Review: Met de After-app laat je een digitaal testament achter

Het laten maken van een testament op maat kost een paar honderd euro. Geen wonder dat mensen naar goedkopere opties zoeken. After is een nieuwe app die je daarbij wil helpen. Je kunt hiermee uiteraard niet je erfenis regelen, want er komt geen notaris aan te pas en het is dus ook niet wettelijk bindend. Maar het kan wel handig zijn om allerlei dingen vast te leggen die na jouw overlijden geregeld moeten worden, zoals het opzeggen van je Spotify-account, het teruggeven van een geleende vouwfiets aan de juiste persoon of wie voor de hond moet zorgen.

After-app: digitaal testament

Meestal ga je pas bij een sterfgeval in je naaste omgeving nadenken over de dingen die je zelf geregeld hebt, mocht je iets overkomen. In mijn geval heb ik een ‘echt’ testament laten maken, maar daarin leg je vooral algemene bepalingen vast. Wie wordt aangesteld als bewindvoerder bijvoorbeeld en hoe je vermogen verdeeld moet worden. Als je wilt vastleggen hoe je bepaalde lidmaatschappen en social media-accounts moeten worden opgezegd kun je dat beter in een apart document regelen. Want je wilt niet bij elke nieuwe digitale dienst langs de notaris om kleine details aan te passen. Eigenlijk kun je veel dingen ook informeel regelen: het opzeggen van je Netflix– en Spofity-account is nou niet het meest belangrijke en het maakt ook niet uit wie het doet, als het maar gebeurt.

Om dit soort ‘informele’ wensen te regelen kun je gebruik maken van de After-app, bijvoorbeeld om laatste wensen, spijtbetuigingen of praktische zaken te regelen. Het voorkomt verwarring en misschien zelfs ruzie onder de familieleden. De app is gratis te downloaden en kost €2,29 per jaar (via een in-app abonnement) om de volledige functionaliteit te gebruiken.

Toch hadden we wat twijfels of een app wel de meest logische manier is om dit soort wensen vast te leggen. We schreven eerder over de app Just in Case, waarmee je op een soortgelijke manier je laatste wensen kunt vastleggen. Maar die app is sinds 2015 niet meer bijgewerkt en werkt niet op 64-bit, waardoor je de app tegenwoordig niet eens meer kunt installeren. Je kunt je afvragen of alle herinneringen die je bij deze app op de servers hebt opgeslagen, nog wel bewaard blijven. De meeste mensen zijn niet van plan om binnen een paar jaar te overlijden, dus je moet voor dit soort belangrijke informatie wel een medium kiezen dat toekomstbestendig is. Een app is dat niet.

We vroegen daarom aan bedenker Bart van Muijen hoe hij dit denkt op te lossen, zodat je in de toekomst niet zomaar je data kwijtraakt. Bart vertelde dat de gegevens niet in de app zelf worden opgeslagen, maar centraal.

We zijn bezig met het versterken van deze mogelijkheden. Zo wordt er gewerkt aan een website om ook via de website bij het testament te kunnen. Het eerste deel hiervan is er al, namelijk de pagina waar vertrouwelingen na het overlijden van de gebruiker het document kunnen ophalen. Deze zal worden uitgebreid met de functionaliteit om als gebruiker kaarten te kunnen aanmaken op de PC. Daarnaast zal er ook een exportfunctionaliteit worden gemaakt om de data bij het eventueel stoppen van de app te kunnen exporteren in een zipfile.

After-app in gebruik

Ik heb de After-app geïnstalleerd om te kijken hoe handig het is om je wensen in deze app vast te leggen. Het proces bestaat uit vijf stappen. Een van de belangrijkste is dat je drie vertrouwelingen invoert, drie mensen die als het moment daar is zullen moeten bevestigen dat jij inderdaad bent overleden. Op dat moment wordt het document vrijgegeven waarin jij je wensen hebt vastgelegd, bijvoorbeeld instructies om toegang te krijgen tot jouw Bitcoin-apps, een lijstje met jouw favoriete muziek, of een bericht waarin je spijt betuigt aan iemand waar je jarenlang ruzie mee had. Wat je ook kan doen is specifieke wensen voor de begrafenis vastleggen, de gegevens van pensioenrekeningen en levensverzekeringen of de locatie van belangrijke documenten. Je kunt het ook gebruiken om een persoonlijke boodschap naar een geliefde te sturen in de vorm van tekst of foto’s. De makers van After zijn van plan om binnenkort ook video’s toe te voegen.

Vertrouwelingen
De vertrouwelingen spelen in de app een belangrijke rol. Het zijn mensen die je erg vertrouwt en die hun rol serieus nemen. Wanneer twee of meer vertrouwelingen bevestigen dat de gebruiker is overleden komt After in actie. Ik vroeg me af hoe dat werkt, want het lijkt me nogal luguber als de vertrouwelingen van tijd tot tijd een e-mailtje ontvangen met de vraag: “Leeft ‘ie nog?” Dat blijkt niet het geval, After heeft het gelukkig iets vriendleijker geformuleerd. De betrokken personen krijgen jaarlijks een mailtje om ze eraan te herinneren dat ze een vertrouwensrol hebben. In dat mailtje staat ook meteen de procedure wat ze moeten doen bij overlijden.

Bart:

Na het overlijden van de gebruiker heeft de vertrouweling dus niet de app nodig, maar de mail die hij eerder heeft ontvangen. Vanuit hier kan hij het proces afroepen en wordt het document vanaf de centrale servers naar de vertrouwelingen gestuurd.

Het mailtje met de instructies is dus nooit ver weg (tenzij ze het mailtje hebben weggegooid, maar dan zijn er nog twee andere vertrouwelingen die weten hoe het moet). Het betekent dus wel dat je de drie vertrouwelingen van tevoren moet inlichten over hun rol, je kunt ze niet stiekem aanwijzen zonder dat ze ervan op de hoogte zijn. Dat is even een drempel, want niet iedereen vind het prettig om over doodgaan te praten, zeker als je nog volop in het leven staat. Het fijne is dat je zo’n gesprek heel algemeen kunt houden, omdat After goed erover heeft nagedacht hoe je je persoonlijke wensen geheim kunt houden tot ná je overlijden. Je hoeft nu nog niet je muziekkeuze door te nemen met drie (!) familieleden of vrienden. Maar je blijft wel afhankelijk van een externe dienst.

Je zou dit zonder tussenkomst van buitenstaanders ook zelf kunnen regelen door iemand nu alvast de inloggegevens van je mail te geven en een aantal mailberichten voor te bereiden die na jouw overlijden verstuurd moeten worden. Maar als iemand nu al kan inloggen op jouw mailbox, kan hij ook al zien wat er in die gereedstaande berichten staat. En dat wil je niet altijd.

Een ander probleem bij zelf regelen is dat je vaak niet weet waar je allemaal aan moet denken, al kun je op internet wel handige lijstjes vinden. After helpt je om het wat te structureren door een onderscheid te maken in vier hoofdstukken: Nalatenschap, Te regelen, Uitvaart en Persoonlijke berichten. Je zou in de app kunnen regelen wie de antieke klok krijgt en wie jouw Bitcoin-portemonnee mag overnemen, maar pas op: de wettelijke regels voor nalatenschap zijn leidend, dus je kunt iemand niet zomaar grote sommen geld of waardevolle bezittingen beloven en je kunt er ook geen mensen mee onterven. Als je niet wilt dat je broer of zus iets krijgt en als je de helft van je geld aan een goed doel wilt geven, zul je dat toch echt via de notaris moeten regelen, in een echt testament.

Eén ander probleem zien we nog, en dat is privacy. Je legt vrij persoonlijke informatie vast in een document en je moet er maar op vertrouwen dat die info zorgvuldig wordt bewaard. In de gebruikersvoorwaarden van After zagen we wel wat dingen waar we minder blij mee zijn, bijvoorbeeld het feit dat de gegevens ook buiten Nederland opgeslagen kunnen worden op servers in andere landen. Dat kan dus ook in Rusland, China of de VS zijn, waar mindere privacygaranties geleden. Verder mag je hopen dat de servers van After nooit gehackt worden, want dan heeft een kwaadwillende opeens een document in handen met gedetailleerde instructies om toegang te krijgen tot jouw accounts, bankrekeningen en dergelijke. Dat wil je niet. After geeft wat mij betreft te weinig garanties dat er aan goede beveiliging is gedacht, bijvoorbeeld het versleuteld opslaan tijdens het uploaden en tijdens het bewaren op de servers (die volgens de voorwaarden ook door externe partijen beheerd kunnen worden). Ik ben nu niet geneigd om de écht vertrouwelijke info vast te leggen in deze app.

Eigenlijk geldt dat voor alles wat je digitaal vastlegt. Als je het te goed beveiligt kunnen de nabestaanden er misschien niet meer bij. En als je het niet beveiligt loop je het risico dat de info al wordt bekeken (door familie of door een hacker) voordat je dood bent.

Conclusie After review

After is een handige app om informele dingen te regelen rondom je overlijden, bijvoorbeeld persoonlijke boodschappen die je nog aan iemand kwijt wilt of (niet te waardevolle) spullen die je aan iemand wilt geven. Het helpt je om zaken overzichtelijk te maken en de prijs van €2,29 per jaar is dan ook heel redelijk, als vergoeding voor het in de lucht houden van de server (After heeft geen ander verdienmodel dan het in-app abonnement). Je kunt er niet de verdeling van je vermogen en bezittingen zoals auto’s en huizen wettelijk mee regelen, maar je kunt wel wat laatste wensen en instructies achterlaten, waar de nabestaanden wat houvast aan hebben bij het maken van hun keuzes.

Score

8

After

€2,29 p/j

Voordelen +

• Er is goed nagedacht over de procedure met drie vertrouwelingen
• After geeft houvast bij de dingen die je zou willen vastleggen
• Redelijke prijs voor de geboden dienst
• Informatie blijft (hopelijk) geheim totdat je echt bent overleden

Nadelen -

• Data wordt (mede) op buitenlandse servers opgeslagen
• Niet bindend, er komt geen notaris aan te pas
• App geeft weinig informatie over versleuteling en beveiliging van de data