In de serie iCulture Biz bespreken we regelmatig onderwerpen die voor zakelijke gebruikers interessant zijn. Deze keer een concreet probleem van bedrijven die een eigen app hebben laten ontwikkelen. Je hebt een zakelijke app, die maar voor een beperkt publiek bedoeld is of die je eerst intern wilt uitproberen. Hoe voorkom je dat de hele wereld meekijkt via de App Store? Er blijken allerlei manieren te zijn om de app alvast onder eigen medewerkers te distribueren. iCulture dook in de wereld van Enterprise-accounts en ad-hoc distributie.
Niet doen: alvast in de App Store zetten
Een veelgemaakte fout is dat bedrijven hun apps alvast in de App Store zetten. De app wordt opgemerkt door iCulture of door een van onze lezers, we schrijven er een artikel over en de ontwikkelaar schrikt zich een hoedje. “Maar… het was nog een betaversie!” klinkt het verschrikt. “Want we wilden nog even wat testen. Over een maandje of twee is het écht af!” Er zijn ook ontwikkelaars die boos worden: “Jullie hadden de app nog helemaal niet mogen downloaden!” roepen ze nors. Alsof reviewers eerst toestemming moeten vragen om over een bepaalde app te schrijven. We komen regelmatig apps tegen die eigenlijk nog niet in de App Store hadden mogen staan en dat leidt van beide kanten tot frustraties. De ontwikkelaar schrikt, trekt de app weer terug, lezers van iCulture klikken op een niet-werkende link en gaan klagen… uiteindelijk geeft het een onprofessionele indruk voor je bedrijf.
De App Store is helemaal niet bedoeld voor een betatest; daar zijn heel andere oplossingen voor. Als je een app uitbrengt in de App Store is ‘ie te zien voor miljoenen Nederlandse iPhone-gebruikers en kan het zomaar gebruiken dat een willekeurige consument jouw app alvast installeert en flink gaat klagen. Dat kan slimmer.
Methode 1. iOS Developer Enterprise Program
Apple’s normale ontwikkelaarsprogramma kost $99 per jaar. Voor dat geld krijg je het recht om apps te ontwikkelen en via de App Store distribueren. Maar voor $299 per jaar sluit je een veel flexibeler Enterprise-account af. Dat geeft je het recht om eigen iOS-apps onder je medewerkers te distribueren. Dit gaat helemaal buiten de App Store om, dus je hebt niet te maken met het goedkeuringsproces van Apple en hoeft dus ook niet te voldoen aan leeftijdswaarschuwingen. Als je wilt kun je apps maken over onderwerpen die Apple liever niet ziet, bijvoorbeeld gokken of porno. Het Enterprise Program staat open voor bedrijven die hun apps ‘in-house’ willen distribueren. Je hebt een DUNS-nummer nodig Dit is een 9-cijferig bedrijfsnummer die wordt uitgegeven door Dun & Bradstreet. Het is een soort KvK-nummer, die je kunt opvragen op de website DNB-Nederland.nl of telefonisch via 010-7109560 (D&B Nederland). Zorg dat je je KvK-nummer bij de hand hebt.
Voordelen
- Geen goedkeuring door Apple nodig.
- De app is niet zichtbaar voor het grote publiek.
- Je kunt de app distribueren door iemand op een linkje te laten klikken. Kan niet misgaan!
Nadelen
- Prijs van een account is flink hoger ($299 in plaats van $99).
- Je hebt geen recht om apps in de App Store te zetten. Je zult dus zelf een oplossing moeten verzinnen om gebruikers te informeren over app-updates. Dit kan handmatig per e-mail of via een intranet.
- Bij het installeren van een app moet de gebruiker een profiel installeren (terug te vinden onder Instellingen > Algemeen > Profielen. Dit kan verwarrend zijn voor onervaren gebruikers.
- DUNS-nummer nodig (eenvoudig op te vragen).
Methode 2. Geen release, toch promocodes
Niet alle ontwikkelaars kennen deze methode, die vooral handig is als je je app korte tijd wilt laten testen door buitenstaanders, voordat het grote publiek de app te zien krijgt. Je hoeft niet moeilijk te doen met UDID’s of TestFlight-accounts, maar geeft mensen een promocode, nog voordat de app zichtbaar is in de App Store.
Dat werkt als volgt: je maakt de app met een normaal ontwikkelaarsaccount en doorloopt het goedkeuringsproces van Apple. Bij het indienen van de app kies je voor hold for release, zodat je nog zelf kunt bepalen op welk moment je de app vrijgeeft. Zodra de app is goedgekeurd, kun je promocodes gaan uitgeven voor de app. Appreviewers, vrienden en familieleden kunnen de app alvast gaan downloaden met zo’n promocode, zonder dat anderen de app al kunnen zien in de App Store. Zo kun je ongemerkt previews geven van een app. Uiteraard is dit bedoeld voor een beperkte periode; uiteindelijk ga je de app toch vrijgeven in de App Store, zodat iedereen de app kan installeren.
Voordelen
- Eenvoudig proces: je geeft een promocode vrij zonder dat je toestelgegevens van de appreviewers of testers hoeft te verzamelen. De testers kunnen zelf ook bepalen met welk Apple ID ze de app installeren.
- Testers kunnen na de officiële release de app gewoon blijven gebruiken, het is geen tijdelijke testversie.
Nadelen
- Je kunt de app pas beschikbaar stellen als deze is goedgekeurd door Apple.
- Aantal is beperkt tot 100 promocodes per apprelease (maar dat is meestal wel genoeg).
Methode 3: Ad-hoc distributie
Met ad-hoc distributie kun je een app beschikbaar stellen aan 100 testers. Je moet daarvoor alle testtoestellen op basis van UDID registreren via de Apple-developerwebsite. Ad-hoc distributie is beschikbaar voor ontwikkelaars die lid zijn van het Developer Program of Enterprise Program. Deze vorm van distributie kan handig zijn als je bijvoorbeeld een prototype wilt maken en aan de klant wilt laten zien. Ook voor tijdelijke apps kan het handig zijn, bijvoorbeeld een app die je tijdens een beurs wilt laten zien op uitgestalde iPads. Er zijn dan maar een handjevol iPads waarop je de app moet installeren en na de beurs gebruik je de app toch niet meer. Het zou dan omslachtig zijn om helemaal het goedkeuringsproces van Apple te doorlopen. Apple geeft in de App Distribution Guide uitleg hoe je het aanpakt.
Voordelen
- Geen goedkeuring van Apple nodig.
- Snel proces bij intern gebruik: app ontwikkelen, installeren en klaar.
Nadelen
- Langzaam proces bij extern gebruik: UDID’s verzamelen van alle testers kan een tijdrovend proces zijn.
- Provisioning-profielen vervallen na de aangeven periode (maximaal 1 jaar). De app werkt dan niet meer en je zult gebruikers een nieuwe app moeten geven.
- Installeren van provisioning-profielen en apps via ad-hoc distributie is een foutgevoelig proces, dat alleen goed lukt als je te maken hebt met ervaren iPhone-gebruikers. Kan tot veel extra support leiden.
- Je moet zelf de distributie van de app en eventuele latere updates regelen.
- Maximaal 100 testers per ontwikkelaarsaccount. Ontwikkel je voor meerdere klanten, dan kan je al snel testslots tekort komen. Niet meer gebruikte slots vallen eenmaal per jaar weer vrij.
- Gebruikers blijven de ad-hoc versie van de app nog gebruiken, ook als inmiddels de officiële app uit is. Dit kan tot extra support leiden.
Methode 4: TestFlight
TestFlight is overgenomen door Apple. We schreven kortgeleden nog uitgebreid over de plannen die Apple heeft met TestFlight: in iOS 8 wordt het mogelijk om veel meer mensen te laten meetesten, zonder dat je tegen de beperkingen van TestFlight aanloopt. Hoe TestFlight werkt hebben we al uitgebreid uitgelegd in eerdere artikelen, zoals deze: ‘iOS-applicaties testen met TestFlight’. In het kort komt het erop neer dat je als ontwikkelaar een uitnodiging per e-mail stuurt naar de mensen die de app moeten testen. Zij gaan akkoord, zetten eenmalig hun toestel-ID in de database van TestFlight en kunnen daarna met één druk op de knop allerlei apps installeren en testen. Het is een vrij simpel proces dat straks met de ondersteuning van iOS 8 nog makkelijker wordt.
TestFlight heeft een aantal concurrenten, waaronder HockeyApp en Crashlytics. Daarover lees je in een volgend artikel, over manieren om iOS-apps te testen. Hoewel TestFlight vooral gericht is op technische appontwikkelaars, mogen grotere bedrijven er ook gebruik van maken. TestFlight meldt op de website dat ze nog geen Pro- of Enterprise-accounts aanbieden, maar actief werken aan een oplossing. Je kunt als bedrijf de huidige service gebruiken:
Currently, we do not offer Pro/Enterprise level accounts with TestFlight, but are actively working on a solution. In the meantime, we are open to your suggestions for features and you can use the current service for free.
Ook kun je TestFlight gebruiken in combinatie met het eerder genoemde Enterprise Program van Apple:
What about Enterprise Apps?
If you are registered with Apple’s Enterprise Program and are making Enterprise Apps, no worries…TestFlight works with those too. TestFlight fully supports Enterprise Apps and it works much like Ad Hoc apps for distribution. Just upload an Enterprise signed app and distribute to your team and only approved members of your team will have access to the application for installation.
TestFlight gebruiken voor de gewone distributie van apps (dus niet alleen om te testen) schijnt verboden te zijn, maar die bewering kunnen we niet zo letterlijk op de website van TestFlight terugvinden. Wel zegt een medewerker van TestFlight elders dat met opzet de functie achterwege is gelaten om apps te distribueren zonder eerst een TestFlight-account aan te maken. Er zou dan een alternatieve App Store ontstaan en dat is voor Apple ongewenst.
Voordelen
- Gratis. TestFlight kondigde ooit wel aan dat ze betaalde functies wilden introduceren, maar door de overname door Apple is dat waarschijnlijk van tafel.
- Onderdeel van Apple, dus wordt waarschijnlijk (nog meer) de standaard manier om apps te testen.
- Makkelijk in gebruik: beta-apps installeren is een kwestie van even klikken en klaar.
- Iedereen gebruikt het, dus je hoeft mensen niet lastig te vallen met het aanmaken van alwéér een account bij alwéér een nieuwe dienst.
Nadelen
- Voorlopig beperkt tot iOS. OS X en andere mobiele platformen worden niet ondersteund.
- Vanwege gratis dienst heb je minder eisen te stellen qua downtime. Terwijl testen van apps voor ontwikkelaars wél extreem belangrijk is geworden.
- Bedoeld voor het testen van apps, niet voor normale distributie onder medewerkers. Bij zakelijke apps is distributie van live-apps trouwens ook niet toegestaan.
Methode 5: iOS Developer University Program
Het iOS Developer University Program is vergelijkbaar met het hierboven genoemde Enterprise Program, maar er zijn twee verschillen. Ten eerste is dit programma gratis, ten tweede moet je verbonden zijn aan een universiteit. Je kunt een ontwikkelteam van maximaal 200 personen vormen, bestaande uit docenten en studenten. Onderling kunnen ze hun apps uitwisselen via e-mail of door ze op een afgeschermde website te publiceren. Dit programma is niet zo heel bekend, maar kan handig zijn voor mensen die in hun opleiding met het ontwikkelen van apps te maken krijgen. Als docent kun je gemakkelijk studenten laten kennismaken met het ontwikkelen van apps en bijvoorbeeld een app-ontwikkelopdracht als opdracht geven, waarmee ze punten kunnen verdienen.
Voordelen
- Gratis voor studenten en docenten.
- Ontwikkelteam van maximaal 200 mensen.
- Geen goedkeuring door Apple nodig.
- De app is niet zichtbaar voor het grote publiek.
Nadelen
- Alleen bedoeld voor opleidingen. Als je commerciële bedoelingen hebt met een app heb je er niets aan.
- De app komt niet beschikbaar via de App Store, dus je zult een eigen manier van distribueren moeten regelen. Dit probleem speelt vooral bij app-updates: je zult mensen zelf moeten informeren als er een update is.
Taalfout gezien of andere suggestie hoe we dit artikel kunnen verbeteren? Laat het ons weten!