Achtergrond: Wat kost een SMS met Emoji-iconen?

Veel iPhone-bezitters hebben inmiddels ontdekt dat het mogelijk is om een speciaal “toetsenbord” te ontsluiten op hun iPhone, waarmee ze toegang krijgen tot honderden kleine icoontjes. Deze icoontjes kunnen worden gebruikt met alle programma’s waarmee je tekst kunt invoeren, inclusief het SMS-programma. Om het toetsenbordje zichtbaar te maken is het nodig om een van de speciale programmaatjes te downloaden in de App Store, waarna vervolgens het zogenaamde Emoji-toetsenbordje als optie verschijnt als keuze onder Japans, bij de instellingen voor het toetsenbord.

Veel gebruikers vragen zich af waarom dit Emoji-toetsenbord niet standaard als keuze-optie op de iPhone aanwezig is, waarom het te vinden is onder de Japanse toetsenborden, waarom andere apparaten vaak moeite hebben om de icoontjes weer te geven, en of er extra kosten verbonden zijn aan het versturen van een SMS met Emoji’s. Hieronder worden al deze vragen beantwoord.

Emoji’s in Japan

Japan heeft een cultuur die traditiegetrouw graag met grafische elementen communiceert en de icoontjes zijn dan ook al jaren populair. De verschillende Japanse telefoonmaatschappijen hebben de koppen bij elkaar gestoken om met elkaar een standaard af te spreken voor het versturen van icoontjes van en naar telefoons. Om te zorgen dat elk icoontje werd weergegeven op elk toestel, onafhankelijk van telefoonaanbieder of fabrikant, zijn codes gedefinieerd waar alle partijen zich aan houden. Niet de exacte afbeelding werd hierin vastgelegd, maar een beschrijving van wat het icoontje moest voorstellen. Dit hield voor fabrikanten de weg open om met de voortschrijdende technologie de afbeeldingen steeds mooier te maken. Apple heeft ook van deze vrijheid gebruik gemaakt door bijvoorbeeld het icoontje van een mobiele telefoon vorm te geven als een iPhone.

Het versturen van de Emoji-iconen bleef echter een Japanse aangelegenheid, al was het maar omdat de toestellen in dat land geavanceerder waren en eerder in staat waren om grafische icoontjes weer te geven. Omdat het aantal toestellen zonder Emoji-functionaliteit in andere landen inmiddels zo hoog was geworden, was het niet meer mogelijk om Emoji toe te voegen. Immers, berichten met Emoji’s zouden niet weergegeven kunnen worden op deze toestellen en de verwarring die dit op zou leveren, zou consumenten en telefoonoperators grijze haren bezorgen.

Emoji’s op de iPhone

Om een telefoon succesvol te kunnen verkopen in het land van de rijzende zon, moet het dus over Emoji-functionaliteit beschikken. Rond de tijd dat de iPhone in Japan werd geïntroduceerd, heeft Apple dan ook Emoji’s toegevoegd aan de firmware. Japanse iPhone-bezitters kunnen ze versturen, en kunnen berichten van andere die de tekentjes bevatten correct weergeven. De icoontjes worden dus niet als plaatje verstuurd, maar puur als code die aan de kant van het ontvangende toestel wordt omgezet in het bijbehorende plaatje. Omdat vrijwel geen enkele telefoon die in de westerse wereld wordt verkocht deze icoontjes kan weergeven, heeft Apple de wijze beslissing genomen om voor klanten buiten Japan het Emoji-toetsenbord niet weer te geven. Zo kunnen er dus geen misverstanden onstaan wanneer een iPhone-bezitter een SMS met Emoji’s naar een niet-iPhone-bezitter zou sturen.

De firmware in de iPhone is echter voor alle landen ter wereld gelijk. Wel worden per regio enkele instellingen anders geladen. Het is, om redenen die mijzelf niet helemaal duidelijk zijn, mogelijk voor programmeurs van apps voor de iPhone om de menu-optie onder Toetensenbordinstellingen zó aan te passen, dat gebruikers het Japanse Emoji-toetsenbord wél kunnen activeren. Voor het weergeven van de Emoji’s is dat overigens niet nodig: ook iPhones die het Emoji-toetsenbord niet hebben geactiveerd kunnen zonder problemen alle icoontjes in ondermeer SMS-berichtjes weergeven.

De werking van Emoji’s

Een SMS-bericht bestaat uit 140 bytes. Omdat in een SMS lettertekens gevormd worden met 7 bits (en niet met 8 bits zoals bij computers), zijn er dus in totaal 160 karakters mogelijk. Met 7 bits zijn in totaal 128 tekens mogelijk. Dat is toereikend voor ons westerse alfabet, maar bij lange na niet genoeg voor andere schriften die uit veel meer karakters bestaan. Denk hierbij aan het Arabisch, Koreaans, Chinees of Japans. In deze landen gebruikt men dan ook 16 bits tekens. Dat houdt meteen in dat de lengte van een SMS-bericht in landen met deze schriften beperkt is tot 70 tekens.

Emoji maakt ook gebruik van 16 bits tekens. Wanneer iemand een SMS verstuurt met daarin tenminste één Emoji-icoon, wordt het hele bericht geëncodeerd met 16 bits karakters. Oók wanneer de rest van het bericht uit “gewone” westerse lettertekens bestaat.

De kosten van het gebruik van Emoji’s

Telefoonmaatschappijen brengen geen extra kosten in rekening voor het versturen van een SMS met 16 bits tekens, maar de lengte ervan is dus wel ingekort. Op de iPhone worden de resterende lettertekens in een SMS niet op het scherm weergeven (Apple, mogen we dat alsjeblieft nog eens toegevoegd zien in een volgende firmware-versie?), waardoor dus het risico bestaat dat de lengte van het bericht snel de 70 tekens overschrijdt. Een dergelijk langer bericht wordt, zoals gebruikelijk, verzonden als meerdere losse SMS-berichten (er gaan bij zo’n meervoudige SMS overigens ook nog 7 bytes verloren aan controle-informatie die nodig is om de berichten aan de ontvangende zijde weer te koppelen). En deze berichten worden ook als zodanig individueel in rekening gebracht, of verrekend met de afgesloten SMS-bundel van de klant.

Het versturen van een SMS-je met Emoji’s met lengte van minder dan 70 tekens kost dus niks extra’s. Extra kosten zullen hooguit bestaan uit het dubbel in rekening brengen van de SMS, omdat veel gebruikers zich het niet realiseren, en uitgaan van het aantal van 160 beschikbare tekens zoals bij een normale SMS.

Houd bij het versturen van een berichtje met Emoji’s dus rekening met twee zaken: de ontvanger moet over een toestel beschikken dat de icoontjes kan weergeven, want anders worden er slechts plaatsvervangende blokjes getoond. In het westen betekent dat in de praktijk dat de ontvanger een iPhone moet hebben, want ik ken geen andere toestellen die over Emoji-functionaliteit beschikken. En het kan geen kwaad om de lengte van het bericht te beperken, omdat door de 16 bits encodering het risico bestaat dat je sneller twee aaneengeschakelde, maar los verrekende, SMS-berichten verstuurt.