Case study: #ziningoud van Coding Dutchmen voor Rabobank (achtergrond)

Deze gastbijdrage van Coding Dutchmen gaat dieper in op de gemaakte keuzes bij de ontwikkeling van de app Rabo Zin in Goud, gemaakt voor de Olympische Spelen. Daarnaast worden enkele interessante statistieken en leermomenten gedeeld.

Het artikel is eerder verschenen op codingdutchmen.com en op ons verzoek hier doorgeplaatst.


39 sporten, 204 deelnemende landen, 5000 wedstrijden, 2400 uur ontwikkeling, 130.000 unieke gebruikers, 275.000 app-openingen per dag, 16 servers, 103.000 regels code. De Rabo #ziningoud-app is een project van gigantische proporties – en Coding Dutchmen’s grootste succes tot nu toe.

Coding Dutchmen ontwikkelt al jaren de sportapps voor de Rabobank. Uit deze samenwerking zijn geweldige producten zoals Rabo Cycling, Rabo Hockey en Rabo Sport (voor de winterspelen van Vancouver 2010) gekomen. Bovendien hebben we in de afgelopen jaren geleerd wat er komt kijken bij de ontwikkeling van apps voor de grootste sportevenementen ter wereld.

Toen de Rabobank besloot een Olympische campagne te gaan voeren was Coding Dutchmen de partij die gevraagd werd de bijbehorende apps te ontwerpen en ontwikkelen. In april kwamen we tot overeenstemming over de functionaliteit, met een eerste oplevering op 14 mei in de planning.

Eerste fase

In april heeft Coding Dutchmen de eerste wireframes van de applicatie ontwikkeld. De app hoefde in die fase enkel geschikt te zijn voor iPhone en Android, dus een ontwerp voor tablets was toen nog niet beschikbaar. In de wireframes is de countdowntimer, de twitterstream rond de hashtag #ziningoud en de ruimte voor de filmportretten al duidelijk te herkennen.

De eerste fase moest al op 14 mei opgeleverd worden. Met het goedkeuringsproces van Apple (dat meestal tussen de 7 en 14 dagen kost) betekende dit dat de eerste versie al op 30 april af moest zijn. Dit gaf ons ongeveer drie weken om de eerste versie van de app te ontwikkelen, maar gelukkig konden we sterk leunen op onze eerdere ervaringen. In het screenshot rechts is bovendien te zien hoe sterk we op de wireframes hebben kunnen leunen.

Tweede fase

De tweede periode van het project liep van 1 mei tot 17 juni. In deze zes weken werden de apps klaargemaakt voor alle sporten, medailles, pushberichten en meer. Ook voor deze fase zijn we begonnen met wireframes, zoals in de afbeelding rechts te zien.
Helaas waren deze wireframe niet zo’n schot in de roos als bij fase 1. Een aantal onderdelen van het ontwerp bleken in de praktijk niet te werken, van andere onderdelen was de data niet beschikbaar, en sommige delen waren niet haalbaar binnen de planning. In grote lijnen zie je echter nog steeds deze wireframes terug in het uiteindelijke ontwerp.

In fase 2 werd de iOS app ook geschikt gemaakt voor de iPad. Het doel van een specifiek ontwerp voor de iPad was om het ultieme tweede scherm te ontwikkelen; de perfecte tool om de sport op TV mee te verrijken. Zoals voor alle onderdelen hebben we eerst wireframes van de app gemaakt. Later zou blijken dat deze wireframes aan de basis van absolute App Store-hit zouden staan.

iPad: Het tweede scherm

In de afgelopen jaren hebben we (en vele andere developers) geleerd dat een iPad-app niet goed in de smaak valt als het enkel een opgeschaalde versie van een iPhone-app is. Mensen gebruiken de iPad op een andere manier, in andere situaties. We hebben onszelf daarom gevraagd waar de een iPad-app voor de Olympische Spelen gebruikt zou worden en welke functies je daarbij zou verwachten.

We bedachten dat de iPhone en Android-toestellen voornamelijk onderweg gebruikt zouden worden, maar dat de plaats van iPad vooral op de bank, voor de TV zou zijn. Hier liepen we ook tegen een uitdaging aan: wij zouden de sportdata (scores en klassementen) nooit zo snel in de huiskamer kunnen krijgen als de televisie dat kan. De focus moest bij de iPad daarom op ‘TV-ondersteunende’ functies komen te liggen.

Een aantal eenvoudige features waarmee de gebruiker snel achtergrondinformatie kon vinden waren snel bedacht:

1. Op een grote kaart geven we alle sportlocaties weer, inclusief een korte beschrijving.
2. In een lijst tonen we alle Nederlandse deelnemers, met daarachter een profielpagina.

Uit verdere brainstorms kwam echter al snel naar voren dat de echte ‘tweede scherm’-features op social media, met name op Twitter, zouden moeten leunen. De Spelen van 2012 werden vooraf al beschouwd als de eerste Socialympics: de Spelen waar prestaties en aanmoedigingen het eerst en het snelst via social media verspreid worden. Een primair ontwerpdoel was daarom om Twitter op zoveel mogelijk plekken in de app terug te laten komen.

De belangrijkste plek om Twitter te implementeren was bij de wedstrijden (zie screenshot rechts). Via een CMS, toegankelijk voor ons en de Rabobank, kunnen we een of meerdere #hashtags aan een wedstrijd koppelen. In het Twitter-venster bij een wedstrijd werden vervolgens alle berichten met deze hashtag getoond en kon de gebruiker snel zelf een bericht met de relevante hashtag toevoegen. Hiermee zorgden we ervoor dat de nieuwste en meest relevante tweets direct bij de wedstrijd bekeken konden worden.

iPhone & Android: De mobiele portemonnee

In het Holland Heineken Huis heeft de Rabobank mobiel betalen mogelijk gemaakt. Hiervoor deelden ze in het HHH NFC-stickers uit: stickers met daarin een chip, waarmee draadloos gecommuniceerd kan worden. Deze sticker kan je tegen een lezer bij een kassa houden, waarna je bestelling direct van je saldo afgeschreven wordt. Dit saldo wordt beheerd in een MyOrder-portemonnee. Om het saldo van de MyOrder-portemonnee op te waarderen kan de gebruiker naar een oplaadpunt in het HHH, maar de kans is groot dat hij dan in een lange rij terecht komt.

In opdracht van de Rabobank heeft Coding Dutchmen het mogelijk gemaakt om deze rijen volledig te vermijden: met #ziningoud op iPhone en Android is het mogelijk om een NFC-sticker aan je mobiele nummer te koppelen, waarna je altijd en overal je saldo kan ophogen via iDeal, Creditcard, PayPal of MiniTix. Coding Dutchmen is er erg trots op om zo nauw bij de eerste grootschalige toepassing van mobiel betalen betrokken geweest te zijn.

Pushberichten

In de Android-, iPad- en iPhone-apps kon de gebruiker aangeven welke pushberichten hij wou ontvangen. Met het oog op de grote hoeveelheid wedstrijden verzonden we alleen berichten bij uitslagen: de winnaar van een wedstrijd, de winnaar van een klassement of de winnaar van een medaille. Als een gebruiker de standaardinstellingen niet wijzigde, krijg hij automatisch bericht op het moment dat Nederland een wedstrijd, klassement of medaille won. Er waren echter ook enkele honderden gebruikers die alle berichten over één of meerdere sporten wilden ontvangen, ongeacht Nederlandse deelname. Verspreid over de hele Olympische Spelen hebben we in totaal 8996 pushberichten verzonden (4498 naar iOS, 4498 naar Android). Het grootste aantal ontvangers van één bericht was meer dan 111.000.

Statistiek

De eerste versie van #ziningoud was al in mei beschikbaar. In mei en juni werd de app echter nog niet veel gedownload, maar dat was geen verrassing: de app bevatte nog weinig content, Nederland was nog niet erg bezig met de Spelen (het EK voetbal en de Tour de France waren nog bezig) en bovendien begon de “van begin tot goud”-campagne pas op 4 juli, de dag dat de sporters officieel werden overgedragen aan het NOC*NSF.

We zien de eerste piek in nieuwe gebruikers op 5 juli. Vanaf die dag tot en met 21 juli wordt #ziningoud tussen de 1000 en 2000 keer per dag gedownload. In de periode 22 juli – 27 juli (de laatste dag van de Tour de France tot en met de openingsceremonie van de Olympische Spelen) neemt het aantal nieuwe gebruikers toe van 2500 per dag op de 21e naar 7000 per dag op de 27e. Bij de start van de Spelen zien we een enorme piek aan nieuwe gebruikers: bijna 50.000 in drie dagen. Hierna neemt het aantal nieuwe gebruikers per dag gestaag af tot circa 2000 per dag aan het eind van de Spelen en vrijwel niets na de sluitingsceremonie.

Noot van de redactie: iPhoneclub schreef voor het eerst op 15 juni over de app en daarna weer op 4 juli over de 2.0 update met push-berichtgeving. We noemden de app uiteraard ook in onze App Lijst Olympische Spelen op 27 juli 2012. Die data lijken aardig te corresponderen met de pieken in onderstaande grafiek.

De bovenstaande grafiek van nieuwe gebruikers per dag geeft een duidelijk beeld van de aanloop naar de Spelen. Dit zien we ook terug als we naar de unieke gebruikers en totaal aantal sessies (app-openingen) per dag kijken (Red.: grafiek hieronder): het aantal unieke gebruikers neemt na de eerste dagen niet significant meer toe, maar blijft rond de 60.000 per dag hangen. De lijn met het aantal sessies per dag fluctueert wat meer, wat vooral aan Nederlandse deelname op bepaalde dagen toe te schrijven is.

In de statistiek viel verder op dat we ongeveer twee keer zoveel iOS-gebruikers dan Androidgebruikers hadden. Uit marktonderzoek is gebleken dat Androidgebruikers hun telefoon minder vaak voor apps gebruiken dan iOS-gebruikers, wat deels toe te schrijven is aan het grote aantal goedkope Androidtelefoons. Desondanks lijkt het er op dat de Androidgebruikers die de app wel installeerden, de app vaker op een dag openen dan iOS-gebruikers (respectievelijk 3.4x per dag en 2.6x per dag tijdens de Olympische Spelen).