Amerikaanse overheid klaagt Apple aan wegens monopoliegedrag

Het hing al in de lucht en nu is het echt zover: de Amerikaanse overheid klaagt Apple aan voor het creëren van een illegaal monopolie op de smartphonemarkt. Apple zou de prijzen voor consumenten en ontwikkelaars hebben opgedreven, door contractuele beperkingen op te leggen en cruciale toegang tot de telefoon te beperken. Het Ministerie van Justitie beweert dat Apple zijn monopolie heeft misbruikt door onder andere superapps tegen te houden, cloudstreaming-apps te blokkeren en de functionaliteit van smartwatches van derden te beperken. Apple heeft al gereageerd op de aanklacht en zegt zich met hand en tand te zullen verdedigen. Ook is Apple van mening dat het juist de concurrentie stimuleert en innovatie bevordert.

Het is de tweede grote zaak waarbij het Ministerie van Justitie een groot techbedrijf aanpakt, nadat eerder Google op het matje werd geroepen. De zaak is al vele jaren in voorbereiding en wordt nu voorgelegd aan een rechtbank in New Jersey. Het zou wel eens de grootste antitrustzaak tegen Apple in jaren kunnen worden.

Eerder vandaag was al bekend dat het Amerikaanse ministerie van Justitie zich voorbereidde om een aanklacht tegen Apple neer te leggen. De rechtszaak is onderdeel van een onderzoek dat al in 2019 begon en dat gericht is op oneerlijke concurrentie van grote techbedrijven. Eerder klaagden Amerikaanse toezichthouders al Google, Meta en Amazon aan. Nu is Apple aan de beurt. De afgelopen jaren hebben medewerkers van Apple en het Ministerie van Justitie al met elkaar gesproken over allerlei zaken, waaronder:

• Hoe het kan dat de Apple Watch beter samenwerkt met de iPhone dan met andere smartwatches.
• Hoe Apple iMessage-concurrenten buiten de deur houdt.
• Hoe Apple financiële bedrijven blokkeert om tap-to-pay diensten aan te bieden die vergelijkbaar zijn met Apple Pay.
• Of Apple eigen apps en diensten voorrang geeft boven die van andere ontwikkelaars.
• Waarom Apple apps van cloudstreamingdiensten niet in de App Store toelaat.
• Hoe Apple de locatiediensten van de iPhone beperkt voor AirTag-concurrenten.
• Hoe App Tracking Transparency het verzamelen van advertentiegegevens heeft beïnvloed.

De afgelopen jaren zijn er gesprekken gevoerd met concurrenten van Apple zoals Tile, Beeper, Basecamp, Meta en Spotify. Ook heeft het ministerie gesproken met enkele grote banken. Zij hebben hun klachten geuit over de werkwijze van Apple.

In een verklaring zei Jonathan Kanter, hoofd van de antitrustdivisie van het Amerikaanse Ministerie van Justitie:

Apple oefent zijn monopoliemacht uit om meer geld af te troggelen van onder andere consumenten, ontwikkelaars, contentmakers, kunstenaars, uitgevers, kleine bedrijven en handelaren. Jarenlang heeft Apple op bedreigingen van de concurrentie gereageerd door een reeks ‘Whac-A-Mole’ contractuele regels en beperkingen op te leggen die Apple in staat hebben gesteld hogere prijzen van consumenten te vragen, ontwikkelaars en makers hogere vergoedingen op te leggen en concurrerende alternatieven van rivaliserende technologieën in de kiem te smoren.

Hoe Apple de antitrustwetten heeft overtreden

Het Amerikaanse Ministerie van Justitie wijst vijf manieren aan waarop Apple sectie twee van de Sherman Antitrust Act heeft overtreden:

#1 Superapps
Apple heeft opzettelijk beperkingen opgelegd aan zogenaamde “superapps” van externe ontwikkelaars om hun groei te beperken, omdat de eigen apps van het bedrijf in de App Store concurreren met die ontwikkelaars.

#2 Cloudstreamingdiensten
Apple staat cloudstreaming van games niet toe, waarbij de cloud wordt gebruikt om via internet te kunnen gamen en je minder dure hardware nodig hebt.

#3 Messaging-apps
Apple heeft sms’jes tussen iPhone- en Android-gebruikers in de Berichten-app beperkt om te zorgen dat gebruikers bij het iOS-platform blijven hangen. Ze maken het overstappen naar een ander platform ingewikkelder dan nodig is.

#4 Smartwatches
Apple heeft de functionaliteit van smartwatches van derden beperkt door geen toegang te geven tot bepaalde software- en hardwarefuncties, waardoor compatibiliteitsproblemen ontstaan die Apple Watch-eigenaars ervan weerhouden over te stappen van hun iPhone.

#5 Digitale portemonnees
Apple heeft ontwikkelaars de toegang tot de NFC-chip van de iPhone ontzegd, waardoor ze geen concurrerende digitale betaalmethoden met tap-to-pay functionaliteit kunnen ontwikkelen.

Reactie van Apple op de rechtszaak

Apple-woordvoerder Fred Sainz gaf in een reactie aan dat zijn bedrijf juist heel innovatief bezig is en dat deze rechtszaak een bedreiging is voor “wie we zijn”.

Bij Apple innoveren we elke dag om technologie te maken waar mensen van houden. We ontwerpen producten die naadloos op elkaar aansluiten, die de privacy en veiligheid van mensen beschermen en onze gebruikers een magische ervaring bieden. Deze rechtszaak vormt een bedreiging voor wie we zijn en voor de principes waarmee Apple-producten zich onderscheiden op de sterk concurrerende markten.

Als deze rechtszaak succesvol is, is dat een belemmering voor ons vermogen om het soort technologie te maken dat mensen van Apple verwachten – een technologie waarin hardware, software en diensten elkaar ontmoeten. Het zou ook een gevaarlijk precedent scheppen, waarbij de overheid de macht krijgt om een grote rol te spelen bij het ontwerp van de technologie. We zijn van mening dat deze rechtszaak onjuist is, zowel wat de feiten als de wet betreft, en we zullen ons er krachtig tegen verdedigen.