10 beginnerstips voor een smart home

Smart home voor beginners

Op de iCulture-redactie zijn we al een paar jaar bezig met smart homes. Wat zijn de lessen die wij hebben geleerd, welke beginnersfouten hebben we gemaakt en in hoeverre kun jij daarvan leren? We delen onze 10 beste tips om voor mensen die met een smart home van start willen gaan. Voorkom dat je geld weggooit door de juiste keuzes te maken voordat je begint.

• Investering
• Bluetooth
• Samenwerking
• Privacy
• Offline
• Beginnen
• Planning
• Duur
• Handig
• Hackers

#1 Smart home is geen blijvende investering
Ben je huiseigenaar, dan weet je dat investeren in je eigen huis vaak slim kan zijn. Een garage, zwembad of dakterras aanleggen: het verhoogt allemaal de uiteindelijke verkoopwaarde van je huis als je er weer uit wilt. Bij smart home-oplossingen is dat lang niet altijd zo. Je kunt gemakkelijk een paar duizend euro investeren in slimme thermostaten, camera’s of automatische gordijnrails, maar de kans is groot dat de technologie over tien jaar verouderd is of dat er alweer nieuwe standaarden en protocollen gelden. Bovendien moet de volgende eigenaar maar net zo gek op huisautomatisering zijn als jij, en bereid zijn om de spullen tegen een redelijke prijs over te nemen. Zaken zoals op maat gemaakte gordijnrails en rolluiken kun je niet meenemen als je verhuist. Een dakterras, extra isolatie, zonnepanelen of dubbele beglazing verhogen altijd de waarde van je huis.

#2 Bluetooth-accessoires werken maar op beperkte afstand
Dit is een probleem waar we onlangs nog tegenaan liepen bij het installeren van een slim deurslot: het Bluetooth-bereik van het deurslot was te beperkt om de HomeKit-hub in de woonkamer te bereiken. Daardoor konden we het deurslot niet op afstand bedienen – terwijl dat nou juist zo handig is aan HomeKit. Als je kleinbehuisd bent en in een studio van 5×5 meter woont is er niet zoveel aan de hand. Maar als je op meerdere verdiepingen woont is de afstand tussen je accessoire en HomeKit-hub (meestal een Apple TV) al snel te groot om met Bluetooth te overbruggen. Als we de keuze hebben, zouden wij daarom voor een accessoire met Wi-Fi kiezen, of voor Bluetooth met een groter bereik. Er zijn ook accessoires die onderling verbinding maken via Zigbee (zoals Philips Hue-lampen); daar hebben we ook goede ervaringen mee.

#3 Samenwerking is nog steeds een groot probleem
Wat zou het fijn zijn als alles met alles samenwerkte. Maar de realiteit is anders. Je wilt niet voor elk apparaat een andere app opstarten om het ding aan of uit te zetten. We zijn best tevreden over onze Nest-thermostaat, maar hij moet eruit want het is een van de weinige accessoires die niet met HomeKit werkt. Omdat we veel Apple-spullen hebben komen er alleen nog nieuwe spullen in die HomeKit-geschikt zijn. Heb je Android-gebruikende huisgenoten dan kan het slimmer zijn om te kiezen voor Google of desnoods Alexa. Voordat we iets nieuws kopen, checken we altijd of het compatibel is.

In alle eerlijkheid: we gebruiken naast HomeKit stiekem ook wel wat Google- en Alexa-compatibele producten. Dat komt omdat we vanuit iCulture gewoon heel veel producten testen. We bedienen bijvoorbeeld een Sonos One met Alexa, omdat dat de enige assistent is die er momenteel op werkt. Ben je een gewone gebruiker, dan zal dat minder meespelen. Maar stel dat je al een robotstofzuiger, wasmachine of luchtreiniger van een bepaald merk hebt staan, die op een gegeven moment ondersteuning krijgt voor een van de andere assistenten, dan zou je voor dat apparaat ervoor kunnen kiezen om Alexa of de Google Assistent te gebruiken.

#4 Privacy is een aandachtspunt
Google en Amazon bieden privacyfuncties, maar standaard staan ze uitgeschakeld. Apple is wat minder happig om privacygevoelige informatie te verzamelen, maar ook bij HomeKit moet je oppassen. Data over je locatie, het openen en sluiten van deuren, leefgedrag door het in- en uitschakelen van de verwarming, het levert allemaal interessante data op die de makers van apparaten kunnen doorverkopen. Als jij thuis een lichtknopje aandoet weet alleen het energiebedrijf dat het energieverbruik iets toeneemt, maar ze weten niet welk apparaat het is en in welke kamer. Bij een smart home verklapt je veel meer over je gedrag, nog even afgezien dat slimme speakers zouden kunnen meeluisteren en connected camera’s in je huis- of slaapkamer zouden kunnen kijken.

#5 Wat doe je als een dienst offline is?
We zijn op de iCulture-redactie dol op elektronische snufjes en kochten daarom een digitale doorspoelknop voor het toilet. Om precies te zijn: een Geberit Sigma80, het topmodel uit de collectie. Daar zitten weliswaar geen slimme functies in, maar de knop is wel digitaal. Hoe onhandig dat is bleek toen er een paar keer stroomonderbreking was in onze straat: opeens werkte onze mooie spoelknop niet meer. Er zat ook geen fysiek hendeltje op om alsnog door te spoelen. De enige twee opties waren afwachten of de knop demonteren. Gelukkig duurde de onderbreking maar korte tijd, maar het maakte wel duidelijk dat je altijd een backup achter de hand moet hebben, voor als de dienst offline is of de stroom uitvalt. Zorg bij een slim deurslot altijd dat je ergens (bijvoorbeeld bij de buren of nabije familie) een reservesleutel hebt liggen, zodat je alsnog je huis in komt.

#6 We staan nog maar aan het begin
Ook al heb je het gevoel dat je relatief laat begint met je smart home, in werkelijkheid zijn veel mensen er nog helemaal niet mee bezig. Apparaten zijn nog niet perfect en slimme functies zijn vaak nog helemaal niet zo slim. Een zogenaamd slimme lamp kun je op afstand aan en uit zetten, maar enige intelligentie komt er niet aan te pas. Het wordt pas echt leuk als apparaten zelf gaan denken, je gedrag leren en profiteren van nieuwe ontwikkelingen op het gebied van machine learning en kunstmatige intelligentie. Bedrijven bereiden zich al voor op een toekomst zonder schermen, maar tot die tijd zul je het meeste nog via je iPhone of met knoppen moeten bedienen. Je bent er op dit moment nog steeds vroeg bij en je zult merken dat sommige producten nog steeds niet goed uitontwikkeld zijn. Zo hebben wij nog steeds geen perfect werkend slim deurslot gevonden. Hoe langer je wacht, hoe beter de oplossingen zijn. De vraag is dan vooral: hoe lang wil je nog wachten?

#7 Plan voordat je koopt
Het is verleidelijk om allemaal mooie nieuwe producten te kopen, die net zijn aangekondigd of die op Kickstarter staan. Maar doe vooraf wat onderzoek om te bepalen of het wel in jouw situatie past en of het wel past in je verdere plannen. Daarmee krijg je een beter inzicht in wat je prioriteiten zijn en welke merken in aanmerking komen. Zo zouden wij graag een slimme deurbel installeren, maar omdat we in een appartement wonen is dat geen optie. Andere bewoners hebben geen interesse, willen niet meebetalen of hebben liever dat alles bij het oude blijft. Het zou zonde zijn als jij net een dure deurbel hebt gekocht, die je vervolgens niet kunt gebruiken.

#8 Ongemerkt kost het meer geld dan je denkt
Het is aantrekkelijk om snel een paar IKEA-lampen en wat slimme stekkers en knoppen in huis te halen. Het kost immers “bijna niets meer”. Maar ongemerkt gaat er een hoop geld in zitten. Een paar tientjes voor een slimme stekker, een paar tientjes voor een lampenpakket, grappige lichttegels voor aan de muur (€200), een dimmerknop omdat oma geen smartphone heeft… voor je het weet ben je honderden euro’s verder. Wil je een HomeKit-geschikte versie van een apparaat, dan heb je minder keuze en ben je vaak aangewezen op de wat duurdere merken. Omdat het steeds om kleine bedragen gaat, merk je er niet zoveel van, maar ongemerkt ben je veel geld kwijt. Kies je voor producten met een maandcontract (zoals een beveiligingssysteem of een camera met premium-diensten) dan kan het makkelijk 100 euro extra per apparaat per jaar kosten.

#9 Je moet nog steeds handig zijn
OK, de tijd dat we stopcontacten demonteerden om een HomeWizard-geschikte schakelaar te kunnen inbouwen, ligt inmiddels een tijdje achter ons (“huh, hoe werkt zo’n hotelschakelaar nou?”). Maar het is nog steeds niet zo dat alle producten plug & play zijn. Voor de Nest Outdoor zul je een gat in de muur moeten boren, voor slimme thermostaten moet je in de cv-kast duiken en wat draadjes verbinden en wil je ongeschikte spullen met HomeKit laten werken (dankzij HomeBridge), dan zul je moeten weten hoe je een Raspberry Pi programmeert. Je kunt daarvoor een specialist laten langskomen, maar dat maakt het systeem weer veel duurder.

#10 Systemen kunnen altijd gehackt worden
Hoe graag we ook de technologie omarmen en het liefste alleen maar slimme spullen in huis zouden halen: er zit wel een risico aan. Niet alleen wat privacy betreft en het risico dat een systeem offline kan zijn, maar ook dat een systeem vroeg of later gehackt kan worden. Het meest aantrekkelijke doelwit daarvoor zijn producten die op grote schaal gebruikt worden, zoals een slimme thermostaat. Kun je dan maar beter spullen van een obscuur merk in huis halen? Misschien, omdat hackers het minder snel op jouw systeem gemunt zouden hebben. Maar van de andere kant: kleine bedrijfjes hebben vaak minder expertise en mankracht in huis om de beveiliging goed te regelen. Het kan zomaar zijn dat zo’n product data onbeveiligd verstuurd, omdat niemand eraan gedacht heeft dat het te versleutelen. Bij grotere bedrijven is die kans wat kleiner omdat er meer beveiligingsexperts werken en omdat er meer wordt nagedacht over de juridische consequenties als er een probleem met het product is.

Als aanvullende tips stuurde Marlies ons nog het volgende:

• Verander direct het fabriekswachtwoord van je slimme apparaat.
• Check regelmatig of er software-updates zijn voor je apparaten.
• Gebruik monitoring software om te checken of al je apparaten wel werken, bijvoorbeeld met de PRTG Network Monitor (meer info, gratis voor thuisgebruikers).
• Geef slimme apparaten alleen ‘gasttoegang’ op je netwerk. Daarmee houd je ze gescheiden van andere IT.
• Schakel Universal Plug and Play uit (uPNP) via de instellingen van je router. Daarmee zijn je apparaten minder goed vindbaar voor aanvallers.