Opinie: Waarom het lastig blijft om Apple’s succes te kopiëren

Stel je voor: tijdens je studietijd hoor je verhalen over Steve Jobs. Je raakt gefascineerd door de man en besluit om Apple te kopiëren, door ook een zwarte coltrui aan te trekken en smartphones te gaan maken. Toch is het Xiaomi-oprichter Lei Jun niet gelukt om het succes van Apple te kopiëren. Voormalig Google-medewerker Hugo Barra vertrekt na drieënhalfjaar bij Xiaomi en de internationale plannen gaan voorlopig in de ijskast. Waarom is het zo moeilijk om het succes van Apple te kopiëren?

Xiaomi: Apple als voorbeeld

Voor gewone consumenten is Xiaomi een onbekende naam. Alleen als je de afgelopen jaren technieuws hebt gevolgd, zul je de naam Xiaomi (uitspraak: ‘sjouw-mí’) regelmatig zijn tegengekomen. Xiaomi-oprichter Lei Jun schaamt zich er niet voor: de miljardair draagt in het dagelijks leven altijd een blauwe spijkerbroek en een zwart shirt, om zoveel mogelijk op zijn grote voorbeeld Steve Jobs te lijken. Op het podium heeft hij steevast een ‘One more thing’ als afsluiter, zonder dat gebruikers beginnen te morren. In China wordt het nabootsen van legendarische voorgangers eerder gezien als eerbetoon, dan als gebrek aan creativiteit. De smartphones van Xiaomi zijn gebaseerd op de iPhone en zijn uiteraard verkrijgbaar in rosegoud en spacegrijs. De Xiaomi Mi-Two leek sterk op de iPhone 5 en toen Apple de iPhone 5c aankondigde bracht Xiaomi ook een reeks smartphones in kekke kleurtjes uit. Xiaomi heeft ook de Mi Notebook Air in het assortiment, een eigen variant van de MacBook Air.

De impact van Xiaomi

Toch heeft Xiaomi wel degelijk iets voor elkaar gekregen sinds het in 2010 werd opgericht. Chinese smartphones stonden bekend als goedkope rommel, gemaakt van rammelend plastic. Dankzij Xiaomi veranderde dat. De toestellen van Xiaomi moesten qua specs en materialen net zo goed zijn als die van Apple, maar dan voor een lagere prijs. Xiaomi heeft ervoor gezorgd dat Chinese toestellen op het gebied van hardware nu op het zelfde niveau liggen als de iPhone en gemaakt zijn van metaal en glas. In sommige opzichten loopt Xiaomi nu zelfs vóór op Apple met bijvoorbeeld 6GB RAM en 4K-schermen, al is de vraag hoeveel je daaraan hebt. Xiaomi verkoopt net als Apple rechtstreeks aan consumenten en heeft dit verkoopmodel zelfs nog iets verder doorgevoerd: ze werken niet met providers en telecomwinkels.

Meerdere factoren
Toch is het Xiaomi niet gelukt om Apple te evenaren en dat heeft met een aantal factoren te maken. Ten eerste: Xiaomi zal vooral klanten bij andere Android-merken wegtrekken, omdat Apple-gebruikers relatief merktrouw zijn. Ten tweede: alle fabrikanten maken tegenwoordig kwalitatief goede telefoons. En ten derde: door de lage prijs verdient Xiaomi lang niet zoveel als Apple. Van alle winst die in de smartphonemarkt wordt gemaakt strijkt Apple 91% op. De rest mogen de andere spelers onderling verdelen en dan blijft er maar weinig over. Er zijn nog wel meer factoren. Topman-miljardair Lei Jun mag dan wel een meesterlijke imitator zijn, maar een visionair à la Steve Jobs is hij daarmee nog niet.

De beste specs zijn niet genoeg

Maar misschien wel een belangrijker factor is, dat de beste telefoon niet altijd het model is met de beste specs. Xiaomi leverde op toestellen zoals de Mi 5 veel Chinese bloatware mee en dat geeft een slechte gebruikservaring. Juist op dat punt onderscheidt Apple zich met apps die alleen op de iPhone beschikbaar zijn, gebruiksvriendelijk zijn en eigenlijk altijd wel goed werken. Bovendien hebben ze er een heel ecosysteem omheen gebouwd van software en accessoires die je alleen bij Apple vindt, zoals HealthKit, HomeKit, de AirPods, de Apple Watch en de Apple Pencil. Je bent niet verplicht om ze te gebruiken, maar het maakt het wél een stuk makkelijker en het zorgt voor klantenbinding. Apple Music is als een van de weinige Apple-diensten wel op Android te gebruiken. Apple heeft weliswaar een gesloten systeem, maar er zijn verder weinig beperkingen. Apple verbiedt je niet om apps als Netflix en WhatsApp te gebruiken, waardoor je dezelfde mogelijkheden hebt als mensen met een Android-telefoon, maar dan met een gebruikersinterface die geen ongewenste troep bevat.

Xiaomi zou 45 miljard dollar waard zijn. De afgelopen twee jaar hebben ze de verkoopdoelen niet gehaald en lijken ze de plannen om internationaal door te breken nu ook aan de kant te hebben gezet. Voor Apple zou het niet echt een bedreiging zijn geweest, maar het had de monopoliepositie van Samsung in de Android-markt wel kunnen opschudden. Xiaomi gaat geen verkoopcijfers meer bekendmaken en CEO Lei Jun zingt ondertussen een toontje lager. Hij heeft toegegeven dat zijn bedrijf te snel is gegroeid.

Het vertrek van Hugo Barra, voormalig medewerker van Google, benadrukte nog eens extra dat het niet goed gaat met Xiaomi. Het was Barra’s taak om Xiaomi ook in westerse landen op de kaart te zetten, maar dat lukte niet. Het vlaggenschipmodel Xiaomi Mi 5 werd vorig jaar nog gepresenteerd op het Mobile World Congress in Barcelona, maar werd vervolgens niet officieel uitgebracht in Europa. Inmiddels is Xiaomi wel actief in India en andere Aziatische landen, maar nog steeds niet in Europa en de VS. De internationale lancering werd steeds vooruit geschoven en volgens de laatste informatie kan het nog wel een paar jaar duren voordat Xiaomi-toestellen in Europa verkrijgbaar zijn. Xiaomi is in eigen land inmiddels ingehaald door Huawei en het terugpakken van het marktaandeel in eigen land is nu even belangrijker dan uitgroeien tot ‘de nieuwe Apple’.