Smartphone-apps detecteren huidkanker niet goed

Zou het niet mooi zijn? Je richt de camera van je iPhone op een vreemd plekje op de huid en een app vertelt je meteen of het loos alarm is. Helaas blijken apps die dergelijke huidproblemen moeten herkennen, niet goed te werken. De diagnose wordt in de helft van de gevallen fout gesteld. Dat blijkt uit recent onderzoek. De apps bevatten altijd al disclaimers, waarbij ze aanraden om bij twijfel naar een arts te gaan. De onderzoekers concluderen dat er eigenlijk geen vervanger voor een getrainde dermatoloog is. De apps maken gebruikers wel bewust van het feit dat ze regelmatig moeten checken op rare plekjes, maar ze kunnen ook tot gevolg hebben dat ze ten onrechte de diagnose van een app geloven.

Om juridische problemen uit de weg te gaan beweren veel apps daarom dat het niet is bedoeld om diagnoses te stellen, maar om de symptomen van een melanoom beter te kunnen waarnemen. Overigens zijn er ook apps waar de onderzoekers positiever over zijn, zoals een app waarbij je een foto moet maken van de huid, die je vervolgens opstuurt naar een dermatoloog. Die stelt voor $5 een diagnose en daarbij gaat het slechts 1 op de 53 keer mis. Het goede nieuws is dat er wel een markt voor dergelijke apps is weggelegd. Bij gangbare en minder ernstige problemen zoals een verkoudheid of griep is een digitaal consult veel goedkoper dan een bezoek aan de arts. Alleen kun je bij gevaarlijke ziekten toch nog het beste naar de huisarts gaan.

Helaas wilden de onderzoekers niet bekendmaken welke apps nou goed of slecht uit de bus komen. Ze wilden alleen maar de juistheid van de apps in het algemeen meten, geen vergelijkend warenonderzoek doen. Maar wie in de App Store zoekt kan wel een aantal namen vinden, zoals Mole Detective 2, het nogal slordig vertaalde Skin Prevention en de Nederlandse app Huidmonitor. Die laatste wordt gemaakt door de Stichting Melanoom en is bovendien gratis. De app wordt volgens initiatiefnemer Marcel Bekkenk niet geclassificeerd als medisch hulpmiddel op basis van de Richtlijn medische hulpmiddelen, richtlijnnummer 93/42/EG. Volgens Bekkenk heeft hij daarom geen CE-markering nodig. Huidmonitor heeft trouwens een wat andere insteek: je kunt de veranderingen van moedervlekken volgen door steeds opnieuw foto’s te maken, zelfs van vier huisgenoten tegelijk. Later kun je dan aan de dokter laten zien hoe een moedervlek zich in de loop van de tijd heeft ontwikkeld.

Het Amerikaanse onderzoek keek niet naar Huidmonitor, maar naar een aantal Engelstalige apps. Het onderzoek werd uitgevoerd door Dr. Laura Ferris van de University of Pittsburgh Medical Center in Pennsylvania. De conclusies staan te lezen in een artikel in JAMA Dermatology. Ferris onderzocht 188 foto’s die al eerder waren gediagnosticeerd. Daarvan toonden 60 stuks een melanoom en 128 een goedaardig plekje. Ze gebruikten daarbij vier smartphone-apps, waarvan eentje foto’s laat opsturen en de andere drie met een algoritme bepalen of er sprake is van een kwaadaardig gezwel. Bij de 60 melanoomgevallen misten de apps 18 gevallen. Bij de onschuldige plekjes werd de helft onterecht als melanoom gekenmerkt.