Opinie: 2016 was niet Apple’s beste jaar

2016 was niet het allerbeste jaar uit de geschiedenis van Apple. Geen revolutionaire nieuwe producten, problemen met software-updates, een strijd met de FBI en een flinke vertraging van de draadloze AirPods. De problemen en teleurstellingen leken zich keer op keer op te stapelen met het batterijprobleem van de iPhone 6s als voorlopig dieptepunt. Wij blikken terug.

Oude producten in een nieuw jasje
Begin 2016 verheugden wij ons dat Apple eindelijk weer eens in het voorjaar een persconferentie zou organiseren. De verwachtingen over een 4-inch iPhone en een iPad Air 3 waren hooggespannen. De presentatie was echter één van de minst indrukwekkende sinds tijden. Het eerste half uur werd besteed aan milieu en gezondheid, terwijl mensen juist zaten te wachten op een nieuwe iPad en iPhone. Die werden uiteindelijk ook aangekondigd: een kleinere versie van de iPad Pro en kleinere iPhone met de wat vreemde naam iPhone SE. De presentatie duurde uiteindelijk maar een uurtje en voor we er erg in hadden was het alweer voorbij. Ik heb zelden zo’n saaie presentatie van Apple gezien.

Dit lijkt overigens de laatste jaren ook meer de trend te zijn: voorspelbare presentaties, weinig verrassingen en gematigd enthousiasme. De Apple-presentaties werden ooit met veel humor en enthousiasme gepresenteerd. Fans gingen er graag voor zitten. Hoewel de iPhone 7-presentatie veruit het beste was, waren de overige aankondigingen maar saai en energieloos. Mensen willen weggeblazen en verrast worden, niet keer op keer horen dat het nieuwe product het beste ooit is. Want ja, het nieuwe product is toch altijd beter dan de vorige?

Strijd met de FBI
In dezelfde periode kreeg Apple het aan de stok met de FBI. De FBI was van mening dat Apple de iPhone 5c van een terrorist moest ontgrendelen, om informatie over de dader te achterhalen. Het leidde tot een reeks rechtszaken die uiteindelijk werden afgeblazen omdat de FBI via omwegen toch toegang kreeg tot het toestel. Privacy staat voorop en daar kon een verzoek van de FBI niets aan veranderen. Het leverde Apple een hoop bijval uit de techindustrie op, maar het was niet de publiciteit waar Apple om stond te springen.

In het voorjaar kwam er een einde aan vijftig kwartalen onafgebroken groei doordat de verkoop van de iPhone stagneerde. Er werden voor het eerst minder iPhones verkocht dan in dezelfde periode vorig jaar, wat een keerpunt was in de succesvolle verkoopcijfers. Hoewel Apple nog steeds veel winst maakt, leek de rek er een beetje uit te zijn. Peak iPhone was dan ook een veelgehoorde term. In de loop van het jaar trad gelukkig wel herstel op en Apple heeft het het afgelopen kwartaal beter gedaan dan verwacht.

Nieuwe producten… waar dan?
Ook qua producten was 2016 geen topjaar. In de aanloop naar de iPhone 7 ging keer op keer het gerucht dat de nieuwe iPhone maar weinig zou verschillen van de iPhone 6-serie, terwijl Apple normaal gesproken om het jaar een nieuw ontwerp introduceert. Veel Apple-fans waren teleurgesteld. Ook wij merkten in de reacties dat veel lezers meer van Apple hadden verwacht dan een snellere processor, betere camera en een nieuw kleurtje. Apple was niet revolutionair meer en liep achter de feiten aan, vonden veel mensen.

De iPhone 7 is in mijn ogen een prima toestel waar ik nog steeds heel erg blij mee ben. Snel, ziet er (mede dankzij de nieuwe zwarte kleur) een stuk beter uit dan zijn voorgangers en de nieuwe homeknop en waterdichtheid zijn mooi meegenomen. Maar dat is niet waar de rest van de wereld op zit te wachten. Iedereen wist al dat Apple prima toestellen maakt, ze willen verrast worden.

Leveringsproblemen en software-bugs

De productlanceringen verliepen in 2016 niet altijd goed. De iPhone 7 Plus en nieuwe gitzwarte versie waren maar moeilijk verkrijgbaar. Bij de Apple Watch Series 2 gingen de leveringsproblemen gewoon door. Hoewel de vernieuwingen marginaal waren ten opzichte van de eerdere Apple Watch (hij werd waterdicht en kreeg een GPS-chip), was het nieuwe model bijzonder lastig te verkrijgen. Sterker nog, tot de dag van vandaag zijn sommige modellen van de Apple Watch Series 2 niet direct leverbaar in de Apple Store. Dit duidt eerder op productieproblemen bij Apple dan op een onverwacht grote vraag. We sluiten 2016 af met een ander leveringsprobleem: die van de AirPods.

Iedereen weet inmiddels wel dat de AirPods last-minute uitgesteld werden en dat ze op de rand van 2016 alsnog (beperkt) beschikbaar kwamen. Apple zou niet aan de vraag kunnen voldoen en Tim Cook sprak geruststellende woorden dat ze zoveel AirPods produceren als ze kunnen. Maar waar ligt precies dat probleem dan? Als zowel de iPhone 7 als de Apple Watch Series 2 en de AirPods zo beperkt verkrijgbaar zijn, waar gaat het dan mis? Hoe kan het dat een Apple Watch die niet fundamenteel anders is dan het vorige model, zo lastig te krijgen is? Is het gecreëerde schaarste om het product meer gewild te laten lijken of gaat er echt wat mis?

Ook de nieuwe MacBook Pro kreeg veel kritiek en had last van een mindere batterijduur. Problematische productlanceringen lijken dan ook kenmerkend voor Apple in 2016.

Bij software is dat helaas niet anders. Hoewel Apple in het voorjaar nog de grote iOS 9.3-update uitbracht met onder andere Night Shift, was dit ook niet zonder problemen. Apple moest een update voor de 9,7-inch iPad Pro terugtrekken omdat mensen last hadden van Error 53, waardoor hij onbruikbaar werd.

Hetzelfde gebeurde onlangs nog met watchOS 3.1.1 voor de Apple Watch. Bij veel mensen zorgde de update voor een onbruikbare Watch, waardoor omruilen bij de Apple Store nog de enige oplossing lijkt te zijn. Een grote update als iOS 10 gaat bijna bij iedereen vlekkeloos en daar was 2016 geen uitzondering op. Maar hoe kan het toch dat er keer op keer weer problemen opduiken bij nieuwe iOS-versies, terwijl ze zo uitgebreid getest worden met heel veel beta’s én publieke testers? iOS 9 was in 2015 een update die vooral voor stabiliteit moest zorgen, maar na iOS 10 kan Apple wel weer zo’n stabiliteitsupdate gebruiken.

Tot overmaat van ramp klaagden veel mensen over batterijproblemen. Hoewel Apple in eerste instantie spreekt van een productieprobleem bij sommige iPhone 6s-modellen, zijn er ook heel veel mensen die klagen over batterijproblemen met andere toestellen. Apple doet op dit moment onderzoek naar de exacte oorzaak en heeft in iOS 10.2 extra diagnostische tools ingebouwd om het probleem te kunnen achterhalen. Een mogelijke oplossing komt echter pas in 2017.

Op naar 2017: tiende iPhone en nieuwe iPads

Het is dan ook te hopen dat 2017 een succesvoller jaar voor Apple gaat worden. Hoewel er waarschijnlijk geen compleet nieuwe productcategorieen op de planning staan, belooft 2017 wel een spannender jaar te worden. De iPhone 8 lijkt de stap te gaan maken naar OLED, een grote verandering in schermtechnologie. Dit zal ongetwijfeld wel weer zorgen voor enorme schaarste, maar dat is bij zo’n gloednieuw model nog te begrijpen. Ook de iPad lijkt nieuwe vormen te krijgen met onder andere een model met een 10-inch scherm. Voor de desktop meldde Tim Cook nog dat er ‘fantastische iMac-desktops op de planning staan‘, maar wij moeten nog maar eens zien in hoeverre hij dit kan waarmaken. Mensen waren teleurgesteld dat er dit jaar geen nieuwe Mac-desktops waren, dus Apple heeft een hoop goed te maken. Een nieuw jaar betekent nieuwe kansen, maar het is Apple zelf die het voortouw moet gaan nemen.