Apple wil datacenter in Groningen bouwen

Apple is van plan om een datacenter in de Eemshaven te bouwen, in het noordelijkste puntje van Groningen. In de Eemshaven bestaat al sinds 2007 een enorm datacenter met een oppervlakte van ruim 10.000 vierkante meter. Het was bij de bouw het grootste datacenter van Nederland en wordt al gebruikt door een ander bekend technologiebedrijf, Google. Een maand geleden kreeg iCulture via een tipgever te horen dat Apple plannen had om activiteiten in Groningen te starten, al was onduidelijk of het om retail of andere activiteiten zou gaan. Vlak daarna hoorden we van een andere tipgever over de plannen van Apple om een datacenter in de Eemshaven te bouwen.

Inmiddels heeft ook Dagblad van het Noorden zoveel bewijs verzameld, dat ze er vandaag een artikel over publiceerden. Het huidige datacenter in de Eemshaven wordt door meerdere bedrijven gebruikt, met Google als de belangrijkste huurder. Maar er staat uitbreiding op stapel. In 2012 gaf de provincie Groningen toestemming voor uitbreiding met een tweede datacenter van nog eens veertig hectare. Dit zou ook de plek zijn, waar Apple zich wil vestigen. Apple was al enige tijd bezig om zich te oriënteren in de regio Groningen. Toevallig werd eerder vandaag ook bekend dat Microsoft een groot datacenter in Noord-Holland gaat bouwen.

De datacenters in de Eemshaven (zie hieronder) worden beheerd door TCN Data Hotels.

Waar heeft Apple een datacenter voor nodig?

Apple heeft meerdere online diensten, waarvoor datacenters nodig zijn. iCloud is de bekendste: alle gebruikers met een Apple ID krijgen van Apple 5GB online opslagruimte. Met miljoenen Apple-gebruikers betekent dat een gigantische hoeveelheid opslagruimte. Daarnaast heeft Apple servercapaciteit nodig om diensten als iTunes, iBookstore, Kiosk en de App Store te kunnen aanbieden, maar ook servers die zorgen dat je aankopen kunt doen in de online Apple Store en vragen kunt stellen aan de digitale assistent Siri.

Waarom Eemshaven?

De Eemshaven is om meerdere redenen een slimme plek om een datacenter te vestigen. Ten eerste vanwege de aanwezigheid van de transatlantische glasvezelkabel (tussen Europa en de VS), die in deze regio aan land komt. Daardoor is voldoende bandbreedte beschikbaar. De kabel ligt er al sinds 2001 en is één van de belangrijkste backbones van de wereldwijde glasvezelnetwerk.

Ook is de Eemshaven gunstig vanwege de stabiele energievoorziening, die betrouwbaarder is dan de energievoorziening in de Randstad. De Eemshaven beschikt over de Eemscentrale en een flink windmolenpark. De Eemshaven ligt bovendien boven NAP, wat voor Amerikaanse bedrijven een belangrijke overweging kan zijn na recente overstromingen in New York en New Jersey na superstorm Sandy (2012) en de overstroming van New Orleans door orkaan Katrina (2005). Ook de welwillende overheid, lage prijzen en de beschikbaarheid van geschoold personeel dankzij de universiteit Groningen en Hanzehogeschool Groningen zijn wellicht een afweging geweest.

Weinig extra werkgelegenheid

Toch zal de komst van een datacenter naar de Eemshaven nauwelijks werkgelegenheid opleveren. Dat blijkt volgens betrokkenen al uit de ervaringen met Google. In sommige grote datacenters werken niet meer dan tien medewerkers. Grote datacenters kunnen wel een grote impact hebben op de regio, omdat ze extra belastinggeld opleveren. Maar Apple staat erom bekend dat ze slimme constructies hebben om zo weinig mogelijk belasting af te dragen. De FNV is in de Eemshaven actief omdat er veel misstanden waren (en zijn), zoals onderbetaling van buitenlandse werknemers en schijnconstructies voor uitzendkrachten, om geen vaste banen te hoeven aanbieden. Er zijn veel Poolse arbeiders werkzaam in het havengebied.

Voor Apple is er nog een ander PR-probleem: terwijl Apple trotse persberichten de wereld in slingert dat het datacenter in North Carolina volledig wordt aangedreven door zonneënergie, is dat bij de huidige energievoorziening in de Eemshaven nog niet het geval. Het eerste datacenter dat sinds 2008 wordt gebruikt door Google gebruikt jaarlijks net zoveel energie als 80.000 huishoudens. Groningen is dé energieleverancier van Nederland, maar dat gebeurt lang niet altijd milieuvriendelijk. De Eemscentrale is gasgestookt en is eigendom van Electrabel.

Wat heb je er als Apple-gebruiker aan?

Apple heeft meerdere datacenters, verspreid over de VS. Het datacenter in North Carolina is al even genoemd, maar in juli 2013 werd bekend dat er een groot datacenter in Reno (Nevada) wordt gebouwd. Ook is Apple in oktober 2013 begonnen met de eerste bouwfase van een datacenter in Prineville (Oregon). Er is ook nog een datacenter in Newark (Californië), aldus de website van Apple. Over datacenters buiten de VS is eigenlijk niet zoveel bekend. De grootste datacenters ter wereld bevinden zich in dorpen waar je nog nooit van hebt gehoord: Maiden, Council Bluffs, Boydton, Bluffdale, Lenoir en Altoona. Bij de keuze van datacenters speelt mee, dat er een groot oppervlak aan land beschikbaar is, dat er vaak gunstige belastingvoorzieningen of subsidies te regelen zijn en dat er bij voorkeur ook natuurlijke bronnen zijn voor koeling (zoals zeewater).

Datacenter van Apple in North Carolina.

Natuurlijk kiest Apple ervoor om risico’s te spreiden. Als een orkaan of aardbeving een datacenter verwoest, is het rampzalig als miljoenen mensen geen toegang meer hebben tot hun iCloud gegevens. Maar de vestiging van een Apple-datacenter op het Europese vasteland – en nog wel in Nederland! – kan ook voordelen hebben voor jou als gewone gebruiker. Door de kortere afstand heb je misschien wat sneller toegang tot je data en merk je hopelijk minder van een haperende verbinding met de App Store. Maar het valt te bezien in hoeverre dat je daar echt iets van gaat merken: de bottleneck zit niet zozeer in de glasvezelverbinding die tussen Europa en de VS ligt, maar eerder in het laatste stukje kabel van centrale naar je woonhuis of van telecommast naar je toestel.

Apple gebruikt codenaam ‘Saturn’

Opvallend aan het project in de Eemshaven, is dat Apple de codenaam ‘Saturn’ gebruikt. Het havenschap Groningen Seaports behandelde gisteren in aanwezigheid van aandeelhouders de meerjarenplanning. In vergaderstukken uit oktober 2012 zijn de codenamen ‘Saturn’ en ‘Orange’ al te lezen. In 2014 komt er een nieuw bedrijf naar de Eemshaven. Directeur Harm Post wilde niet zeggen welk bedrijf achter de naam ‘Saturn’ schuilging, maar bevestigde wel dat het om de komst van een datacenter gaat. Twee partijen in de regio hadden al melding gemaakt dat Apple in de regio Groningen aan het rondkijken was voor een datacenter. Het bedrijf ‘Saturn’ heeft toegezegd voor 1 oktober alle stukken te tekenen, mits de vergunningen op dat moment geregeld zijn. Groningen Seaports heeft overleg gehad met natuur- en milieu-organisaties en kan aan de voorwaarden voldoen.

Tipgevers: o.a. @dirkjanh
Openingsfoto: The Wolf via Flickr. Foto datacenter: TNC Data Hotels. Foto datacenter Apple: Apple.com