Opinie: Nederlandse prentenboeken voor kinderen op de iPad uitgeven is een vak apart

Er zijn inmiddels de nodige prentenboeken voor kinderen beschikbaar voor de iPad, maar de ene app is zeker de andere niet. Uitgeven op de iPad lijkt dan ook voorlopig nog een vak apart. Wat zijn momenteel de toppers?
Mark de Bruin -

Het is inmiddels 2011 en de iPad is meer dan een jaar te koop. Het afgelopen jaar verschenen er veel Nederlandse prentenboeken voor kinderen. Een aantal ervan heb ik zelf gerecenseerd. Het is onmogelijk een compleet overzicht hiervan te maken. Toch heb ik een klein rondje App Store gedaan, een aantal Nederlandse prentenboeken bekeken die in 2011 zijn verschenen en hiervan de de recensies van de kopers en/of lezers gelezen. En die liegen er soms niet om. De ene app is de andere niet. Er wordt nog veel geëxperimenteerd met interactie en mogelijkheden. Aan de hand van een aantal recent verschenen iPad-prentenboeken voor kinderen probeer ik samen met jullie te achterhalen waar kopers blij en tevreden van worden.

Voordat jij er was

Voordat jij er was (€3,99) is winnaar van de Gouden Griffel 2010 en de Vlag en Wimpel 2010 van de Penseeljury. Daan Remmerts de Vries en Philip Hopman combineren hun talenten in dit schitterende boek. Voor de app heeft Jan Meng het verhaal voorgelezen en is een soundtrack gemaakt. Dit laatste is een voorbeeld van een extra van de iPad ten opzichte van het normale boek. Recensies:

Mooie digitale versie van dit boek. Wat erg leuk is, je kan kiezen tussen voorgelezen worden (Jan Meng, stem van Harry Potter) of zelf voorlezen met muziek en achtergrondgeluiden. Leuk!

Mooi verhaal, prachtige illustraties en mooie muziek. Een top-app!

Maar niet iedereen is zo enthousiast:

Was enthousiast door eerdere verhalen, vind het zelf nog al een dom verhaal en doordrenkt met geloof. Niet leuk dus

Fiet wil rennen

Fiet wil rennen (€3,99) is Prentenboek van het jaar 2011 en winnaar van een Zilveren Griffel 2010. Fiet is een struisvogel en rent het liefst de hele dag. Maar de wind die houdt hem tegen… Fiet wordt boos, hij moet en zal rennen! Schrijfster Bibi Dumon Tak en illustratrice Noëlle Smit hebben hun talenten gebundeld in dit voorleesboek. Zelf lees ik het normale prentenboek vaak voor als ik mijn dochter bij het kinderdagverblijf breng. Voor de app is het boek volledig geanimeerd zodat het te bekijken is als een tekenfilm. Frank Groothof (Sesamstraat) leest het verhaal voor, vrolijke muziek en de suizende wind maken het geheel compleet. De iPad-app is van de dezelfde uitgeverij als “Voordat jij er was”, maar de insteek is anders. En dat wordt niet gewaardeerd door de kopers. Een van de kopers schrijft:

Wat een gemiste kans. Van het boek is een (mooie) animatiefilm gemaakt, maar de app biedt daarnaast helaas geen mogelijkheid om het boek zelf (voor) te lezen. En dat is erg jammer. Bij “Voordat jij er was” is dit veel beter aangepakt. Op je gemak de tekeningen bekijken, je eigen tempo bepalen, eens terugbladeren, kortom stil staan bij wat je ziet en leest (of hoort) is niet mogelijk. De film zoeft aan je voorbij, het tempo is voor de doelgroep echt veel te hoog en nodigt niet uit tot nog eens kijken. Het boek op zich is prachtig en de animaties zijn prachtig, maar 1 en 1 is in dit geval niet 2.

Mormels

Mormels (€1,59) is een prentenboek voor kinderen vanaf 3 jaar. In 14 pagina’s wordt het verhaal verteld over mormels die voor papa’s en mama’s wel een beetje gevaarlijk zijn, maar niet voor kinderen. Het verhaal is een beetje spannend dus, maar vooral erg vrolijk. Om zelf te lezen of voor te lezen. Dit lijkt niet goed gelukt. Een koper schrijft:

Dit is gewoon compleet onleesbaar; kleine, dunne letters in elkaar gepriegeld, soms wit op donkere achtergrond. Ik kan mijn kindjes dit niet voorlezen hoor terwijl zij plaatjes kijken; onmogelijk! Is gewoon 1:1 het boek, niets interactief, geen geluid, nix. Het geld niet waard. 0 sterren van mij, maar je moet een ster geven helaas

Engelstalige hits

Het lijkt er op dat de mooiste prentenboeken helaas alleen in het Engels beschikbaar komen, zoals Jack and the Beanstalk (€2,99) en Thomas & Friends Misty Island rescue (€3,99). Wellicht is Het avontuur van Mika een uitzondering. De app die recent in het Nederlands beschikbaar is gekomen ziet er veelbelovend uit, al kost hij wel 7,99 euro. Helaas zijn er nog geen Nederlandse recensies in de App Store.

Kenmerken van een goed prentenboek

Wat zijn kenmerken van een kinderprentenboek voor de iPad waar gebruikers blij en tevreden worden? Ik denk zelf aan:

  • Interactief maken van het normale prentenboek zoals bewegende animaties, verhaallijn beïnvloeden, achtergrondgeluiden, etc
  • Kracht van het apparaat gebruiken: een iPad is wat anders dan een boek
  • Keuze maken tussen voor laten lezen en zelf kunnen voor lezen
  • Duidelijke en eenduidige navigatie
  • Bonusmateriaal in de vorm van spelletjes, puzzels, etc

Waar denken jullie aan? En welk recent verschenen prentenboek voor kinderen is een absolute aanrader?

Taalfout gezien of andere suggestie hoe we dit artikel kunnen verbeteren? Laat het ons weten!

De iPhone en iPad voor kinderen

De iPad en iPhone zijn ook leuk voor kinderen. Met deze artikelen zorg je dat kinderen ze veilig kunnen gebruiken, met onder andere informatie over delen met gezin, ouderlijk toezicht, tijdslot instellen en leuke apps vinden. En met Schermtijd beperk je de tijd die kinderen (of jijzelf) kunnen doorbrengen op de iPhone en iPad. Ook lees je hoe je een Apple ID voor kinderen kunt aanmaken.

shutterstock_223763806

Reacties: 17 reacties

  1. Ik vond Bobbi wel een leuk boek. Wat eigenaardig is dat je wanneer je voorleest wel moet afrollen en uitzoomen om de gehele prent te zien. De video/voorleesfunctie is daarentegen erg leuk. M’n zoontje van 14 maanden kan er geen genoeg van krijgen!

  2. Beatrix potters Tale of Peter Rabbit pop out boek (engels) van Loud Crow is echt fantastisch. Zeer interactief, prachtige muziek en mooi voorgelezen.

  3. Ik heb alle disney voorleesboeken, de toy story variant is leuk en de winnie the pooh, de andere zijn matig..vooral cars. Ik vind van de disney wel goed dat de interactie niet overdone is..dus 1 klein ding per pagina. Kenmerk van een boek is toch letters..ik vind zelf belangrijk dat er teksten in staan ook om de kids al vroeg daarmee in contact te brengen

  4. Het avontuur van Mika is nu € 3,99. 50% korting ivm Valentijnsdag.

  5. Helemaal eens! Heb een dochter van 3 en heb voor haar nog geen goeie boek-app gevonden. De Woezel en Pip-app en Tekenblok zijn haar favorieten en de boek-apps missen die interactie, spelletjes, etc.

    De boek-apps die ik heb gekocht, ziet ze niet als boeken. Dus ook als ik voorlees, pakt ze na 2 pagina’s de iPad uit m’n handen en gaat weer W&P doen of foto’s kijken.

    Paar dingen vallen mij op:
    – Aanbod is nog erg beperkt in het Nederlands.
    – De usability is soms dramatisch. Bladeren lukt mij al amper, dus een kind helemaal.
    – Boek-apps zijn relatief duur ivm andere apps. Ik weet wel dat uitgevers liever zien dat ik het met boeken vergelijk, maar dat is hun (ouderwetse) mindset, niet die van de consument.
    – Je krijgt pas echt een goed idee van de app als je ‘m koopt. Relatief weinig probeerversies (light). In combinatie met de dure prijs en de tegenvallende apps tot nu toe, weerhoudt me dat ervan om er regelmatig een aan te schaffen.

    Kortom: er is een (kleine) aanpassing nodig in de manier waarop de apps worden gemaakt en aangeboden om de markt open te breken.

  6. “Kib can’t sleep” is een favo bij mijn zoontje (3) en is makkelijk van taal te wisselen.

  7. Ik merk dat het verwachtingspatroon bij een kinderboek-app een stuk hoger ligt dan bij een papieren prentenboek. Het boek moet uitdagend zijn en meerdere malen te herlezen/spelen zijn, waarbij de mogelijkheid tot voorlezen zeer belangrijk is. Jammer genoeg is dat nog onvoldoende aanwezig in de meeste apps.

    Verder is de reactie/recensiemogelijkheid in de App Store best dramatisch, zodat je als nieuwe koper niet weet wat de app inhoudt. Lite versies zijn dan een optie, al geven die ook regelmatig een vertekend beeld.

    Op http://www.juniorboek.nl vind je overigens een overzicht van alle beschikbare Nederlandse kinderboek-apps.

  8. Ik vind ‘Timo & het toverboek’ erg geslaagd en niet alleen omdat dat (een van) de eerste NL kinderboeken-app was.
    Ik vind het een hele dikke pré dat je kunt kiezen tussen voorgelezen worden door de app of zelf (voor)lezen.
    Het bladeren en daarmee het boekgevoel blijft, doordat je kunt bepalen wanneer je naar de volgende blz gaat; het is geen filmpje geworden. Dat vind ik belangrijk als voorbereiding voor het leren lezen, en kinderen vinden het bladeren leuk.
    Kinderen kunnen er zelf mee aan de slag, alleen, samen of met een volwassene.
    En vooral: het verhaal (uit het pre-iPad tijdperk) is geknipt voor dit medium. Je kunt aanraken, schuin houden, blazen, en steeds gebeurt er iets relevants in het verhaal. Ik heb verschillende kleuters hier uitgebreid samen mee zien spelen en praten over het verhaal en over wat ze kunnen doen om beweging op te roepen.
    Een laatste opmerking: ook leuk voor volwassenen, geen probleem om dit opnieuw en opnieuw en opnieuw met kinderen te lezen.

  9. @ Mark de Bruin, in mijn artikel op Fw heb ik een aantal kenmerken voor een goede kinderboek-app op een rij gezet. Wellicht kun je je hier in vinden.

  10. Wat een boel leuke reacties! Mijn dochter is nu nog iets te jong hiervoor, maar ga tzt zeker prenten apps aanschaffen!

  11. @Aico: Leuk dat je op FW mijn foto hebt gezet, waarop ik tijdens een lezing een meisje mijn app laat demonstreren. Maar op mijn blog staat duidelijk copyright onder die foto. Mijn naam en naam van de fotograaf was wel netjes geweest.

    Verder vind ik het raar dat jij op FW stelt dat “een klein aantal uitgevers deze updatefunctie misbruikt om een halve kinderboek-app uit te brengen.”
    Zo’n halve versie heet een Lite-versie. Die gratis versie is bedoeld om mensen een idee van de app te geven voordat ze tot koop overgaan. Een soort service. Je mag de app even inkijken en dat kost niets.
    Zoals Bram Koster hierboven in deze discussie zegt is het fijn als mee kinderboeken-apps zo’n lite-versie zouden hebben.
    Met updaten heeft dit niets te maken.

  12. Er zijn inderdaad veel prachtboeken op de iPad. In het ideale boek zijn de gimmicks echter niet te overheersend zodat je inderdaad nog op je gemak een verhaal kan ‘lezen’ ipv ‘bekijken’. Het enige wat me vaak irriteert is dat men regelmatig ervan uit gaat dat een kind niet kan bladeren dmv de ‘swipe’. Men plaatst dan een of andere oerlelijke ‘button’ om van pagina naar pagina te gaan. Vaak ook met de nodige ‘lag’. Vervelend.

  13. Ik ben zelf erg enthousiast over Timo en het Toverboek van Rian Visser. Niet alleen als vader van twee kleintjes, die het geweldig vinden om te blazen en te schudden, maar ook als auteur. Als ik dat zie denk ik: Dat wil ik ook!

  14. @Frank De Graeve: Wij kregen spontaan een filmpje gestuurd van de moeder van een 2-jarige (!) peuter die ‘zelf leest’ in de app Daar komt Aap. Swipen lijkt me inderdaad geen enkel probleem voor het ventje http://www.twitvid.com/RALZK

  15. Klopt, het was trouwens dat wat me tegenviel bij Timo en het Toverboek. En ook een beetje het teveel aan gimmicks. Moeilijke materie om mooi de middenweg te begaan. Deze kan er dan weer wel schitterend mee overweg: http://itunes.apple.com/be/app/the-heart-bottle-for-ipad/id407795360?mt=8

  16. Het is voor aanbieders van prentenboek apps eindeloos kiezen welke mogelijkheden wel en welke juist niet te bieden. Zodat er voldoende interactie in zit, maar geen handleiding nodig is. Dat is een lastig spanningsveld, waarin elke uitgever z’n eigen keuzes maakt waardoor er een zeer divers aanbod verschijnt! Andere keuze is of de app geschikt is om als kind alleen (voorleesfunctie) en/of ook als voorlezende ouder te gebruiken.
    Omdat er nog weinig Nederlandstalige titels beschikbaar waren eind 2010 heeft Piccolo Picture Books ervoor gekozen om direct 5 boeken aan te bieden. Hoor graag wat jullie ervan vinden! http://Www.piccolopicturebooks.nl

  17. Nog twee leuke prentenboeken!
    Ik ben benieuwd wat jullie vinden van de twee prentenboeken Mikoe en Olifantjes. De kinderen die de apps hebben getest waren zeer enthousiast!
    Olifantjes in iTunes
    Mikoe in iTunes