Review: Cardiogram, hartritme meten met je Apple Watch kan heel verwarrend zijn

Cardiogram is een app die gebruikt wordt voor onderzoek door de universiteit van Californië, in San Francisco. De app bestond al maar kreeg deze week een grote update, waardoor Cardiogram ook native op de Apple Watch werkt. Een nieuwe complicatie, ondersteuning voor 3D Touch en een nieuw uiterlijk maken deze app de moeite waard om eens naar te kijken. Je kunt er namelijk veel meer mee dan alleen een grafiekje van je hartslag bekijken.

Cardiogram: hartritme meten

Er zijn regelmatig verhalen over mensen die dankzij Apple-producten een wonderbaarlijke ervaring hebben meegemaakt. Zo is er een verhaal dat de Apple Watch het leven van een 62-jarige man redde, die zich na de lunch niet zo lekker voelde. De Apple Watch toonde een ongebruikelijke hartslag van 210 en de man kon dankzij snel ingrijpen naar het ziekenhuis worden gebracht, waar hij te horen had gekregen dat het kantje-boord was geweest. De artsen konden net op tijd een verstopping in de bloedvaten verwijderen en daarmee het leven van de man redden. Er zijn nog wel meer verhalen, zoals van een 17-jarige student die ook dankzij de Apple Watch tijdig medische hulp zocht.

Om je hartslag in de gaten te houden heb je eigenlijk geen aparte apps nodig, maar Cardiogram 1.0 kan je wel veel meer inzicht geven. De app is gemaakt door ontwikkelaars Brandon Ballinger en Johnson Hsieh, die een algoritme hebben ontwikkeld dat hopelijk ook levens kan redden. Samen met de onderzoekers van de UCSF Health eHeart-studie aan de Universiteit van Californië hebben ze het algoritme zo goed mogelijk getest op echte patiënten. Doel van de app is om onregelmatige hartritmes te kunnen ontdekken, door gebruik te maken van een apparaat dat je gewoon in de winkel kunt aanschaffen.

Cardiogram werkt ook zonder iPhone

Al dat onderzoek heeft geleid tot een app met veel handige functies. De vernieuwde gebruikersinterface is mooi meegenomen, maar het gaat natuurlijk om de echte functionaliteit: het feit dat er nu een native app voor watchOS 2 is, zodat je je hartslag kunt volgen zonder dat je een iPhone op zak moet hebben. Dat kan handig zijn als je je tijdens het sporten opeens niet lekker voelt. Op de Apple Watch kun je ook met de tijdreisfunctie teruggaan naar eerdere metingen. De informatie is te vinden op de wijzerplaat.

De bijbehorende iPhone-app is ook vernieuwd, met gedetailleerde statistieken over je hartslag. Heb je een iPhone 6s (Plus), dan kun je via 3D Touch snel een piek in je hartslag taggen. Als zo’n piek wordt veroorzaakt omdat je net de trap op bent gerend, is er immers geen reden om je zorgen te maken. Maar gebeurt het terwijl je thuis op de bank zit, dan kan het op iets ongewoons duiden. Je kunt de data vanaf nu ook makkelijker delen vanuit de app, bijvoorbeeld met een medisch professional.

Deze voorbeelden van een normaal hartritme onder verschillende omstandigheden zijn niet te vinden in de app. Een gemiste kans.

Het mooiste zou natuurlijk zijn, dat Cardiogram je data analyseert en je vervolgens kan waarschuwen dat het tijd is om de huisarts op te zoeken. Ik bedoel daarmee niet dat de wachtkamers van de huisartsen moeten volstromen met mensen die denken dat ze ‘iets’ hebben. Integendeel: in plaats van zelf grafieken interpreteren om te kijken of je hartslag normaal is, zouden de algoritmes van Cardiogram dat moeten doen. Helaas doet de app dat nog niet.

Je zult zelf de grafieken moeten bekijken en interpreteren en eerlijk gezegd: als gewone gebruiker vind ik dat best lastig. Ik heb een tijdje geleden een online cursus ECG’s lezen gevolgd en ik heb ook de blogposting van de Cardiogram-makers over normaal en abnormaal hartritme doorgelezen, maar met die kennis kom je nog niet veel verder. Sommige grafieken zien eruit alsof ik last heb van atriumfibrilleren (atrial fibrillation), terwijl andere er volkomen normaal uit zien. Op de eerste afbeelding hierboven zie je twee wandelworkouts die een volstrekt verschillende indruk wekken. Op de tweede afbeelding zie je nog eens hoe verschillend de grafieken per wandeling zijn.

De makers van de app laten in de blogposting zien dat atriumfibrilleren er in een grafiek ongeveer zo uitziet:

In de app ontbreekt deze info. Maar dan nog: zelfs met deze grafiek in de hand is het lastig om als leek te kunnen concluderen of het tijd is om naar de huisarts te gaan. Die kan vervolgens een ECG laten maken, om te kijken wat er echt aan de hand is. Helaas kan de Apple Watch geen ECG maken, anders had ik mijn kennis uit de eerdergenoemde cursus daarop kunnen toepassen, om misschien toch iets wijzer te worden. De makers van de app schrijven: “Het goede nieuws is dat een optische hartslagsensor atriumfibrilleren kan detecteren.” Inderdaad, goed om te weten, maar hoe kom ik er als gebruiker van deze app achter? Op dit punt schiet Cardiogram wat mij betreft echt tekort.

Waar de app ook een steekje laat vallen (en waar de makers wel in blogpostings over communiceren) is dat een onregelmatig hartritme helemaal niet erg is. Dat komt namelijk omdat je hartritme continu verandert op basis van je ademhaling en invloeden van je autonome zenuwstelsel. Je kunt de variatie in hartritme bijvoorbeeld meten om te kijken in welke mate je bloot staat aan stress. Prima, maar gebruikers van de app krijgen nergens te zien dat een onregelmatig hartritme best OK kan zijn. Zij zien alleen een collectie grafieken die er (in mijn geval) per stuk zo verschillend uit zien, dat ik er geen touw aan kan vastknopen.

Wat dat betreft geeft de app HeartWatch die we eerder op iCulture besproken hebben, bruikbaarder informatie. Je ziet per workout wat de hoogste, laagste en gemiddelde hartslag was. Voor een medisch professional is dat misschien minder zinvolle informatie, maar voor mij als eindgebruiker kan ik er meer mee.

Bekijk ook

Review: HeartWatch 2 geeft inzicht in jouw hartslag

Met de Apple Watch heb je altijd een hartslagmeter bij je. Met HeartWatch wordt al deze data verzameld en ingedeeld in categorieën, zodat je snel kan zien hoe jouw hartslag ervoor staat. Maar hoe handig is dit? Je leest het in onze review.

Hieronder zie je nog een screenshot met grafieken die nogal gevarieerd zijn.

Het tweede tabblad in de app toont gelukkig wat meer bruikbare gegevens. Je kunt daar de rusthartslag gedurende de week bekijken. Je kunt daar bij pieken in je hartslag ook aangeven wat je aan het doen was, bijvoorbeeld koffie of alcohol drinken, stress, opwinding, sport of iets anders. De app laat je ook nog wat andere statistieken zien, zoals het gebied waar je hartslag zich meestal in bevindt.

Als je deze app gebruikt worden je gegevens gedeeld met de mRhythm-studie, een programma om atriumfibrilleren beter te detecteren. De onderzoekers analyseren de ontvangen data en gebruiken dit om het algoritme te verbeteren. Er zijn sinds maart 2016 al 700 miljoen datapunten verzameld. Ook weten de ontwikkelaars dat mensen de Cardiogram-app gemiddeld 5x per dag openen. Da’s mooi, maar ik denk niet dat ik de app nog lang blijf gebruiken.

Conclusie Cardiogram review

‘Zelf dokteren’ is altijd een gevoelig onderwerp. Huisartsen willen niet dat je te lang blijft lopen met symptomen, maar ze hebben er ook niets aan als de wachtkamer elke dag vol zit met hypochonders. Met wearables zoals de Apple Watch zou je bepaalde ziektes voortijdig kunnen opsporen. Een app zoals Cardiogram zou daarbij kunnen helpen, door mensen gerust te stellen dat er niets mis is met een licht wisselend hartritme en te waarschuwen als het patroon sterk afwijkt van de norm. Maar de app laat daarbij wat kansen liggen, waardoor ik er niet veel wijzer van ben geworden. Waarschijnlijk durven ze geen adviezen te geven, omdat ze daarmee al snel tegen de strenge regels rondom medische toepassingen aanlopen en het risico lopen op juridische claims door gekke Amerikanen. Maar ze reiken ook geen tips aan om zelf de grafieken te interpreteren, bijvoorbeeld door een aantal voorbeeldgrafieken te geven, zodat voor een leek wat duidelijker wordt wat normaal en abnormaal is.

Nog mooier zou zijn geweest als de app een waarschuwing geeft in de trant van: “Dit patroon wijkt meer dan 50% af van het normale patroon, consulteer een arts.” Cardiogram beschikt immers over een enorme bak data en kan precies op basis van mijn leeftijd, geslacht, activiteitsniveau en andere data kijken wat normaal is. Bij een kleine afwijking is waarschuwen niet nodig, maar als een gebruiker grafieken produceert die typisch eruit zien als atriumfibrilleren, dan wil je dat weten. Nu ben ik door de app alleen maar ongeruster geworden en dat was ongetwijfeld niet de bedoeling. Ons advies: alleen gebruiken onder medische begeleiding.