Krantenapplicaties vervullen nog niet maximaal de ‘snackbehoefte’ van hun lezers

Het krantje bij het ontbijt of in de trein is voor menigeen een dagelijks ritueel. Of het nu de ‘ouderwetse’ papieren versie is of de digitale op de iPhone of iPad. Inmiddels heeft bijna elke krant en nieuwsbron wel een applicatie, maar benutten de uitgevers wel alle mogelijkheden van de iPhone en iPad?

De beschikbare Nederlandstalige nieuwsapplicaties bezitten en missen allemaal ongeveer dezelfde features. Nog geen enkele nieuwsapp voldoet aan alle wensen van de gebruiker. Wat die precies zijn, onderzocht Anke Eyck van de Infonomics & New Media-groep van Hogeschool Zuyd in Maastricht. Ze nam de applicaties van Nu.nl, Teletekst, Telegraaf en Volkskrant opinie & nieuws onder de loep. Op het moment van het onderzoek waren de betaalde apps van Telegraaf, Volkskrant, Trouw en NRC nog niet beschikbaar. Momenteel wordt er een website bijgehouden waarop de onderzoeksgroep van Eyck nieuwe media-applicaties, waaronder ook nieuws-apps, in kaart brengt en analyseert.

‘Nieuwsmoment op iPhone is kort’

Het blijkt dat de iPhone vooral wordt gebruikt om snel nieuws te consumeren. In een artikel dat Eyck publiceerde op denieuwereporter.nl schrijft ze: ‘Het nieuwsmoment op de iPhone, blijkt uit reacties, is vaak kort: drie tot vier minuten, en komt een groot aantal keren per dag terug. Het wordt omschreven als een terloopse activiteit, een snackmoment.’

Met dat in het achterhoofd definieerde de onderzoeker minimumeisen voor een goede krantenapplicatie. Een heilige drie-eenheid blijkt: hoge snelheid (zowel wat betreft het brengen van het nieuws als het laden ervan), intuïtief te bedienen en het altijd beschikbaar zijn (artikelen moeten ook offline geladen kunnen worden). Tot zo ver scoren de meeste kranten- en nieuwsapps redelijk tot goed.

Maar daarbij komt nog een reeks andere wensen, zo blijkt uit de diepte-interviews die de onderzoekers met een flink aantal gebruikers hadden. Indicatie van gelezen berichten, pushnotificaties, beschikbaarheid van lokaal nieuws, het opslaan van berichten en het delen via sociale media staan hoog op de verlanglijstjes en zijn slechts deels of helemaal niet opgenomen in de huidige nieuwsapps. Dat laatste is gebruikelijker in het buitenland dan in de Benelux, zegt Sander Kruitwagen, die later betrokken raakte bij het onderzoek. ‘Er maakt niet echt een Nederlandse app gebruik van ‘the wisdom of the crowd’. Bijvoorbeeld: wat vinden mijn vrienden leuke berichten? Wat wordt veel gedeeld? Wat is gemakkelijk te delen met andere? Wat zijn populaire berichten?’ De enige Nederlandse krant die daar iets mee doet is de Telegraaf, volgens Kruitwagen, daar kun je zien welke berichten veel gelezen worden.

The Guardian loopt voorop

Voor de applicatie die het meest vooroploopt moeten we naar The Guardian kijken, volgens de onderzoeker. ‘Je kunt de artikelen offline lezen, de content heel gemakkelijk delen met anderen, en selecteren op een bepaalde journalist. Ook werken op een of andere manier de tags erg goed.’ Daarnaast heeft The Guardian volgens de onderzoeker een prettige interface met bijvoorbeeld een fotogalerie waar je op logische wijze doorheen kunt bladeren. En onlangs was nog in het nieuws dat The Guardian nog voor kerst een nieuwe iPhone-applicatie wil lanceren, die ondersteuning heeft voor een abonnement.

Ook Time, ook al is het geen krant, scoort aardig volgens Eyck en Kruitwagen. Kruitwagen: ‘Time gebruikt grotere foto’s dan gemiddeld, je kunt de gewenste lettergrootte instellen, artikelen offline lezen en ze opslaan.’ Je ziet welke artikelen het populairst zijn; de meest gelezen, meest opgeslagen en meest gedeelde.

Van de populaire en meest gebruikte Nederlandse applicaties Nu.nl, Teletekst, Volkskrant opinie & nieuws en Telegraaf komt laatstgenoemde het dichtst bij de wensen van de gebruikers. ‘Je ziet dat mensen die normaal nooit de Telegraaf lezen, de applicatie wel veel gebruiken’, zegt Eyck. ‘Hij is gebruiksvriendelijk met extra mogelijkheden. De duiding van de artikelen waar ze eerder misschien niet voor zouden kiezen, was niet zo belangrijk.’ Kruitwagen vult aan: ‘Het goede aan de Telegraaf is dat ze echt het laatste nieuws plaatsen. Het bericht dat bovenaan staat, is het meest recent.’ De opties die andere nieuwsapps niet hebben zijn een zoekfunctie, het instellen van onderwerpen die in het mapje ‘mijn nieuws’ moeten komen en het opslaan van een artikel.

‘Mensen houden vast aan gewoontes’

Teletekst blijkt onder gebruikers hoog te scoren, ondanks de eenvoudige en platte overname van Teletekst op tv. Eyck: ‘Teletekst brengt laatste nieuws, het is zo’n bekend fenomeen dat veel mensen het gebruiken. Eigenlijk is het redelijk ouderwets, maar mensen houden toch vast aan gewoontes.’

Over de applicatie Nu.nl zijn de meeste mensen te spreken omdat de ordening van berichten heel duidelijk is. Daarnaast kennen veel mensen het van de gelijknamige website. Ook hanteren ze een goed beleid ten aanzien van pushnotificaties. Kruitwagen: ‘Veel mensen zijn huiverig voor pushberichten, ze zijn bang dat ze overladen worden met berichten. Nu.nl doet dat goed door alleen breaking news te pushen.’

De in België populaire Gazet van Antwerpen speelt in op de behoefte aan lokaal nieuws. Door plaatsbepaling via gps kan de gebruiker worden voorzien van lokaal berichtgeving. Ook kun je bij deze gratis applicatie de tekst van de artikelen vergroten of verkleinen en delen via e-mail, Facebook of Twitter. Er lijkt alleen geen zoekfunctie aanwezig te zijn, je hebt geen indicatie dat een bericht al gelezen is.

Drie pijlers voor Volkskrant-app

De gratis Volkskrant nieuws & opinie-applicatie heeft geen van bovenstaande features. Philip Plotnikov van Jamoo Design ontwikkelde deze applicatie voor de Volkskrant. Deze kwam in januari 2009 op de markt en heeft inmiddels een kleine 300.000 actieve gebruikers (mensen die eens in de een à twee weken inloggen en ook even rondneuzen). Jamoo Design koos voor drie pijlers: nieuws, opinie en video. Hiermee kon de iPhone-gebruiker voldoende worden voorzien in het belangrijkste nieuws.

‘De mogelijkheden van nu waren toen nog niet beschikbaar’, vertelt Plotnikov. ‘Wij waren strategisch adviseur voor de mobiele tak. We hebben hem neergezet en daarna is hij overgenomen door de Persgroep. Daarom is hij niet doorontwikkeld.’ Dat betreurt Plotnikov, want hij is het roerend eens met de stelling dat er veel meer mogelijkheden met krantenapplicaties zijn dan nu benut worden. ‘Voor mijn vrienden en mezelf heb ik de Volkskrant-applicatie aangepast aan onze wensen. Jamoo heeft ook aanpassingen voorgesteld, bijvoorbeeld het fullscreen lezen van artikelen waarbij je kunt inzoomen om de tekst te vergroten. Maar tot op heden hebben we niets gehoord.’

Nieuwe applicaties hebben ook niet alle gewenste features

Inmiddels poppen er steeds meer nieuwsapplicaties op. Ook sommige locale kranten zijn te vinden op de iPhone. Maar ook landelijke kranten uit de Benelux die alleen een betaalde applicatie aanbieden, zoals NRC en De Standaard, zijn beschikbaar. Al hebben ook deze nieuwere applicaties niet alle functies die hoog op de verlanglijstjes staan. Naast dat de meeste reviewers van de NRC-applicatie in de App Store verbolgen zijn over het vele crashen, wordt ook als nadeel ervaren dat de pagina’s niet opgeslagen kunnen worden in een archief of kunnen worden doorgestuurd. Ook moet je niet bij deze applicatie zijn als je lokaal nieuws wilt. Positieve geluiden zijn er over offline lezen en het vergoten van de content (al is niet alles goed te lezen volgens sommigen). De Standaard heeft wel de mogelijkheden om artikelen te delen en hierbij is fotografie ook een belangrijk onderdeel.

De grote vraag is of Apple zelf alle mogelijkheden van de iPhone en iPad gaat benutten. Er gonzen natuurlijk al een tijdje geruchten dat Apple met de krant Daily komt voor iPad en soortgelijke apparaten. Met als unique selling point dat hij niet als webversie of op papier verschijnt. Omdat deze krant zich met name op de VS richt, zul je voor lokaal nieuws nog steeds afhankelijk zijn van de ‘traditionele’ media en Twitter.

Twitter is namelijk een andere onmiskenbare bron van snel nieuws, merkten Anke Eyck en Sander Kruitwagen. Doordat gebruikers zelf selecteren wie ze volgen, hebben ze meer vertrouwen in de nieuwsbron. Kruitwagen: ‘Twitter is meer dan social media. Het wordt als enorme nieuwsbron gezien. De iPhone draait om snel nieuws, als je bijvoorbeeld correspondenten volgt op Twitter, dan ben je snel op de hoogte.’

Ook voor Philip Plotnikov is Twitter een van de belangrijkste nieuwsbronnen. ‘Iedereen consumeert nieuws op een andere manier. Ik haal het uit Twitter. Maar ook Flipboard vind ik een prettige manier om nieuws bij te houden, nieuws wordt heel anders gepresenteerd. Kranten zijn bang voor verandering, ze houden te veel vast aan de content, terwijl de consument er veel mee wil en kan gaan doen.’