Privacyvriendelijke chatdiensten: veilige chatapps voor iPhone
Je wilt veilig en met end-to-end encryptie communiceren met anderen. Welke berichtendiensten moet je dan hebben: WhatsApp, Telegram, Signal of misschien toch gewoon Facebook Messenger of iMessage? Wij hebben de beste veilige chatapps op een rijtje gezet. Ook als je op zoek bent naar WhatsApp alternatieven ben je hier op het juiste adres.
Deze veilige chatapps met encryptie bespreken we:
- Signal
- Threema
- Silent Circle
- Telegram
- iMessage
- Facebook Messenger
- Viber
- Wickr (gaat stoppen)
- Wire
Wil je weten wat een app met jouw privacy doet? Zoek je alternatieven voor WhatsApp en wil je weten wat een bedrijf met jouw gegevens doet? Check dan eerst ook via de App Store de privacylabels. Dit geeft vaak al een goede indruk hoeveel gegevens een app verzamelt en wat de app ermee doet.
iCulture adviseert voor een veilige chatapp: Signal
Signal van Open Whisper Systems is de bekendste berichtenapp voor mensen die bezorgd zijn over hun privacy. De encryptie van Signal wordt ook gebruikt in andere berichtenapps zoals WhatsApp en is open source, zodat iedereen de code kan inspecteren. De gratis app kan berichten en telefoongesprekken aan, die in beide gevallen voorzien zijn van end-to-end encryptie.
Je kunt ook instellen dat de berichten na verloop van tijd vanzelf verdwijnen. Bij Signal is het mogelijk om berichten naar meerdere mensen tegelijk te sturen, ook plaatjes. Encryptie staat standaard ingeschakeld, dus daar heb je geen omkijken naar. Bij Signal kun je ook (video)bellen.
Het voordeel is ook dat het achterliggende bedrijf geen gegevens van je verzamelt. De app verdient geld via stichtingen en donaties. De enige informatie die Signal van jou nodig, zijn je eigen contactgegevens zoals je telefoonnummer. Wat ons betreft is Signal de beste veilige chatapp.
Pluspunt: Dé standaard voor versleutelde berichtenapps, moederbedrijf verzamelt geen gegevens.
Minpunt: Het kan lastig zijn om al je vrienden over te halen Signal te gebruiken.
Threema
Threema is een betaalde chatapp waarmee je veilig contact kunt leggen met andere gebruikers. De app maakt gebruik van het NaCI protocol voor de versleuteling van de gesprekken en is sinds kort ook open source. Ook de app zelf is open source. De servers van Threema staan in Zwitserland, je berichten lopen niet via servers in de VS. Naast de app voor iOS en Android is er ook een webversie, waardoor je vanaf je computer kan chatten. Standaard zijn de berichten versleuteld en je kan je ook anoniem aanmelden om van de app gebruik te kunnen maken.
Een ander voordeel is dat je berichten in backup ook versleuteld zijn, waardoor je ze dus niet zomaar kwijt bent. Een nadeel is wel dat je voor de app dus moet betalen en het daardoor lastig is om je vrienden over te halen om over te stappen naar Threema. Naast tekstberichten kan je ook foto’s, video’s en locaties delen en allerlei soorten bestanden versturen (waaronder PDF, Word-bestanden en meer). Wil je ook bellen, dan kan dat.
Pluspunt: Europese dienst, ook anoniem te gebruiken.
Minpunt: Hoge aanschafprijs waardoor vrienden niet zo snel overstappen.
Silent Circle
Silent Circle biedt beveiligde communicatie en heeft daarnaast een eigen toestel met de naam Blackphone (die helaas is geflopt). De berichtendienst Silent Circle biedt versleutelde berichten en bestandsoverdracht, waarbij ook video en spraak worden versleuteld. De berichten kunnen zichzelf na verloop van tijd vernietigen. Het goede is dat Silent Circle niet beschikt over jouw encryptiesleutel, dus zelfs als ze gedwongen worden door de overheid kunnen ze niet jouw data vrijgeven.
Je betaalt $10 per maand voor het gebruik. Het grootste nadeel is dat Silent vanwege het betaalmodel relatief weinig wordt gebruikt, dus je trekt de aandacht van de autoriteiten als iemand die ‘iets te verbergen heeft’.
Pluspunt: Je houdt zelf de controle.
Minpunt: Betaalde dienst, daardoor lastig om je vrienden over te halen.
Telegram
Telegram was ooit de favoriet van privacybewuste mensen, maar heeft de koppositie moeten afstaan aan Signal. Dat komt omdat het bedrijf minder transparant is dan Signal en omdat berichten niet standaard end-to-end versleuteld zijn. Je moet voor elk gesprek de encryptie handmatig inschakelen. Hou er ook rekening mee dat de sleutel voor de encryptie op de servers van Telegram opgeslagen staan, waardoor Telegram zelf de berichten kan ontcijferen.
Telegram is gemaakt door twee Russen die in conflict kwamen met de Russische overheid en zijn uitgeweken naar Berlijn. De servers van Telegram staan nu op Europees grondgebied, wat op zich een prettig idee is. Het probleem is dat je niets zeker weet, bijvoorbeeld of de makers nog banden met Rusland hebben. Het bedrijf kreeg in 2018 te maken met toenemende druk vanuit Rusland om Telegram te blokkeren. Dat kan ongewenste consequenties hebben.
Telegram Messenger is wel gebruiksvriendelijk en snel. Koppel je Telegram-account met je telefoonnummer en je kunt meteen beginnen met het versturen van versleutelde berichten. Telegram biedt ook stickers, zelfvernietigende berichten en andere handige extra’s. Telegram voert continu innovaties door en loopt wat dat betreft voorop.
Pluspunt: Europese dienst, makkelijk in gebruik, veel functies en nieuwe ontwikkelingen.
Minpunt: Gebrek aan transparantie, geen standaard encryptie.
iMessage
Heb je veel vrienden met Apple-producten, dan is iMessage een prima manier om beveiligd te communiceren. Apple vindt privacy belangrijk en belooft dat je data bij hen veilig is. Net als bij Telegram is er echter geen goede controle mogelijk, omdat Apple’s code niet wordt vrijgegeven en dus niet door onafhankelijke experts te inspecteren is. Beveiligingsexperts klagen dat de encryptie die Apple gebruikt niet op alle punten optimaal is. Er is bijvoorbeeld geen methode om te verifiëren of je met de juiste persoon te maken hebt.
Als je een iPhone hebt, ben je in grote mate afhankelijk van iCloud en dus van het vertrouwen in Apple. Apple belooft dat ze je persoonlijke data niet zomaar beschikbaar stellen en niet bereid zijn om achterdeurtjes in te bouwen. Wij zouden onze data eerder toevertrouwen aan Apple dan aan Google of Facebook, maar dat is een persoonlijke keuze.
Pluspunt: Apple vindt privacy belangrijk, vereist geen aparte app.
Minpunt: Afhankelijkheid van Apple, je moet er maar op vertrouwen. Alleen te gebruiken met Apple-gebruikers.
WhatsApp
Door het vertrek van beide oprichters van WhatsApp, die bekend stonden als privacy-voorvechters, is de toekomst van WhatsApp wat onzekerder geworden. Facebook zou plannen hebben om de encryptie te verzwakken en meer data te delen tussen WhatsApp en Facebook. We hebben WhatsApp in deze lijst laten staan omdat het een bijna onvermijdelijke app is geworden: letterlijk ie-de-reen gebruikt het. Bovendien zijn de berichten zelf standaard met end-to-end encryptie versleuteld. Hou er wel rekening mee dat WhatsApp zelf niet open source is, waardoor de code van de app niet makkelijk bekeken kan worden. Je weet dus niet wat WhatsApp voor het versleuten van je berichten doet. De zwakke plek is vooral het moederbedrijf: Facebook.
Facebook heeft al een paar keer door laten schemeren dat het de berichtendiensten van het bedrijf wil samenvoegen. Het gaat dan om Facebook Messenger, Instagram DM’s en WhatsApp. Daardoor werken de apps van het bedrijf nauwer met elkaar samen, terwijl jij dat als gebruiker misschien helemaal niet wilt. Facebook benadrukt dat ze dankzij end-to-end-encryptie de inhoud van je WhatsApp-berichten niet kunnen lezen. Voor Europese gebruikers geldt dat je gegevens (zoals telefoonnummer) niet met Facebook gedeeld worden, maar voor gebruikers in de VS geldt dat bijvoorbeeld wel. Wel verzamelt WhatsApp allerlei andere gegevens van jou. Het gaat dan voornamelijk om diagnostische gegevens, zoals je toestel, IP-adres en meer.
WhatsApp kreeg een betere reputatie op het gebied van beveiliging toen ze end-to-end encryptie van Signal inschakelden. Het dochterbedrijf van Facebook heeft sinds 2016 alle communicatie versleuteld van verzender tot ontvanger. Dit geldt voor berichten, foto’s, video’s, groepschats en dergelijke. Wil je zeker weten dat je veilig aan het chatten bent, dan is er ook nog een verificatiecode die je met elkaar kunt uitwisselen om zeker te weten dat de berichten versleuteld zijn.
Op iOS maakt WhatsApp gebruik van een versleutelde backup. Dat betekent dat al je gesprekken ook beveiligd opgeslagen worden in de aparte backup in iCloud. Op Android geldt dit niet: als vrienden met een Android-toestel hun backup op Google Drive maken, zal die niet versleuteld zijn. Jouw berichten die je met vrienden hebt uitgewisseld kunnen daardoor onbeveiligd in een backup van vrienden terechtkomen. Wil je absolute veiligheid, dan moet je je vrienden overtuigen om geen backup te maken, maar je hebt er natuurlijk nooit 100% controle op of ze dat wel doen.
Pluspunt: Bijna iedereen gebruikt het.
Minpunt: Onversleutelde backups zijn een zwakke plek.
Facebook Messenger
Facebook Messenger biedt standaard geen end-to-end encryptie. Wel is een zogenaamde Secret Conversation mogelijk, waarmee je individuele chatgesprekken vanaf je smartphone kunt versleutelen. Dit werkt niet op de desktop en het werkt ook maar vanaf één telefoon of tablet. Je hebt te maken met wat beperkingen, want de versleutelde chats mogen geen gifs of video’s bevatten. Ook kun je niet versleuteld bellen. Je kunt instellen dat de berichten na verloop van tijd automatisch verdwijnen.
Positief punt is dat Facebook Messenger gebruik maakt van het Signal-protocol, waardoor iedereen kan nagaan hoe het werkt. Zowel de verzender als de ontvanger beschikken over een sleutel waarmee je kunt controleren of de end-to-end encryptie is ingeschakeld.
Een nadeel is wel dat je een Facebook-account nodig hebt om van Facebook Messenger gebruik te kunnen maken. Facebook staat nu niet echt bekend als een hele betrouwbare partij, waardoor je je af kunt vragen of Messenger de beste keuze is. Vanwege de vereiste voor een Facebook-account zouden wij de app niet aanraden voor je dagelijkse gesprekken.
Pluspunt: Gebruikt het gangbare en open Signal Protocol.
Minpunt: Secret Conversation werkt niet op de desktop. Vereist een Facebook-account.
Viber
Viber gaat al heel wat jaren mee als berichtendienst. Ze hebben end-to-end encryptie ingevoerd en daarbij voor een bijzondere vorm gekozen. Met kleurtjes kun je zien hoe goed de berichten die je met een bepaalde persoon uitwisselt beveiligd zijn. Groen betekent versleuteld met een vertrouwde persoon, grijs is een versleutelde conversatie waarbij je niet zeker weet of je met de juiste persoon te maken hebt. De kleur rood waarschuwt dat er problemen zijn met de authenticatiesleutel.
Bij Viber is alles gekoppeld aan je telefoonnummer, dus die kunnen de makers wel gebruiken om je uniek te identificeren. Je kunt ook verborgen chatrooms bezoeken en mensen bellen die geen Viber-gebruiker zijn, maar dat betekent wel dat de informatie niet versleuteld is en dat je er apart voor moet betalen. Uit de privacylabels blijkt wel dat je locatie gebruikt wordt om je te volgen.
Pluspunt: Handige weergave met kleurtjes.
Minpunt: Gebruikte protocol lijkt op dat van Signal, maar Viber geeft de code niet vrij. Gebruikt mogelijk locatie om je te volgen.
Wickr Me (gaat stoppen)
Wickr Me is een minder bekende chatdienst met end-to-end encryptie en is eigendom van Amazon. Belangrijk om te weten is dat Wickr eind 2023 gaat stoppen. Wickr gaat zich in plaats daarvan volledig richten op betaalde oplossingen voor overheden, militaire organisaties en commerciële bedrijven. Wickr richt zich nu al nadrukkelijk op overheden en militaire gebruikers. Vanaf 31 december 2022 is het niet meer mogelijk om een nieuw account aan te maken en vanaf 31 december 2023 gaat de dienst uit de lucht. Wickr zal gebruikers informeren hoe ze hun data kunnen veiligstellen. Amazon stopt met meer diensten; zo wordt er met Alexa en Echo-speakers verlies gemaakt.
Wickr ging in 2012 van start en had als meest opvallende functie dat de berichten zichzelf konden vernietigen. Je kunt zelf instellen wanneer een bericht wordt verwijderd. Later namen andere chatdiensten het idee over. Aanvankelijk waren we enthousiast over Wickr Me, maar al snel bleek dat er eigenlijk nauwelijks iets bekend is over de manier waarop Wickr Me werkt. Daardoor moet je vertrouwen op de goede bedoelingen van de makers. Je kunt privéberichten sturen die zichzelf na verloop van tijd vernietigen. Ook kun je foto’s, video’s en spraakmemo’s naar andere Wickr-gebruikers sturen. Daarbij kan Wickr ook de metadata wissen, zodat je niet meer kunt zien vanuit welke locatie een bericht werd verstuurd. Met de Secure Shredder wis je berichten op het moment dat de politie op je deur staat te bonzen. De servers staan in de VS. In de loop van de tijd is er wel kritiek geweest op de app. Zo werd de app gebruikt door criminelen en voor de verspreiding van kinderporno. Amazon greep daarbij nauwelijks in.
Pluspunt: Beveiligde shredder.
Minpunt: Onbekende dienst, geen controle op protocol mogelijk. Dubieus gebruik door criminelen. Gaat eind 2023 stoppen.
Wire
Wire is een in Zwitserland gevestigd bedrijf dat mede is gefinancierd door Skype-oprichter Janus Friis. Je kunt een account registreren op basis van je telefoonnummer, e-mailadres of een gebruikersnaam. Dit is een pluspunt ten opzichte van Signal, waarbij je alsnog te traceren bent op basis van je telefoonnummer. De lijst met gebruikersnamen is vrij toegankelijk voor iedereen, dus het loont de moeite om een nickname te gebruiken. Wire biedt end-to-end encryptie dat standaard staat ingeschakeld.
Net als alle andere apps die we in deze lijst hebben besproken wordt de encryptiesleutel lokaal op je toestel gegenereerd en bewaard. Wire is beschikbaar op mobiel, desktop en als web-app. Ook kan de app CallKit-integratie in de iOS-app uitschakelen zodat je belgegevens niet naar iCloud worden gestuurd. Je kunt een timer instellen zodat berichten automatisch verdwijnen. De encryptie die Wire gebruikt is gebaseerd op het Axolotl-protocol, een voorganger van het Signal-protocol. De code van de app is open source, het gebruikte encryptie-protocol echter niet.
Pluspunt: Europese dienst, beschikbaar op veel platformen, complete app.
Minpunt: Eigen protocol.
De afraders
Naast de lijst met aanraders, hebben we ook een lijstje met afraders. In de meeste gevallen is dat omdat ze geen encryptie aanbieden, het achterliggende bedrijf niet bekend staat om goed privacybeleid en de servers op niet-Europees grondgebied staan.
- Skype: sinds augustus 2018 end-to-end encryptie, maar je moet het wel steeds handmatig inschakelen.
- Snapchat: versleuteling wel mogelijk, maar geldt niet end-to-end. Snapchat heeft de sleutel, zodat het bedrijf kan meelezen en berichten kan doorspelen naar de autoriteiten.
- Twitter: DM’s zijn niet end-to-end versleuteld.
- KIK, WeChat en LINE: vooral populair in Azië met mogelijke Chinese inmenging.
Chatapps met encryptie
De afgelopen jaren zijn we meer en meer bewust geworden van onze privacy. Je wilt je niet alleen beschermen tegen meeglurende overheden, maar ook voorkomen dat persoonlijke data wordt gestolen waardoor je gechanteerd kunt worden of je creditcard kan worden geplunderd. Daarom is het verstandig om niet alleen je wachtwoorden en je adresboek te beschermen, maar ook de berichtjes die je dagelijks uitwisselt met vrienden, familie en collega’s. Ook is het belangrijk om voor een app te kiezen die zorgvuldig om gaat met jouw gegevens. De veilige chatapps in dit artikel helpen je erbij.
Het is daarom van belang dat je ook huisgenoten en vrienden opvoedt om te kiezen voor een chatdienst met end-to-end encryptie. Als huisgenoten privé-informatie in chats zetten, brengen ze daarmee niet alleen hun eigen privacy in gevaar, maar ook die van jou. Met end-to-end encryptie hoef je niet bang te zijn dat je info zomaar in handen van een hacker komt. Er zijn gelukkig goede veilige chatapps met encryptie, waarbij zelfs de ontwikkelaars niet kunnen meekijken. Op de webpagina Secure Messaging Apps kun je zien welke apps versleuteling aanbieden, waar de servers staan en hoe het betreffende bedrijf denkt over privacy. Je kunt ook bij Bits of Freedom kijken.
End-to-end encryptie
End-to-end encryptie houdt in dat alleen de verzender en de ontvanger het bericht kunnen lezen. Het bericht wordt versleuteld bij de verzender en gaat in niet-leesbare vorm ‘over de lijn’. Omdat alleen de ontvanger over de juiste sleutel beschikt om het bericht weer leesbaar te maken, ben je beschermd als het bericht onderweg wordt onderschept.
Overigens is er wel een discussie gaande over deze tools van deze veilige chatapps. Je moet de aanbieder van de tool kunnen vertrouwen dat er echt geen achterdeurtje in zit. Dat werkt het best bij tools die gebruik maken van open source-tools, zodat experts kunnen inspecteren hoe het werkt, zoals Signal. Een andere discussie is dat overheden en opsporingsdiensten het gebruik van encryptietools het liefst zouden willen beperken, omdat het ze bemoeilijkt in de strijd tegen terrorisme. Je zou zelfs extra aandacht van de autoriteiten kunnen trekken als je een tool gebruikt met versleutelde communicatie. Gelukkig is dat bezwaar tegenwoordig gemakkelijk te omzeilen, door een app te kiezen die iedereen gebruikt. WhatsApp is een goed voorbeeld daarvan: iedereen gebruikt het en toch biedt het end-to-end encryptie. De beste oplossingen werken automatisch zodat je niets handmatig hoeft in te stellen.
Veilige chatapps als WhatsApp alternatieven
Je kunt deze lijst met veilige chatapps zien als goede WhatsApp alternatieven. De ene app scoort wat beter op bepaalde punten dan andere, dus overweeg vooral voor jezelf welke app jij het prettigst vindt. Informeer ook bij je vrienden en familie of zij bereid zijn om over te stappen, want het succes is ook afhankelijk van wat je omgeving gebruikt.
Ben je bang dat WhatsApp op den duur toch weer meer gegevens gaat delen met Facebook, overweeg dan om over te stappen op één van de veilige chatapps uit deze lijst. Toch bij WhatsApp blijven, lees dan ons artikel over de privacy van WhatsApp en hoe je zelf WhatsApp kunt beveiligen.
Taalfout gezien of andere suggestie hoe we dit artikel kunnen verbeteren? Laat het ons weten!
