Apple hoeft iMessage niet open te zetten voor andere chatdiensten

Update 13 februari 2024: Apple wordt niet gedwongen iMessage open te stellen voor rivalen, heeft de EU besloten. Ook drie diensten van Microsoft hoeven niet aan de DMA-wetgeving te voldoen. Er komt daarmee geen uitbreiding van de aanvankelijke lijst van 22 kernplatformdiensten die de Europese Commissie vorig jaar bekend maakte. Voor Apple betekent het dat iMessage niet hoeft samen te werken met WhatsApp en andere berichtendiensten. De EU laat wel weten dat ze “de ontwikkelingen op de markt zal blijven volgen”. Mochten zich veranderingen voordoen, dan kan iMessage alsnog als poortwachter worden gekenmerkt. Ondertussen is WhatsApp wel begonnen met aanpassingen om de chatdienst open te stellen, zoals door de EU wordt geëist.

Bij Apple hoeft iMessage niet te voldoen aan de DMA-eisen en bij Microsoft vallen de webbrowser Edge, de zoekmachine Bing en de online reclamedienst Microsoft Advertising buiten de regels. Apple is wél poortwachter voor drie kernplatformdiensten, te weten het mobiele besturingssysteem iOS, de App Store en de webbrowser Safari. Microsoft is poortwachter voor het besturingssysteem Windows en het sociale netwerk LinkedIn. De DMA-regels gelden voor platformen met meer dan 45 miljoen maandelijks actieve gebruikers (en 10.000 zakelijke gebruikers).

Update 6 december 2023: Bloomberg meldt vandaag dat de EU lijkt te beoordelen dat iMessage niet tot de zogenaamde poortwachters (gatekeepers) behoort, waardoor de chatdienst niet hoeft te voldoen aan nieuwe Digital Markets Act-regelgeving in de EU. Diensten die wel aan de voorwaarden voldoen, moeten zichzelf openstellen. Een voorbeeld is bijvoorbeeld WhatsApp, die onder de nieuwe regels ook communicatie met andere chatapps open moeten stellen. De voorlopige conclusie met betrekking tot iMessage is dat de dienst bij zakelijke gebruikers niet populair genoeg zou zijn, zo zegt een bron. Het onderzoek loopt nog steeds en zou in februari afgerond moeten worden.

Eerder gaf Apple al als argument dat iMessage niet populair genoeg is om onder de regelgeving te vallen. Google en providers daarentegen staan er anders in en stellen dat iMessage in hun ogen wel degelijk een poortwachter is.

Update 8 november 2023: Enkele maanden nadat Apple beweerde dat iMessage in Europa niet zo veel voorstelt, beweren Google en Europese providers anders, zo meldt Financial Times. Deze bedrijven beweren dat Apple wel degelijk meer dan 45 miljoen Europese gebruikers van iMessage heeft. Daarmee zou de app dus de grens passeren en als poortwachter meetellen. Als de Europese Unie hierin meegaat, zal Apple iMessage moeten openstellen voor andere chat-diensten.

Hieronder volgt ons oorspronkelijke artikel van 5 september 2023:

Apple als digitale poortwatcher in Europa

Op 6 september wordt door de EU vastgesteld wie de digitale poortwachters zijn: oftewel bedrijven die minstens 45 miljoen maandelijks actieve gebruikers hebben. Voor deze poortwachters treedt in maart 2024 de Digital Markets Act van de Europese Unie in werking. De DMA is bedoeld om de vermeende monopolistische macht van grote techbedrijven zoals Apple, Microsoft en Google aan banden te leggen. Apple doet er alles aan om niet als poortwachter te worden gezien. De App Store valt er duidelijk wel onder, maar iMessage heeft volgens Apple te weinig gebruikers om als gatekeeper te worden bestempeld. Dat meldt de Financial Times op basis van twee anonieme bronnen.

Apple wil iMessage niet openstellen

Als Apple’s iMessage onder de DMA-regels valt, betekent dit dat Apple de berichtendienst moet openstellen voor andere aanbieders. Hoe Apple dat gaat doen, valt echter nog te bezien. Bij de App Store zal Apple wél andere aanbieders toe moeten laten en treft daarvoor al de eerste voorbereidingen. Microsoft probeert op een soortgelijke manier aan de regels te ontkomen: het bedrijf argumenteert dat Bing een relatief klein aandeel in de zoekmarkt heeft, vergeleken met de veel populairdere concurrent Google. Ook denkt Microsoft dat het aantal gebruikers alleen maar zal afnemen als ze het platform open moeten stellen voor rivaliserende zoekmachines (zoals Google).

1 miljard actieve iPhones, maar minder dan 45 miljoen Europese iMessage-gebruikers
Apple heeft bevestigd dat er wereldwijd meer dan 1 miljard actieve iPhones zijn. Welk percentage daarvan in Europa wordt gebruikt is niet bekend, aangezien Apple geen cijfers per regio geeft. Het is echter moeilijk voor te stellen dat in Europa niet de grens van 45 miljoen actieve iMessage-gebruikers wordt bereikt, aangezien de dienst standaard op elke iPhone aanwezig is. Zelfs als je digitale leven zich volledig afspeelt in WhatsApp komt het wel eens voor dat je een berichtje via iMessage uitwisselt.

Stel dat 25% van de wereldwijd actieve iPhones in handen van Europeanen is (een ruwe schatting), dan zou dat betekenen dat van de 250 miljoen Europese iPhones nog geen éénvijfde deel gebruik maakt van iMessage. Dat lijkt ons sterk. Van de andere kant heeft Apple gelijk dat het op het gebied van chatprogramma’s echt geen gatekeeper is. Die rol is veel meer weggelegd voor WhatsApp, dat voor Europese gebruikers vrijwel onvermijdelijk is als je met anderen wilt communiceren.

De EU zal naar verwachting in de eerste week september bekendmaken welke diensten als gatekeeper worden gezien. We zijn benieuwd of iMessage dan op de lijst staat. Om aan de eisen van gatekeeper te voldoen moet een bedrijf niet alleen een bepaald aantal maandelijks actieve gebruikers hebben, maar moet ook meer dan 7,5 miljard euro per jaar omzet draaien of een marktkapitalisatie van meer dan 75 miljard euro hebben. Apple voldoet ruimschoots aan die financiële eisen.

Het is al zeker dat Apple, Microsoft, Amazon, Alphabet, Meta, ByteDance en Samsung op de lijst staan, maar de commissie zal moeten bepalen welke delen van hun imperium onder de strengere regels gaan vallen.