Apple Silicon M1: voordelen en nadelen van de nieuwe chip
Dit merk jij er als gebruiker van!
· Laatst bijgewerkt:
Voordelen Macs met Apple Silicon M1
Macs met M1-chip hebben de volgende voordelen:
- Krachtiger: meer performance per Watt
- Energiezuiniger: enorme sprong in batterijduur
- Goedkoper: de Mac mini is in prijs verlaagd
- macOS Big Sur geoptimaliseerd voor M1: apps moeten moeiteloos erop draaien
- Beter draadloos internet dankzij WiFi 6: maar je router moet er wel geschikt voor zijn
Maar dat is niet het hele verhaal. Macs met M1-chip hebben ook een aantal opvallende beperkingen waar Apple tijdens het november-event natuurlijk niet uitgebreid aandacht aan besteedde. Uit de specs en informatie die na afloop van het event naar buiten is gebracht komen echter enkele duidelijke nadelen naar voren, die we hieronder bespreken.
Nadelen Macs met M1-chip
Dit zijn de belangrijkste nadelen van M1:
- Geen Windows-ondersteuning
- Maximaal één extern scherm
- Geen eGPU-ondersteuning
- FaceTime-camera nog steeds 720p
- RAM uitbreiden niet mogelijk
- Opslag uitbreiden is ook niet mogelijk
- Geen Thunderbolt 4
- Nog niet alle apps zijn klaar
- Mogelijke bugs en kinderziektes
#1 Geen Windows op M1-chip
Het is voorlopig niet mogelijk om Windows op MacBooks met een M1-chip te draaien. Apple vertelde niets over Boot Camp of hoe de nieuwe Macs omgaan met virtuele machines. Wat we wel weten is dat Parallels een versie van Parallels Desktop heeft uitgebracht die met Linux werkt en die tijdens WWDC 2020 ook werd gedemonstreerd. Maar hoe het zit met Windows op M1-chips wordt niet veel duidelijker in deze nieuwe blogposting.
Het lijkt erop dat er een nieuwe versie van Parallels Desktop aankomt die geschikt is voor de 64-bit ARM-versie van Windows. Dit is niet de x86-versie van Windows 10 die je gewend bent, maar een aparte versie voor ARM-processoren waar Microsoft nog druk mee bezig is.
Apple maakte wel bekend dat er volgend jaar een native versie van Photoshop voor Apple’s ARM-processor gaat uitbrengen, maar er werd niet gesproken over Microsoft Office of over het draaien van Windows 10 op een Mac met M1. Misschien komt het ooit nog, maar reken er niet op dat er ooit Boot Camp voor M1 komt.
#2 Maximaal één extern scherm
De MacBook Pro en MacBook Air met M1 kunnen maximaal één externe monitor aansturen. Voorgangers met Intel-processor konden op twee externe schermen aangesloten worden. Dat blijkt uit de kleine lettertjes op de productpagina’s. Deze externe monitor mag wel een hoge resolutie hebben: tot maar liefst 6K bij een refreshrate van 60Hz. De bandbreedte zou voldoende moeten zijn om twee 4K-schermen aan te sturen, maar Apple staat dit niet toe. De nieuwe Mac mini M1 is wel geschikt om twee 4K-schermen aan te sluiten. Eentje sluit je aan op de Thunderbolt 3-poort, de andere op de HDMI 2.0-poort.
Dat je op de MacBooks maar één extern scherm kunt aansluiten heeft mogelijk te maken met beperkingen van de GPU of de Thunderbolt 3-poort. Dat je een 6K-scherm kunt aansluiten betekent overigens wel dat de MacBooks geschikt zijn voor het (prijzige) Pro Display XDR, want dat heeft met 6016 x 3384 pixels een resolutie van 6K.
#3 Geen eGPU-ondersteuning op M1 Macs
Het is bij de nieuwe Macs met M1-chip niet mogelijk om een externe grafische processor aan te sluiten. Met een eGPU kun je je computer een stuk krachtiger maken voor grafische toepassingen. Bij de Intel-Macs was het nog wel mogelijk.
Gelukkig is de GPU die Apple heeft toegepast de “meest geavanceerde” die ze ooit hebben gebruikt, dus mogelijk heb je helemaal geen eGPU meer nodig. Het kan 25.000 threads tegelijk draaien, dankzij 8 krachtige cores.
#4 FaceTime-camera is nog steeds 720p
Helaas heeft Apple de frontcamera van de MacBooks geen upgrade gegeven naar 1080p. Tijdens het event kondigde Apple aan dat de M1-chip zorgt voor betere beeldkwaliteit van de frontcamera. Hierbij wordt gebruik gemaakt van beeldverwerking door de Neural Engine, die voorzien is van indrukwekkende specs. De resolutie gaat echter niet omhoog. Het is nog steeds 720p, maar met betere ruisonderdrukking, een bredere dynamische range en verbeterde automatische witbalans. Dit gebeurt allemaal door de software, want de camera lijkt qua specs nog steeds hetzelfde.
#5 RAM uitbreiden niet mogelijk
Het is niet mogelijk om met de nieuwe Macs achteraf je werkgeheugen (RAM) uit te breiden. Je kunt er bij het bestellen van je nieuwe MacBook dus maar het beste voor zorgen dat je meteen de juiste keuze maakt. Dit komt omdat de M1 een System on a Chip (SoC) is waarbij alle losse onderdelen zijn geïntegreerd. Het geheugen, de GPU, CPU, T2-chip en alle andere componenten zitten in één compact pakket. Dit geldt ook voor de Mac mini.
Je kan alleen kiezen uit 8GB of 16GB RAM. Er is geen hogere configuratie beschikbaar en je kunt dit later ook niet upgraden. Wie zeker wil zijn kiest meteen voor 16GB, maar is dan wel tweehonderd euro meer kwijt. Apple is nooit goedkoop met extra RAM en in dit geval kun je niet terugvallen op externe bedrijfjes.
#6 Opslag uitbreiden is ook niet mogelijk
Wat voor RAM geldt, geldt ook voor de SSD: je kunt de opslag achteraf ook ook niet upgraden omdat dit eveneens is vastgesoldeerd. Gelukkig zijn hier nog wel oplossingen voor: je kunt een externe harddisk aansluiten als je meer opslag nodig hebt. De Mac mini met M1-chip is de eerste mini waarbij het niet mogelijk is om de interne opslag later nog te upgraden.
#7 Geen Thunderbolt 4
De nieuwe M1 Mac-modellen zijn voorzien van Thunderbolt 3-poorten, niet de nieuwere Thunderbolt 4. De nieuwe Macs beschikken over twee usb-c-poorten die weliswaar USB 4 ondersteunen, maar geen Thunderbolt 4.
Intel maakte in juli meer details bekend over Thunderbolt 4. Dit komt beschikbaar op PC’s met Tiger Lake-processor, maar omdat Apple van Intel is afgestapt lopen we deze nieuwigheid nu wel mis. Thunderbolt 3 en 4 bieden allebei een maximum snelheid van 40 Gbps, maar bij versie 4 zijn er wat voordelen die je in onderstaand artikel leest. Zo is het bij Thunderbolt 4 voor het eerst mogelijk om maximaal vier Thunderbolt-poorten te gebruiken in combinatie met universele kabels tot maximaal twee meter. Intel heeft ook nieuwe kabels ontworpen die met Thunderbolt 4 en USB 4 werken. Ze zijn langer, zonder dat je last hebt van snelheidsverlies.
#8 Nog niet alle apps zijn klaar
macOS Big Sur is klaar voor de M1-processor, dus dat zal ongetwijfeld goed werken. Ook spectaculair is dat je iPhone- en iPad-apps rechtstreeks op je Mac kunt installeren. Daarmee zet Apple een belangrijke stap naar één platform van apps die naadloos met elkaar samenwerken. Maar ontwikkelaars moeten hun apps wel aanpassen voor Apple Silicon en dat gebeurt nog niet op grote schaal. De apps van Instagram, YouTube, Google Drive, Gmail, Disney+ en andere zullen aanvankelijk nog niet in de Mac App Store te vinden zijn. Ook kunnen ontwikkelaars met een opt-out ervoor kiezen om hun apps nog niet beschikbaar te stellen, bijvoorbeeld als ze vinden dat het nog niet goed werkt. Facebook heeft er bewust voor gekozen om Instagram niet op de desktop uit te brengen, dus het is goed mogelijk dat Facebook deze mogelijkheid blokkeert. Voorlopig is het kunnen draaien van iPhone- en iPad-apps iets wat op papier goed klinkt, maar in de praktijk zich nog moet bewijzen.
#9 Mogelijke bugs en kinderziektes
Dat Apple de M1-chip in de twee populairste modellen inbouwt, de 13-inch MacBook Air en MacBook Pro, is een gewaagde keuze. Dit zijn mainstream modellen die veel worden gekocht. Dat laat wellicht zien hoe zeker Apple van z’n zaak is dat de M1-chip geen kinderziektes bevat. Maar hou er rekening mee dat dit een eerste generatie is. Je hebt nog geen ervaringen gehoord van mensen die er al een tijdje mee werken en met een dure aankoop van twee- tot drieduizend euro neem je wel een gok. macOS Big Sur op een ARM-processor is iets wat nog niet eerder vertoond is, dus de praktijk moet uitwijzen of het echt zo fantastisch is als Apple zegt.
Voordelen M1-chip
Ben je na het lezen van bovenstaande wat depressief geworden, dan is er ook goed nieuws. Er zitten heus wel voordelen aan de M1-chip.
De M1-chip is krachtiger
Door de chips in eigen huis te ontwikkelen kan Apple ze helemaal afstemmen op de hard- en software. De Mac mini is dan ook 60 procent sneller dan het vorige model uit 2018. Volgens Apple biedt de M1-chip meer performance per Watt dan elke andere processor. Ook de grafische prestaties zijn veel beter dankzij de M1-chip. Apple heeft bij de A-serie processoren in de iPhone en iPad al laten zien tot welke ongelooflijke prestaties het chipteam in staat is en daar gaan we nu ook van profiteren bij de Mac.
M1-chip is veel zuiniger dan Intel
Volgens Apple biedt de M1-chip de langste batterijduur ooit in een Mac. De 13-inch MacBook Pro is dan ook een flink stuk energiezuiniger geworden. Je kunt nu 17 uur internetten, terwijl dat op de Intel-gebaseerde MacBook Pro slechts 10 uur was. Ook kun je 20 uur videokijken, twee maal zo lang als de 10 uur van eerder.
Ook bij de MacBook Air zijn er verbeteringen. Je kunt nu nu 18 uur video afspelen op een volle accu. Voorheen was dat 12 uur. Ook kun je 15 uur internetten, terwijl dat voorheen 11 uur was. De MacBook Air heeft bovendien geen fan meer, waardoor deze veel stiller is en niet gaat blazen bij zware taken.
#3 Mac mini is goedkoper geworden
De Mac mini is dit jaar goedkoper geworden, al moeten we wel toegeven dat Apple de prijs in voorgaande jaren al wat had opgeschroefd. Voor de Mac mini uit 2018 betaalde je nog 899 euro terwijl je voor het nieuwe model 799 euro kwijt bent. Daarmee is het bijvoorbeeld voor ontwikkelaars een aardige manier om alvast een Mac met M1-chip in huis te halen, voor testdoeleinden. Met de upgrade-opties kan de prijs nog behoorlijk opgestuwd worden.
Of dit ook betekent dat Macs met M1-chip over het algemeen goedkoper gaan worden omdat Apple het nu in eigen huis kan ontwikkelen, moet zich nog uitwijzen.
#4 Big Sur is geoptimaliseerd voor Apple Silicon M1
Bij de ontwikkeling van Big Sur heeft Apple natuurlijk al rekening gehouden met de komst van de M1-processor. Het besturingssysteem is dan ook volledig geoptimaliseerd. Nieuw voor M1-gebruikers is dat de Mac onmiddelijk kan ontwaken uit de slaapstatus en dat browsen met Safari 1,5 keer sneller is met JavaScript. Ook reageert de browser 2x sneller, belooft Apple.
Wil je de beste performance, batterijduur en beveiliging hebben, dan zit je dus goed met Big Sur op een M1 Mac. De software staat standaard al voorgeïnstalleerd op de nieuwe Macs. Voor alle andere gebruikers komt Big Sur op donderdag 12 november.
#5 M1 werkt met WiFi 6
De M1-chip biedt ondersteuning voor WiFi 6. Beschik je over een geschikte router, dan kun je hiervan profiteren. Zo niet, dan ben je in ieder geval voorbereid op de toekomst. WiFi 6 is sneller dan zijn voorganger en heeft een betere dekking.
De M1 bevat trouwens nog veel meer technologieën waarmee de algemene Mac-ervaring erop verbeterd. We noemden al even de image signal processor (ISP) die zorgt voor mooiere beelden via de frontcamera.
Wil je meer weten over de nieuwe MacBooks? Check dan ons overzicht met een samenvatting van het Apple november 2020-event!
Taalfout gezien of andere suggestie hoe we dit artikel kunnen verbeteren? Laat het ons weten!
Het laatste nieuws over Apple van iCulture
- Apple brengt tweede beta van macOS Sequoia 15.5 voor ontwikkelaars uit (en eerste voor publieke testers) (14-04)
- Apple zet automatische updates vanzelf aan in iOS 18.4 en macOS Sequoia 15.4 (03-04)
- Apple brengt macOS Sequoia 15.4 uit: dit is er nieuw op je Mac (31-03)
- Apple ontwikkelt MacBook Pro met M5-chip: wordt later dit jaar nog verwacht (31-03)
- Vooruitblik: dit zijn onze 10 verwachtingen van de WWDC 2025 (26-03)
Apple Silicon
Apple Silicon is Apple's eigen lijn chips voor de Mac, maar zijn ook te vinden in sommige iPad-modellen. De M1-chip was de eerste Apple Silicon-chip, gebaseerd op de structuur van ARM. Daarna volgden de M2-chip, M3-chip, M4-chip en diverse varianten en opvolgers. Apple Silicon chips zijn door Apple zelf ontworpen en zorgen voor betere prestaties, batterijduur en meer. Macs met Apple Silicon hebben een aantal voordelen, maar er zijn ook wat nadelen die je ontdekt door onze artikelen te lezen.
- Alles over Apple Silicon
- Alles over de M4-chip
- Alles over de M3-chip
- Alles over de M2-chip
- Alles over de M1-chip
- Intel vs Apple Silicon
- MacBook Air met Apple Silicon
- MacBook Pro met Apple Silicon
- iMac met Apple Silicon
- Mac mini met Apple Silicon
- Mac Studio met Apple Silicon
- Mac Pro met Apple Silicon
Wat misschien nog interessant is om te weten: Apple heeft de M1 chip niet vanaf nul ontworpen. Volgens mij hebben ze een bestaande ARM processorkern als basis genomen.
MacBook Air met 16gig besteld. Ben benieuwd of Xcode en Final Cut idd zo goed werken. Eind deze maand zal ik het weten…
Ik ben bang dat de komende jaren features M1 (2,3,4,5) only worden, en intel systemen het nakijken hebben. Ik hoop ook niet dat Apple sommige app performance alleen optimaliseert voor M silicon, of nog erger, apps expres slechter laten presteren op intel silicon.
Ik hoopte echt op een nieuwe Mac Mini, maar ben nu zwaar teleurgesteld dat ik geen RAM upgrade kan doen. Er is maar een mogelijkheid, en dat is de dure 16gb optie van Apple zelf… ik ga de Mac Mini daarom niet kopen.
En met welke CPU maakt Apple de vergelijkingen? Hebben ze de Mac Mini i3 als voorbeeld genomen? Dan lijkt het me dat de i5 optie sneller is dan de M1?
@Kamran: In de kleine lettertjes staat welke vergelijking er is gemaakt.
Zie deze pagina en dan helemaal onderaan.
@Patrick: Geen fout, maar ook niet 100% dezelfde socs. 9to5Mac heeft er een goede uitleg over. Het heeft met het fabricageproces te maken waarbij niet alle chips optimaal gemaakt kunnen worden. Deze “mindere” chips worden dan iets goedkoper verkocht. Dat proces heet “chip binning” (no worries, ik heb het ook pas vandaag geleerd …)
Oeh heel Nice!! Laat het ons/mij ook vooral weten 😁👌🏾
Poeh, kan je zelfs niet 2 Full HD-schermen op die MacBooks aansluiten?
@Oude sok: Twee schermen zijn toch genoeg?
Ik zie in apple store een gpu met 7 cores voor het model met 256Gb en een gpu met 8 cores voor het 512Gb model (macbook air). Zijn deze socs verschillend of is dit een typefout?
Overbodige vraag waarschijnlijk, maar voor mij te relevant om toch niet even te checken:
Draait Windows via Citrix Workspace ook niet op de M1?
Gebruik mijn Mac namelijk voor werk (en zou dan niet kunnen upgraden).
@Kamran: Goede vraag, ben ik ook heel benieuwd naar. Is dit al bekend, of moeten we YouTube comparison filmpjes afwachten?
Alle genoemde nadelen zijn dingen die ik nodig heb dus ik hoop dat ze dat wel in orde hebben als ze aan de echt MacBook Pro’s en iMacs beginnen
@Oude sok: Kan nu eigenlijk ook niet met de basismodellen. Mijn MacBook Pro geeft regelmatig flikkeringen en groene schermen bij het opstarten. Daarnaast moet ik doorlopend bij de instellingen de rangschikking herstellen. Je mag denk ik van de basismodellen niet te veel verwachten.
Dat bepaalt iedereen natuurlijk zelf. 😜
Ik heb op werk twee Full HD-schermen die ik via Thunderbolt en HDMI op mijn MacBook Pro aansluit, plus een losse ramplank en muis. De MacBook zelf klap ik dicht tenzij ik ga videobellen, want dan heb ik de camera nodig. Dus aan twee externe schermen heb ik genoeg, maar zoals ik het nu lees behoort dat niet tot de mogelijkheden.
1 extern scherm is de max, dat vind ik voor laptops van deze prijs een hele serieuze tekortkoming. Maar dat is mijn persoonlijke mening dus.
Door het toetsenbord debacle (eerdere MBP had beruchte vlindertoetsen, als je al aan een kruimel dacht zat er al een toets vast. Vervangen door een MBP met siliconenflapjes en m’n MBP is net terug van een toetsenbord reparatie) ben ik veel vertrouwen in goed voorbereidde marktintroducties van nieuwe Apple producten kwijt geraakt. Ik wacht liever dan naar de slappe excuses van Apple te luisteren. WiFi-6 is dan wel weer aantrekkelijk om optimaal gebruik te kunnen maken van m’n state of the art router/satellites.
@Jean-Paul Horn | iCulture.nl: Dus als ik het goed begrijp is de chip met 8 cores identiek aan de pro chip die ook 8 cores heeft? Maar dan in een macbook air?
@Patrick: Dat weet ik zo niet. Dat was niet wat je vroeg 😉
Als je Citrix gebruikt draait Windows helemaal niet op je Mac!
Citrix geeft slechts jouw inputs door aan de VDI en krijgt daarvoor beeld en geluid terug wat je Mac dan weergeeft. Vergelijkbaar met Schermdeling, maar dan zonder daadwerkelijke computer, maar een virtuele PC aan de andere kant. Deze Virtuele Desktop draait dan op de server, dus op diens processor.
De viewer is dus slechts doorgeefluik, dus zolang die goed op een M1 draait (native of via Rosetta 2) kun je je werk gewoon doen…
Als de M1 chips vergeleken worden met de i3 serie van Intel, dan ben ik erg benieuwd naar de benchmarks. Heb nu een i7 iMac uit 2011 en die doet het nog prima, wacht nog wel even met vervanging totdat echt duidelijk is wat de koper van de M1 vindt…
@Jean-Paul Horn | iCulture.nl: Klopt 😅 bedankt voor de info, heb nog even verder gezocht en lijkt erop dat de pro wel een ventilator krijgt en dus waarschijnlijk een snellere kloksnelheid mee krijgt. Ik denk dat ik de gok ga wagen en voor de air ga gewoon omdat deze geheel stil is.😎
Top! Naar deze info was ik ook op zoek. Ik heb een 2015 MBPro en hierop is Citrix (en heel veel andere apps) echt te traag voor woorden. Ik denk nu aan de MacBook Air M1 als vervanger. (Ik begrijp niet helemaal de meerwaarde van de Pro voor dit soort gebruik)
Ik heb de vraag inmiddels via Twitter aan Citrix gesteld. En kreeg zojuist antwoord dat dit wel het plan is en ze het aan het testen zijn.
Bij mij geldt hetzelfde, alleen schrik ik wel van de ingezette trend dat upgrades of reparatie van ram of ssd niet meer mogelijk is en je veroordeeld bent tot Apple prijzen. Mijn ssd moest na vijf jaar vervangen worden en ook mijn (originele Apple) ram was na zes jaar aan de beurt. Ik werk nu negen jaar op mijn iMac, en kan er nog prima mee uit de voeten. Als defecte ram of ssd reden zijn voor vervangen van de computer zie ik de opvolger aanzienlijk minder lang meegaan. Is er voor de gebruikers eigenlijk een goede reden te noemen dat deze onderdelen niet meer vervangen kunnen worden?
Wat je noemt bij het starten heeft de mijne ook, maar dat vind ik niet zo zorgelijk. Problemen met de rangschikking heb ik niet.
Om een MacBook Pro van krap 2.000 euro een basismodel te noemen, vind ik ver gaan. 😉
Serieus maar één extern beeldscherm? Heel erg bedankt voor dit artikel. Heb m’n bestelling zojuist geannuleerd. Ik wacht wel een jaar.
Het zou ook kunnen dat ze in een later stadion de iMacs an Mac book pro’s 16” voorzien van de M1 en de i7 in de zelfde machine
@Maarten: Dat gaat niet gebeuren… 😉
Betekent dit dat de nieuwe M1 chip geen Windows applicaties kan draaien? Zoals MS Office of andere Windows programma’s?
Daarnaast denk ik ook dat uiteindelijk straks alles geoptimaliseerd is voor de M1 chip of zelfs specifiek voor de M1 chip en dat je met een Intel versie dus de sjaak gaat worden over een tijdje. (Apple kennende hierin)
Ben reuze benieuwd naar de Windows optimalisatie. Ben namelijk wel van plan een nieuwe Macbook aan te schaffen, maar of dit de laatste Intel versie of nieuwe M1 versie moet worden vind ik nog lastig te bepalen.
Een troost: het upgraden van RAM of SSD-opslag van MacBooks was ook al niet mogelijk op de modellen met een Intelchip. We hebben dus al even de tijd gehad om daaraan te wennen gelukkig.
Ik snap je vraag niet. In macOS kon je in principe ook geen Windows-apps draaien. De Office-apps zijn gewoon voor macOS geschreven en kunnen op de ARM-systemen ook gedraaid worden, hetzij in emulator-mode totdat Microsoft met een update met ondersteuning voor native ARM komt.
Zo werkt het dus niet! Ik gebruik Citrix op een late 2009 iMac 27″ en ervaar nauwelijks traagheid; hervrekenwerk gebeurt immers op de server, NIET op de cliënt!
Als Citrix traag werkt ligt dit probleem bijna altijd aan de inrichting server-side.
Op mijn werk zijn we begin dit jaar met Citrix overgestapt op een nieuw systeem. In het oude werden de resources voor de VDI’s gedeeld, waardoor 1 zware user invloed had op de performance van alle andere users. Bij lichte belasting konden de servers zo’n 60 clients bedienen, met 10 zware gebruikers zakte de capaciteit al gauw onder de 40 gebruikers.
In een organisatie met 300 medewerkers die door COVID-19 ineens allemaal thuis moeten werken dus geen doen.
In de nieuwe situatie hebben we voor iedere gebruiker een aparte VDI. En voor zware gebruikers ook zwaardere VDI’s met bijv. meer RAM en meerdere GPU’s.
En DAT maakt een enorm verschil in performance. Dataverbruik van je internetverbinding is in mijn geval ca. 500MB per werkdag, omdat dus slechts tekst en muisbewegingen worden verstuurd en er (MPEG-achtinge) video en geluid ontvangen wordt.
Het is dus zeker NIET zo dat een snellere cliënt zorgt voor meer performance. Je kunt zelfs Citrix gebruiken op je iPhone of iPad!
@Oude sok: Ah okee. Ik bedoelde inderdaad de voor MacOS geschreven Office-apps.
Bedankt voor je uitleg
Zijn twee van de genoemde nadelen wel te wijten aan de M1-chip: FaceTime 720p en ontbreken Thunderbolt 4? Het lijkt erop dat de werking van de chip en de specs van de eerste Macs met M1 een beetje door elkaar worden gehaald, terwijl er niet altijd een causaal verband is.
Het kan ook een bewuste keuze van Apple zijn, zoals wel vaker het geval is geweest, om niet het snelste en nieuwste materiaal in hun Macs te stoppen. De nieuwe processor kan hiervoor een reden zijn geweest. Maar dat zie ik niet terug bij bovengenoemde nadelen.