril kun je nu al bij Alibaba kopen. Dit is niet de toekomst, maar laat wel zien dat je ook normale brillen kunt gebruiken.

Conclusie

Apple wacht af. Ze hebben patenten liggen, hebben al experts in dienst en werken waarschijnlijk al een paar jaar aan mogelijke prototypes. Als we kijken naar het eerdere gedrag van Apple, dan valt wel enigszins te voorspellen wat ze gaan doen. Neem bijvoorbeeld de Apple Watch: concurrent Samsung bracht enkele smartwatches uit, die niet echt zijn doorgebroken, maar ze warmden het publiek alvast wel op. Hetzelfde geldt voor de Pebble, waarmee veel iCulture-lezers hun eerste ervaring met smartwatches opdeden. Een deel van jullie zal nog steeds de Pebble gebruiken, een ander deel is overgestapt naar de Apple Watch, toen deze beschikbaar kwam.

Bij VR-brillen kan Apple een soortgelijke aanpak volgen: kijken wat de andere fabrikanten doen en dan opeens toeslaan met een bril die stijlvoller, slimmer en makkelijker in gebruik is. Als Apple nu een eerste bril uitbrengt kunnen ze moeilijk indruk maken tussen de PlayStation VR en HTC Vive, die allemaal ongeveer hetzelfde kunnen. Apple wacht af tot de componenten klein genoeg zijn, de verversingsgraad van de beelden hoog genoeg is en de reactiesnelheid bij beweging van je hoofd zodanig is, dat het echt realistisch overkomt.

Onze voorspelling: pas met de komst van de iPhone 8 hoeven we iets van Apple te verwachten op het gebied van virtual reality. Ondertussen zullen er al heel wat pagina’s zijn volgeschreven over het feit dat Apple de boot dreigt te missen. Maar als je naar de ervaringen met de Apple Watch kijkt: ook daar was Apple tamelijk laat mee, maar ze pakten wel meteen weer het grootste marktaandeel. Samsung gaat voor de massa, maar ploetert voort. Zelfs als ze de spullen gratis weggeven bij een smartphone zijn het uiteindelijk de Apple-gebruikers die bepalen welke kant het opgaat.