iPhone-app AHnoniem wil bonuskaart Albert Heijn dwarszitten (update)

Je kan er niet omheen in de Albert Heijn. Wie korting wil op zijn boodschappen, zwaait met zijn bonuskaart en laat hem scannen door de kassière of de automatische zelfscanner. Zo krijg jij boodschappen mee tegen een kleine korting, en krijgt de grootste supermarktketen van Nederland inzicht in je koopgedrag. Een gedachte waar appontwikkelaar Jan van Kampen (@janvankampen) (Doodlesoft) niks van moet hebben. Met de iPhone-app AHnoniem kunnen klanten hun bonuskaarten uitwisselen zodat ze ook door andere gebruikers door het hele land kunnen worden gebruikt, zonder dat Albert Heijn uitgebreid koopprofielen van klanten kan schetsen. De supermarkt doet de insteek af als onzin. Update: de app is inmiddels verwijderd na juridische druk van AH. Dit artikel is daarom opnieuw gepubliceerd en bijgewerkt met de nieuwste ontwikkelingen.

Update: AHnoniem verwijderd onder druk van AH

Update maandag 22:42 uur:
De app AHnoniem is eerder verschenen dan dan aanvankelijk gepland. Volgens Van Kampen maken juristen van Albert Heijn echter bezwaar tegen de naamgeving van de app en gebruik van AH-merken in de app. Van Kampen verwacht dat de app dinsdag ‘wel offline zal moeten’.

Update dinsdag:
iCulture heeft inzicht gekregen in de e-mail van Albert Heijn, waarin wordt geschermd met juridische stappen als de app niet voor dinsdag 12:00 uur offline is. “Ik heb me af laten schrikken door juristen. Er komt geen AHnoniem en ook geen vervanger”, meldt Van Kampen aan iCulture. De app is inmiddels offline gehaald.

‘Anonieme bonuskaart bestaat niet’

Van Kampen heeft met zijn app voor ogen dat ‘big data’ ‘bad data’ wordt. Ofwel: de Albert Heijn weet niet alles van je, maar verkeerde dingen. Met die verwijzing op de app-productpagina spoort Van Kampen klanten van de Albert Heijn aan om de applicatie te gebruiken.

“Een anonieme bonuskaart bestaat niet. AH noemt een niet-geactiveerde bonuskaart wel anoniem, maar ondertussen houden ze alles van je bij. Je aankoopgeschiedenis, winkellocaties, je aanwezigheid en je bestedingspatroon. Daarmee maken ze inschattingen van salarissen van klanten, volgens de voorwaarden.”

Door AHnoniem te gebruiken, wissel je je klantenkaart uit met andere gebruikers. Iedereen voert in waar hij of zij de kaart het meest gebruikt – Van Kampen wilde perse geen locatie meten met GPS-lokalisatie – en vervolgens krijg je bij het opstarten van de app in de supermarkt, een kaart van een andere gebruiker te zien. Zo moeten alle variabelen waar Albert Heijn op let, door elkaar worden gegooid.

Door de streepjescode niet op je eigen bonuskaart, maar op het iPhone-scherm te laten scannen, krijgt het kassasysteem informatie over een andere aankoopgeschiedenis, andere locatie, een andere aanwezigheid van de bonuskaart in winkels en een veel minder heldere indicatie over je inkomen. Van Kampen bedacht verschillende algoritmes om ervoor te zorgen dat het systeem moeilijk te berekenen is voor Albert Heijn. Zo worden passen van andere gebruikers bijvoorbeeld twee weken niet getoond, en verspringen locaties soms vaak en soms bewust niet.

Reactie Albert Heijn: ‘Leugens!’

Albert Heijn noemt de gedachte achter AHnoniem bangmakerij. ‘Leugens’, zegt woordvoerder Lukas Burgerin tegen iCulture.

“Van de 10 miljoen bonuskaarten in Nederland zijn er 2,5 miljoen geactiveerd. Iedereen heeft de keuze de bonuskaart niet te activeren. Als je dat niet doet, weten we niet wie hem gebruikt. Wissel je kaart dan gerust uit hoor. En activeer je hem wel, dan weten we naam, adres, woonplaats en leeftijd om je alleen persoonlijke aanbiedingen te kunnen doen. De kaarten zijn voor ons goed voor geagregeerde data. In het ene filiaal moeten stoofpeertjes altijd op voorraad zijn, in het andere lopen ze niet. Je mag best een bonuskaart van een andere klant gebruiken, maar dan loop je wel het risico dat je stoofpeertjes er niet zijn.”

Technisch is er ook een kanttekening te plaatsen bij het gebruik van AHnoniem. Je moet de kassière zover krijgen dat diegene de bonuskaart vanaf je iPhone-scherm scant. De kans dat dat werkt, is klein. In ons onderzoek naar klantenkaarten en de iPhone, komt naar voren dat Albert Heijn 1D-scanners gebruikt die er niet voor zijn gemaakt om beeldschermen af te lezen. De moderne zelfscanners op de openingsfoto hebben wellicht meer succes. Omdat je daar zelf je kaart scant, heb je er ook meer tijd voor dan de kassière die de rij bij de kassa wil wegwerken.

“De meeste winkels waarin ik de app geprobeerd heb, werken. Inclusief zelfscanners. In Sloterdijk lukte het bijvoorbeeld niet. Er is inderdaad een kans dat medewerkers de code met de hand moeten typen. Misschien is AHnoniem meer een statement dat aanzet tot nadenken, dan een app die daadwerkelijk gebruikt gaat worden. Desalniettemin werken de app en het systeem prima, en zou het wel gewoon een app kunnen zijn die mensen dagelijks gebruiken.”

Downloaden: AHnoniem (gratis, iPhone, iOS 7.0+)

Openingsfoto: FaceMePLS/ Flickr CC