Slimme verlichting: dit zijn je opties om je lampen slim te maken

Slimme verlichting: een goed begin

Als je je huis slimmer wil maken, is de verlichting een goede eerste stap om mee te beginnen. Lampen zijn eenvoudig te installeren, zonder dat je hoeft te schroeven en boren. Bovendien zijn lampen gemakkelijk te automatiseren en is het aanbod groot, van losse lampen tot starterspakketten. Wat zijn de opties voor intelligente verlichting en hoe pak je het aan? In deze gids zetten we enkele opties op een rijtje.

• Wat is slimme verlichting?
• Slimme lampen
• Lichtstrips
• Lichtpanelen
• Armaturen
• Fittingen
• Slimme stekkers
• Inbouwschakelaars
• Merken

Wat is slimme verlichting?

Slimme verlichting houdt in dat je lampen op afstand kunt bedienen, bijvoorbeeld vanaf je iPhone of een slimme speaker. Het in- en uitschakelen doe je via een app of een spraakassistent, maar je kunt ook allerlei slimme automatiseringen maken. Zo kun de lamp automatisch inschakelen als er beweging wordt gedetecteerd, of als je bijna thuis bent. Je kunt ook lampen op een willekeurig moment inschakelen of scenes instellen. Maak je bijvoorbeeld een scene ‘filmavond’, dan zullen de lampen worden gedimd in een warme kleur. Al deze geavanceerde mogelijkheden maken je verlichting ‘slim’. Je hoeft er niet heel technisch voor te zijn, want bij de meeste oplossingen is de bediening heel eenvoudig. Op iCulture geven we de voorkeur aan accessoires die met HomeKit samenwerken, zodat je opdrachten kunt geven met je stem. Je kunt dan zeggen: “Siri, zet de lampen in de woonkamer op 50%” en de opdracht wordt uitgevoerd. De verlichting kun je ook bedienen met slimme knoppen en sensoren.

Slimme verlichting: dit zijn de mogelijkheden

Als je je huis wil uitbreiden met lampen die via je iPhone te bedienen zijn, dan kun je kiezen uit meerdere oplossingen: slimme lampen, lichtstrips en -panelen, armaturen, slimme fittingen, inbouwontvangers en slimme stekkers.

#1 Slimme lampen

De meest eenvoudige oplossing is een slimme lamp, die je in een bestaande fitting kunt draaien. Je kunt deze lampen op afstand bedienen, dimmen en van kleur laten veranderen. Sommige lampen kunnen alleen wittinten aan, terwijl andere tot wel 16 miljoen kleuren instelbaar zijn. Deze lampen zijn met de meest gangbare fittingen te koop, van de standaard grote fitting E27 tot spotjes met GU10-aansluiting. Bekende voorbeelden van slimme lampen vind je bij Philips Hue, IKEA Tradfri en LIFX. Het gaat vrijwel altijd om ledlampen.

Een nieuwe ontwikkeling zijn de lampen met filament, waarbij de ‘gloeidraad’ duidelijk zichtbaar is. De hedendaagse variant werkt niet meer met een gloeidraad maar met een lichtgevende spiraal. Deze zijn wel iets minder zuinig dan de gewone ledlampen, maar ze geven een sfeervol retro-effect.

#2 Lichtstrips

Een mooie oplossing zijn de led-strips, lichtslangen en staven die je aan de muur kunt bevestigen. Je kunt zo’n strip ook onder een kast of achter de tv plakken. Sommige strips zijn flexibel en uit te breiden tot wel 10 meter lengte, terwijl er ook korte staven zijn. Lichtstrips vind je bijvoorbeeld bij Philips Hue, Eve, Nanoleaf, Vocolinc, LIFX, Meross, Innr en andere aanbieders. Sommige zijn alleen geschikt voor binnenshuis, andere kun je ook buitenshuis toepassen. Ook kun je bij sommige lichtstrips per segment een andere kleur instellen (o.a. bij LIFX), terwijl andere lichtstrips maar één kleur tegelijk kunnen tonen (o.a. Hue). Verder kun je lichtstrips vaak op bepaalde punten afknippen, waarbij je het afgeknipte gedeelte niet meer kunt gebruiken.

Een nieuwe ontwikkeling zijn lichtslangen waarbij je per segment de kleur kunt aanpassen, zodat je een regenboogeffect krijgt. Ook zijn er lichtbalken zoals de Nanoleaf Lines. Deze zijn niet flexibel en zijn in een bepaald patroon vast te plakken. Er zijn ook lichtstaven die je los gebruikt, zoals de Philips Hue Amarant.

#3 Lichtpanelen

Als het gaat om lichtpanelen die je aan de muur of het plafond vastplakt, kom je al snel uit bij Nanoleaf, hoewel ze ook worden gemaakt door LIFX. De gigantische lichtpatronen die je op de foto’s van fabrikanten ziet zijn vaak financieel niet haalbaar. Een pak van 7 tot 9 stuks kost al rond de 200 euro en voor een complete wand ben je duizenden euro’s kwijt. Maar het oogt wel mooi!

Er zijn ook lichtpanelen die je als kastdeur in je meubel kunt gebruiken, bijvoorbeeld voor de keukenkast of tv-kast. IKEA heeft meerdere lichtpanelen voor de verschillende meubelseries. De lichtpanelen van Philips Hue kunnen niet als deurtje worden gebruikt maar zijn bedoeld om rechtstreeks aan de muur of op het plafond te bevestigen.

#4 Armaturen

We hebben al meermaals Philips Hue genoemd en dat komt omdat deze serie slimme lampen al jarenlang bestaat en steeds verder wordt uitgebreid. Zo heeft Hue inmiddels een enorme collectie armaturen verkrijgbaar, waar de slimme lamp al is ingebouwd. Ze zijn meestal strak van design, maar wel prijzig. Je kunt kiezen uit hanglampen, plafondlampen, tafel- en vloerlampen. Een bijzonder product is de Adore-badkamerspiegel op de foto hieronder, die ook als slimme lamp (en uiteraard als spiegel) te gebruiken is. Bij Eve vind je lichtbollen die met HomeKit werken.

#5 Slimme fittingen

Wil je je huidige gloeilamp of spaarlamp blijven gebruiken, dan kun je twee dingen doen: je maakt alleen de fitting slim of je gebruik een slimme stekker. Een slimme fitting plaats je tussen de lamp en de armatuur. Soms kun je de lamp er ook mee dimmen. De enige HomeKit-fitting die wij kennen is van Koogeek voor E27-lampen, onder andere te koop bij Amazon. Alternatieven zonder HomeKit vind je van Somfy of KlikAanKlikUit. Meestal is het verstandiger om gewoon een slimme lamp te plaatsen – tenzij je erg verknocht bent aan een speciale gloeilamp.

#6 Slimme stekkers

Met een slimme stekker kun je bijna elk apparaat op afstand regelen. Dit lijkt op de ouderwetse tijdschakelklok, maar dan eentje die je op afstand kunt bedienen. Je kunt er van alles op aansluiten: van lampen tot kerstverlichting en van elektrische dekens tot ventilatoren. Je kunt hiermee alleen apparaten in- en uitschakelen. Dimmen is meestal niet mogelijk. Je vindt slimme stekkers bij Eve, Parce, TP-Link en Koogeek. Bekijk ook ons overzicht met slimme stekkers voor HomeKit.

Bekijk ook

Slimme stekkers of stekkerdoos met HomeKit kopen? Dit zijn je opties

Slimme stekkers zijn er genoeg, maar ze zijn lang niet allemaal geschikt voor HomeKit. In deze round-up zie je onze aanraders van slimme stekkers die met HomeKit werken, zodat je ze met Siri kunt bedienen. Ook zetten we de beste HomeKit stekkerdozen voor je op een rij.

#7 Slimme knoppen en schakelaars

Vind je een slimme stekker niet mooi, omdat deze een stuk uit het stopcontact steekt? Dan heb je nog meer opties. Je zou bijvoorbeeld kunnen kiezen voor een inbouwschakelaar, zoals op de foto hierboven. Deze plaats je achter de lichtknop of in het plafond. Met een afstandsbediening of app kun je de lamp vervolgens in- en uitschakelen. Nadeel is dat je in de muur of het plafond wel voldoende ruimte moet hebben om de sensor te kunnen inbouwen. Bovendien moet je technisch wat handiger zijn. Je vindt deze schakelaars bij Fibaro, KlikAanKlikUit en HomeWizard.

Je kunt ook kiezen voor slimme knoppen, zoals Philips Hue Tap, de Eve lichtknop of de Logitech Pop. Sommige zien eruit als een normale lichtschakelaar, passend bij je andere (inbouw)schakelmateriaal. Kies je voor Philips Hue of Eve, dan kun je frames en knoppen krijgen in de stijl van merken als Busch-Jaeger en Gira. Er zijn ook knoppen met een speels uiterlijk. Wil je zeker weten dat het met je Philips Hue-lampen werkt, kijk dan naar lichtschakelaars in de serie ‘Friend of Hue’.

Tenslotte zou je je lampen ook nog kunnen inschakelen met bewegingssensoren, raam- en deursensoren of op basis van tijdstip, temperatuur en andere factoren. Daar heb je weer allerlei andere sensoren voor, bijvoorbeeld om de luchtkwaliteit en temperatuur te meten.

Bekijk ook

Bewegingssensoren voor HomeKit: dit zijn de beste bewegingsmelders

Wil je dat de lampen automatisch aan gaan als je binnenkomt? Kijk dan eens naar een bewegingssensor met HomeKit. Zo kun je allerlei acties automatiseren, afhankelijk van de vraag of er iemand in een kamer aanwezig is of langs de bewegingssensor loopt. Dit zijn de beste HomeKit-bewegingssensoren!

Bekende merken voor slimme verlichting

Er zijn heel wat aanbieders van slimme verlichting. Hieronder stellen we de belangrijkste aan je voor:

• Philips Hue
• IKEA Tradfri
• LIFX
• Nanoleaf
• Innr

Andere merken die je zou kunnen overwegen zijn Vocolinc, Innr (geen HomeKit) en Tuya (zij maken de huismerk-lampen van Kruidvat, Action, Lidl en Hema). Zelfs computermerk Trust maakt tegenwoordig slimme lampen. Maar hou er rekening mee dat dit soort merken vaak niet compatibel zijn met smart home-systemen zoals HomeKit. Ook zijn er een hoop me-too-producten verkrijgbaar van merken die willen meeliften op het succes van slimme verlichting. Hou er rekening mee dat dit soort bedrijven soms maar korte tijd dergelijke producten maken en bij de volgende hype alweer overstappen naar iets anders. Je bent beter af bij merken die gespecialiseerd zijn in smart home en voor langere tijd commitment tonen.

Philips Hue

De meest bekende en complete oplossing voor slimme verlichting is zonder twijfel Philips Hue. De producten worden gemaakt door het Nederlandse merk Signify en je hebt keuze uit een enorm assortiment aan lampen, armaturen en bijpassende accessoires zoals bewegingssensoren en knoppen. Van starterpakketten tot complete armaturen, zowel voor binnenshuis als de tuin. Philips Hue werkt met HomeKit en diverse andere platformen. Je betaalt vaak iets meer, maar je weet in ieder geval dat het goed werkt. Signify brengt ook de goedkopere lijn Wiz op de markt, maar die werkt niet met HomeKit.

Voordelen:

• Stabiel en goed werkend systeem
• Alles werkt met Apple HomeKit
• Enorm aanbod van producten
• Werkt ook met Alexa en Google Home

Nadelen:

• Wat prijziger dan andere merken
• Bridge moet via netwerkkabel verbonden zijn met thuisnetwerk (tenzij je de Bluetooth-variant gebruikt, maar dit heeft beperkingen)

Bekijk ook

Alles over Philips Hue-lampen en -accessoires

Philips Hue is slimme verlichting voor in huis die je met je iPhone of iPad kan bedienen. Wat kun je allemaal met Philips Hue, welke lampen zijn er en waar werkt het mee samen? In deze gids lees je alles wat je wil weten over Philips Hue.

IKEA Tradfri

IKEA heeft een collectie lampen en lichtpanelen die geschikt zijn voor HomeKit. Onder de naam Tradfri vind je gewone ledlampen met fitting, maar ook oplossingen om je kastdeurtjes of de verlichting van je boekenkast of keukenkastjes op afstand te kunnen bedienen. Daarnaast zijn er andere accessoires zoals bewegingssensoren, maar die zijn niet allemaal HomeKit-geschikt.

Voordelen:

• Relatief goedkoop, er zijn al lampen vanaf €10
• Ideaal voor beginners

Nadelen:

• Bij slechts één winkelketen verkrijgbaar
• Niet alles werkt met HomeKit
• Beheer is iets complexer dan Hue

LIFX

Het bijzondere van LIFX is dat de intelligentie al in de lamp zit ingebouwd. Daardoor kun je het systeem ook gebruiken zonder hub. Naast normale lampen met fitting vind je bij LIFX ook lichtslangen, staven en panelen, die wat speelser zijn.

Voordelen:

• Geen bridge of hub nodig

Nadelen:

• De lampen zijn vaak wat duurder, omdat alle technologie in de lamp zelf zit
• Omdat elke lamp een wifi-apparaat is, is er meer kans op interferentie

Nanoleaf

Nanoleaf is vooral bekend van de driehoekige lichtpanelen die met HomeKit werken, maar gaandeweg komen er meer opties bij. Zo zijn er ook vierkante Nanoleaf-tegels en zijn er zeskantige tegels met houtmotief onder de naam Nanoleaf Elements.

Voordelen:

• Alles werkt met HomeKit
• Goed werkend systeem, weinig klachten
• Innovatieve producten, geen dertien in een dozijn

Nadelen:

• Beperkt assortiment van lichtpanelen

Innr (suggestie van lezer)

iCulture-lezer Serge stuurde ons de suggestie om eens aandacht aan Innr te besteden. Dit van oorsprong Nederlandse merk is bedacht door ex-medewerkers van Philips en IKEA, maar werkt helaas niet met HomeKit, waardoor het voor Apple-gebruikers minder interessant is. Innr is een systeem slimme lampen, waarbij je met de Lightadvisor een lichtplan kunt maken voor je woonkamer. Daarbij wordt gekeken naar de locatie van ramen, plaatsing van meubilair en dergelijke. Met de app voor iOS en Android stuur je het aan. Je kunt ook scenes maken en lampen dimmen. Innr werkt wel samen met Philips Hue, maar is niet compatibel met HomeKit en Siri. De fabrikant geeft Apple daarvan de schuld: “Apple staat niet toe om niet-Philips lampen met de HomeKit te besturen via de Hue bridge. Je kunt Innr verlichting met de Hue app, remote, sensoren en Osram Lightify bedienen.”

Bij Innr vind je de gebruikelijke lampen en lichtstrips, maar ook spotjes. Gebruikers raden aan om het systeem via de Hue-bridge en -app te bedienen, omdat het bereik en het gebruik daarvan beter is. Scenes en lampen worden namelijk niet altijd goed onthouden. De app zou veel last hebben van bugs.

Voordelen:

• Nederlands systeem, support your locals
• Veel verschillende lampen, lichtslangen en spotjes

Nadelen:

• Werkt met Hue, maar niet met HomeKit
• Relatief veel klachten, systeem is volgens gebruikers niet erg stabiel

Wil je meer weten over HomeKit? Kijk dan welke HomeKit-producten in Nederland verkrijgbaar zijn, of check onze round-ups met nog meer producten:

• HomeKit deursloten en deurbellen
• HomeKit-camera’s
• Slimme stekkers met HomeKit
• Slimme knoppen en sensoren voor HomeKit
• De beste HomeKit-apps