Opinie: Is een iPhone zonder standaardapps haalbaar?

De boete van 4,3 miljard euro die Google moet betalen heeft ermee te maken dat Google’s zoekmachine en browser standaard aanwezig zijn op elke Android-telefoon. Het gaat hierbij om externe fabrikanten die een licentie op Android nemen en daarbij de voorgeïnstalleerde apps min of meer krijgen opgedrongen. Daardoor heeft Google een monopoliepositie opgebouwd. Maar als we het over een monopolie hebben, zouden we ook eens goed naar Apple moeten kijken.

Apple’s monopolie

Op de iPhone worden allerlei standaardapps meegeleverd en als je extra apps wilt hebben ben je verplicht om dat te doen via de App Store. Dat geeft gebruikers nog minder keuze dan bij Google, waar je naast de Play Store keuze hebt uit nog wat andere downloadwinkels.

Ook wat de browser betreft zijn er bij Apple nogal wat beperkingen: externe browsers moeten verplicht gebruik maken van Apple’s eigen browser-engine. Veel functies in iOS werken alleen via Apple’s eigen standaardapps: je kunt wel een linkje in een e-mailbericht aanklikken, maar dan zal altijd de Safari-browser of de Apple Kaarten-app worden geopend. Je kunt niet zelf instellen welke apps als default moeten worden gebruikt.

Stel dat de EU ook achter Apple aan gaat. Is het voor Apple dan haalbaar om een ‘kale’ iPhone te leveren zonder standaardapps, zodat iedereen de vrije keuze heeft om een agenda-, notitie- of aandelen-app naar keuze te installeren?

Zo’n vrije keuze zal bij gebruikers misschien niet eens zo goed vallen. Heel wat mensen vinden de standaardapps goed genoeg of zijn gewoon te lui of te ongeïnteresseerd om op zoek te gaan naar alternatieve apps.

Gaandeweg iets meer vrijheid
Apple heeft in de loop van de tijd de teugels wel iets laten vieren. De eerste iPhone had alleen standaardapps, terwijl je in 2008 de mogelijkheid kreeg om via de App Store voor het eerst apps van derden te installeren. Daarna kwam de mogelijkheid om te deeplinken binnen apps van derden en via het deelmenu kun je nu ook bestanden meteen doorsturen naar apps die niet door Apple zelf zijn gemaakt. Inmiddels kun je zelfs de standaardapps verwijderen.

Maar Apple kan de gebruikers nog verder tegemoet komen, bijvoorbeeld door aan te geven welke default apps je wilt gebruiken als je op een linkje klikt. Je zit dan niet meer vast aan Safari, maar kunt ook Firefox, Chrome of een andere browser kiezen.

Een stap verder is dat Apple de iPhone voortaan helemaal ‘kaal’ levert met alleen de meest noodzakelijke standaardapps. Dit zal technisch wat lastig te realiseren zijn, omdat sommige apps cruciaal zijn om het besturingssysteem te laten werken. Denk aan de Camera, App Store, Instellingen en de Telefoon-app. Maar ook de Gezondheid-app, Wallet en de Klok kun je niet zomaar verwijderen.

Deze apps moeten minimaal op een iPhone staan
Er is een rijtje van standaardapps die je absoluut niet mag verwijderen van je toestel. Daaruit kunnen we ook meteen afleiden wat er minimaal op z’n uitgeklede iPhone zal staan, als Apple ooit gedwongen wordt om het aantal meegeleverde apps moet beperken tot het meest noodzakelijke.

Deze apps moeten minimaal op een iPhone staan:

• App Store
• Berichten
• Camera
• Foto’s
• Gezondheid
• Instellingen
• Klok
• Safari
• Telefoon
• Wallet
• Zoek iPhone

Dat Safari als cruciale app in dit rijtje staat is wat onhandig voor Apple, omdat de boete die Google krijgt juist te maken heeft met het meeleveren van een standaardbrowser. Ook het feit dat de App Store noodzakelijk is, is niet echt een teken van keuzevrijheid.

Zou Apple zoiets doen?
Apple heeft er geen enkel belang bij om in de standaardapps te gaan snijden. Ze hebben uiteraard liever dat je Apple Kaarten en Safari gebruikt, in plaats van apps van derden. Er zal ook behoorlijk wat aan iOS gesleuteld moeten worden om een besturingssysteem te maken dat zonder standaardapps nog goed werkt. Mail blijkt (zoals je hierboven kunt zien) gemakkelijk te verwijderen, maar Safari zit dieper in iOS geworteld en is niet zomaar los te trekken.

Het enige voordeel dat Apple heeft, is dat er meer geld binnenkomt. Als mensen gestimuleerd worden om meer apps van derden te gebruiken, zullen daar ook meer betaalde apps tussen zitten. Apple’s eigen standaardapps zijn altijd gratis en leveren niet zoveel op. Dat is misschien ook de reden dat Apple er niet zoveel energie in steekt om ze te onderhouden. Veel apps zijn al vanaf het begin hetzelfde en het komt maar heel weinig voor dat ze een grote opknapbeurt krijgen, zoals de Aandelen-app in iOS 12. In iOS 8 kreeg de Muziek-app een flinke update, maar daar speelde eigenbelang mee, namelijk het zo aantrekkelijk mogelijk maken voor Apple Music-abonnees.

Meer keuze is positief voor ontwikkelaars
Voor ontwikkelaars is het een goede ontwikkeling als Apple niet langer de standaardapps meelevert, al zullen vooral de grote namen als Google en Microsoft ervan profiteren. Als mensen zelf moeten kiezen welke kaartenapp ze installeren, is de kans groot dat ze Google Maps kiezen. Gebruikers zullen wat verder kijken dan het standaardaanbod van Apple zelf. Het stimuleert ontwikkelaars om meer moeite te steken in hun apps en extra functies toe te voegen.

Natuurlijk zullen er ook altijd mensen zijn die al die keuzevrijheid helemaal niet zien zitten en liever willen dat Apple een gespreid bedje voor klaarzet. Geen probleem: Apple kan alle standaardapps als een soort appbundel beschikbaar kunnen stellen waarbij je met één klik toch weer al je vertrouwde apps terug hebt.

Zie jij het zitten, zo’n iPhone zonder standaardapps, waarbij je helemaal zelf mag kiezen? We horen het graag in de reacties!