Digitale ID op je iPhone: Nederland start proef met reisdocument, EU werkt aan Wallet-app

De insteek van beide initiatieven is wel heel verschillend. Terwijl Digital Travel Credential (DTC) is bedoeld om je bij het boarden van een vliegtuig te identificeren, gaat het bij de Europese Wallet-app vooral om online identificatie. Reizigers die op Schiphol willen meedoen met de proef moeten zelf een digitaal reisdocument aanmaken door via een smartphone-app de chip van hun paspoort te scannen. Daarna maken ze een selfie, die wordt vergeleken met de foto die op de chip in het paspoort is opgeslagen. Komen beide overeen, dan kun je instappen. Passagiers die met KLM van Canada (Calgary, Edmonton, Toronto, Vancouver en Montreal) naar Amsterdam vliegen kunnen meedoen aan de pilot. Ze moeten in bezit zijn van een Belgisch, Nederlands of Canadees paspoort en boven de 18 jaar oud zijn.

Speciaal grenspoortje

Bij aankomst op Schiphol gaan deelnemers door een speciale DTC ‘Tap & Go’ grenspoort. Op basis van een gezichtsscan wordt de DTC opgehaald, waarna deelnemers hun paspoort tegen de grenspoort aan houden. Is er een match tussen de DTC en het paspoort, dan gaat het poortje open (mits er geen bijzonderheden zijn). Een fysiek paspoort blijft nog wel nodig. De bedoeling is dat de grenspassage versneld kan worden. Reizigers die met KLM de genoemde routes naar Canada afleggen krijgen per e-mail de vraag of ze aan de pilot willen meedoen.

De pilot wordt uitgevoerd in opdracht van de Europese Commissie, die de Nederlandse ministeries van Justitie en Veiligheid, Binnenlandse Zaken en de Rijksdienst voor Identiteitsgegevens heeft verzocht om DTC in de praktijk te testen. Verder is er medewerking van Schiphol, KLM, de Koninklijke Marechaussee en technologieleverancier Idemia.

De EU ontwikkelt momenteel plannen voor een digitaal reisdocument, waarmee in de toekomst DTC gebruikt kan worden bij het boarden en de grenspassage.

Europese Wallet-app

Ondertussen heeft het Europese Parlement ingestemd met de invoering van een Europese Wallet-app. Hiermee kun je je online identificeren, zonder dat er een commerciële partij aan te pas hoeft te komen. Het gaat om een vrijwillige digitale ID, die in alle EU-landen ingevoerd zal worden. Er zijn meerdere functies gepland, bijvoorbeeld de mogelijkheid om officiële documenten te delen en te ondertekenen. Je hebt volledige controle over je gegevens, dankzij een dashboard voor gegevensbescherming. Daarnaast kun je geselecteerde inhoud op elk moment verwijderen, zoals bepaald in de AVG.

Een dergelijke Wallet-app zal ongeveer vergelijkbaar zijn met een Europese DigiD. Je kunt het gebruiken voor openbare en particuliere diensten, bijvoorbeeld om toegang te krijgen tot overheidsdiensten in andere EU-landen. De Europarlementariërs hebben gekozen voor een open source-oplossing en willen zorgen dat mensen die geen gebruik willen maken van de Wallet-app, niet gediscrimineerd zullen worden. Na de definitieve goedkeuring door het Europese Parlement met 335 stemmen voor, 190 tegen en 31 onthoudingen, moet het voorstel nu nog formeel worden goedgekeurd door de Raad van de EU. Hierin komen ministers uit alle EU-landen bij elkaar om wetsvoorstellen te bespreken, te wijzigen en goed te keuren. Afspraken die in de Raad zijn gemaakt, zijn bindend voor de nationale regeringen.

Nederlandse digitale portemonnee (eID)

Een dergelijke Europese digitale portemonnee (eID) is in Nederland al in ontwikkeling. Hiermee kun je je als burger identificeren bij overheidsinstanties en bedrijven. Ook kun je aangeven welke gegevens je wel en niet wil delen. In de digitale wallet komen persoonsgegevens bij elkaar: rijbewijs, ID-kaart, huwelijksakte en diploma’s. Deze gegevens zijn al bekend bij de overheid, maar liggen bij verschillende loketten. Met het nieuwe systeem zal het in de toekomst gemakkelijker zijn om je te identificeren in de hele EU of om bijvoorbeeld een hypotheek af te sluiten. In 2024 moeten alle EU-lidstraten een dergelijke digitale ID-portemonnee beschikbaar stellen aan burgers die het willen gebruiken.