Saurik heeft een server ontwikkeld, waarmee je firmwareversies kunt authenticeren die Apple niet langer signeert. Waarom is dat nuttig? Omdat je op die manier kunt downgraden naar een eerdere firmwareversie, ook wanneer Apple dat niet meer toestaat. In een vrij uitgebreide blogposting laat Saurik weten hoe het werkt en waarom hij deze stap heeft genomen. Eén daarvan is dat Saurik inmiddels weinig respect meer voor Apple heeft: in de campagne ‘Think Different’ rebelleerde het bedrijf tegen de gevestigde orde, maar intussen is Apple zelf zo’n Big Brother-achtige organisatie geworden, die precies bepaalt wat jij met je iPhone mag doen, schrijft Saurik.
Die beperkingen hebben soms alleen maar met marketing te maken: dat je alleen met de iPhone 3GS en niet met de iPhone 3G mag videofilmen is geen technische beperking, maar is gedaan om mensen makkelijker over te halen een 3GS te kopen. Als je – in de geest van Apple’s jonge jaren – wilt rebelleren, moet je een jailbreak uitvoeren zodat je zelf kunt bepalen wat je met je iPhone doet.
Na deze lange inleiding legt Saurik uit waar het eigenlijk om gaat: als je een desktopcomputer koopt mag je ermee doen wat je wilt, maar als je een iPhone koopt ben je in een constant gevecht met Apple als je dezelfde vrijheid wilt. Bij elke nieuwe softwareupgrade moet je maar afwachten of alles werkt en moeten er lapmiddelen aan te pas komen om nieuwe controlemaatregelen te omzeilen.
Bij de iPhone 3GS nam Apple extra maatregelen: in plaats van lokale beperkingen en checks op het apparaat zelf wordt er bij elke restore een check gedaan via een externe server, of de restore wel is toegestaan. Tijdens elke restore zie je daarom een melding ‘Verifying restore with Apple…’. Daarbij wordt een deel van de firmwarebestanden naar Apple gestuurd, om te kijken of er niet mee gerommeld is. Blijkt dat niet het geval, dan signeert de server de bestanden en mag je doorgaan met de restore-operatie. Op die manier kan Apple voorkomen dat mensen custom firmware installeren. Ook kan Apple op die manier voorkomen dat je oudere firmware op je toestel installeert, wanneer je een downgrade nodig hebt.
Als Apple besluit om in de toekomst niet langer iPhone OS 3.0 te signeren, kun je deze firmwareversie ook niet op je iPhone 3GS installeren. Dit werkt echter alleen als de server bestand is tegen een ‘replay attack’ en juist daar blijkt Apple een steekje te hebben laten vallen. Het blijkt namelijk mogelijk om het eenmaal gesigneerde bestand te bewaren en later te gebruiken. Apple gebruikt altijd de ECID (unieke chip-ID) om de firmwarebestanden te signeren en de uitkomst is dus altijd hetzelfde. Is het ECID een gegeven, dan kun je Apple’s signature server vragen om elk soort firmware te signeren, dat op dit moment wordt toegestaan. Mocht Apple deze firmware in de toekomst niet meer ondersteunen, dan heb je altijd nog het resultaat van de eerdere signeersessie om tot in lengte van dagen te gebruiken. Laat je Apple op dit moment een firmwarebestand (preciezer gezegd: het iBBS-bestand) met een bewuste creëerde bug signeren, dan kun je op die manier het systeem omzeilen. Met alleen de ECID/iBBS-signature kun je de gemanipuleerde firmware installeren en een jailbreak uitvoeren (dit is ook wat purplera1n.com deed). Meer dan 50.000 bezitters van een iPhone 3GS hebben hun ECID SSH’s laten registreren om in de toekomst alle keuzemogelijkheden open te laten, maar er waren ook een hoop gebruikers die te laat waren. Saurik gaat daarom vanavond het Cydia ‘on file’-systeem weer online zetten om hopelijk honderdduizenden gebruikers in staat te stellen om hun ECID te laten signeren met firmware 3.1. Hij heeft hiervoor een server ingericht, die de functionaliteit van Apple’s signature server imiteert: dankzij een redirect kun je een verzoek aan Apple’s signature server naar Cydia omleiden:
Windows-gebruikers gaan hiervoor naar: C:WindowsSystem32driversetchosts
Mac-gebruikers naar: /etc/hosts
Voeg aan het einde van het bestand de volgende regel toe:
74.208.105.171 gs.apple.com
iTunes denkt dan dat het contact heeft met Apple’s servers, maar ‘praat’ echter tegen Cydia. Saurik benadrukt dat je dit zelfs moet doen als je geen jailbreak uitvoert en zelfs geen plannen hebt om ooit te jailbreaken. Als Apple een firmwareupdate uitbrengt waarin een belangrijke functie niet meer werkt, heb je dan altijd nog de mogelijkheid om terug te gaan.
De rest van Saurik’s artikel gaat over het uitvoeren van een restore-operatie en een komende exploit voor firmware 3.1.
Via: Twitter, Saurik
Meer info: Saurik’s Blog
Taalfout gezien of andere suggestie hoe we dit artikel kunnen verbeteren? Laat het ons weten!
Is downgraden toch nog mogelijk voor mensen die naar 3.1 hebben geüpgraded.
Haha prachtig dit! 😀
Goeie zaak.
En hoe lang zou dat blijven werken….is het niet veel handiger om geen iPhone te kopen bij dat slechte bedrijf?
Saurik FTW!
<3 hackers!
Oei, hier wordt Rob Geus zelfs blij van! Ik zie wel een typfoutje, misschien confusing voor Windows users 😉
Eén daarvan is dat Saurik inmiddels weinig respect meer voor Apple heeft: in de campagne ‘Think Different’ rebelleerde het bedrijf tegen de gevestigde orde, maar intussen is Apple zelf zo’n Big Brother-achtige organisatie geworden, die precies bepaalt wat jij met je iPhone mag doen, schrijft Saurik.
Tsja…………. Als men wil dat Apple stopt met dit gedrag werkt het het beste om gewoon een paar jaar geen Iphone te kopen en duidelijk te laten merken wat men van Apple verwacht.
En dan bedoel ik niet één klant maar miljoenen gebruikers zouden na afloop van hun abbonement een sim only moeten nemen en gewoon 2 jaar geen Iphone kopen.
Dan gaan ze echt wel een ander beleid voeren.
Maar ja……al die gebruikers vinden dit gedrag blijkbaar niet erg want ze kopen nog steeds een Iphone.
@Jermaine: nou vergeet je zelf ook een 😉 na de driveletter: hoort ook een
dus:
X:WindowsSystem32driversetchosts
helemaal met saurik eens <– is instant saurik fan.
ik keur de werkwijze van apple af het beperkt en tast mij aan in mijn keuze vrijheid.
deze iphone 3gs welk ik nu bezig is dan ook het laatste apple product wat ik zal kopen totdat apple wakker word en van deze praktijken afstapt.
Ik snap echt niet dat het fillmen met de 3G niet mogelijk wordt gemaakt .. (officieel dan)
goed nieuws zeg! dit is dus nu al te doen?
haha held !
Geld dit ook voor Ipod Touch gebruikers. Ik las ergens dat als je nu een restore uitvoert dat je dan automatisch naar F3.1 gaat.
Saurik schopt kont goed bezig kerel keep up the good work
Hulde!!!!! Saurik rules!
Aah, wat lief! Een technische ubernerd die de vrijheidsstrijder uit wil hangen!
Deze lui weten allemaal heel erg leuk hoe het technisch in elkaar steekt, zodat je alles kan met je apparaat, maar apple bewijst keer op keer dat de eindgebruiker dat niet wil, maar een simpel apparaat. De consument wordt zo misschien beperkt door apple, maar ook beschermd. Dat jailbreaken en hacken en noem maar op is leuk voor de techneuten, maar als je dan vrijheid wil, koop een wm of android telefoon.
Als je niet blij bent met de totaal-integratie strategie van Apple koop je toch gewoon een andere telefoon?
De reden dat Apple van oude firmware versies af wil is o.a. dat het compatibiliteits problemen oplevert met apps.
Hiermee wordt voorkomen dat bijvoorbeeld de Facebook app rekening moet houden met allerlei oude firmware versies.
Als je een downgrade zou doen werken allerlei apps niet meer.
Ik ben inmiddels Apple ook een beetje zat.
Het product is fantastisch, maar de immense beperkingen waar je telkens weer tegenaan loopt is een smet op de iPhone.
Voor het eerst dat ik overweeg te ‘downgraden’ van 3.1 naar 3.01. Ik wil gewoon de mogelijkheid om te kunnen tetheren via de firmware, ik wil kunnen jailbreaken.
Ik betaal goud geld voor mij iPhone en het is MIJN eigendom waar ik mee zou mogen doen wat ik wil.
Ik wacht nog even geduldig wat de scene voor oplossingen bedenkt wat betreft Jailbreak en FW tethering. Mocht dat me te lang duren gebruik ik deze optie om weer terug te gaan naar 3.01. De extra functies in 3.1 wegen niet op tegen JB en tethering.
Saurik is goed bezig!!!
Toevalig nog mensen die na 3.1 problemen zijn tegengekomen zoals hiervermeld?
http://tweakers.net/nieuws/62474/apple-maakt-tethering-onmogelijk-met-iphone-os-31-update.html
Weer een goeie reden om niet te update naar 3.1 :p
Goed wat ie doet, maar wat een huilebalk zeg.
Het is toch verdomde logisch dat Apple oudere firmwares niet meer laat downgraden? Welke LEGITIEME reden is er om te downgraden? Enige reden die ik zie is tethering, en dat ligt zelfs in een grijs gebied. Verder bieden de nieuwe versies alleen fixes en nieuwe functies.
Dus de enige echte reden om te downgraden is dat je met een oude firmware een jailbreak kunt doen, en eventueel sim unlocken. en dat vind Apple niet leuk. Helemaal terecht dat ze het dan proberen te voorkomen.
Of het terecht is DAT ze het voorkomen is een tweede. Het is echt niet anders dan alle andere bedrijven doen hoor.
Nee, je hebt een contract met t-mobile, waarin staat dat tethering niet inbegrepen is in het abonnement.
iFreek heeft gelijk: Software updates zijn er niet voor niks, en het feit dat ze verplicht zijn, zorgt ervoor dat de developers 1 app ontwikkelen die op (inmiddels) vele apparaten werkt.
Waar moet ik dit vinden?? Zoeken in Finder levert niets op??
ik ben dus een van de sukkels die niet mijn IBSS bestanden heeft.. wel heb ik de ECID code. Maar als ik het dus goed begrijp kan ik nu via deze manier wel weer mijn IBSS bestanden krijgen? dat zou wel super zijn!
@Whacko: MS ondersteunt nog steeds XP, terwijl Vista allang uit is. Kun je me dit dan uitleggen?
Verder: NICE hackwerk! Erg strak.
da’s niet zo moeilijk: de kwaliteit is waardeloos. De hardware in de 3G is er niet echt geschikt voor – en Apple zal een functie die niet goed werkt eerder weglaten dan toevoegen.
Maar zoals T-Mobile eerder aangaf in een persbericht ‘gedogen’ zij tethering.
http://webwereld.nl/nieuws/60230/t-mobile-gedoogt-iphone-tethering.html
Daarnaast; ben jij echt zo’n gewillige massaconsument die zich maar neerlegt bij elk regeltje dat een bedrijf verzint omdat het niet helemaal goed is voor hun inkomsten?
@ikkieman: Je kan microsoft xp gewoon niet vergelijken met iPhoneOS.
@ikkieman
Maar je kan vista sp2 niet meer verwijderen.
Hey, zie ik daar een argument uit het raam vliegen?
Heb hier een iPhone 3GS 32 Gb uit Engeland met ws versie 3.1… Krijg nl. steeds de melding via restore dat hij niet hersteld kan worden…
Waar en hoe kom je in /etc/hosts via je mac?
Maar wel je Vista SP1 recover disc gebruiken om Vista weer helemaal opnieuw te installeren. 🙂 Zonder SP2
Nog nooit een argument weer terug het raam in zien vliegen.. 😉
ik ben dus een van de sukkels die niet mijn IBSS bestanden heeft.. wel heb ik de ECID code. Maar als ik het dus goed begrijp kan ik nu via deze manier wel weer mijn IBSS bestanden krijgen?
ik vind idd ook dat apple niet voor ons moet beslissen wat wij wel of niet moeten doen met de iphone..
Dan wil ik ook met MIJN iphone tv kunnen kijken want dat zat wel in me abbonement inbegrepen (alleen ondersteunt de iphone dat NOG niet) !
In OS X werkt dit anders dan in Windows omdat OS X beter beveiligd is en het ook op een andere plek staat. Je moet het programma Terminal openen omdat Finder er niet zo even bij kan (1 van de vele beveiligingsmaatregelen in OS X). Als dat eenmaal open is moet je het volgende intikken:
sudo nano /etc/hostsDit commando zal het bestand ‘hosts’ wat in de map /etc/ staat openen met de tekstbewerker nano. Om dit bestand aan te passen moet je wel een admin user zijn, vandaar dat er als eerste ‘sudo’ staat en er na het invoeren van het commando om je wachtwoord gevraagd wordt. Als je dat wachtwoord hebt ingegeven zal nano openen en maak je de beschreven aanpassing door naar een lege regel te gaan met je pijltjes en het daar exact over te tikken. Daarna sla je de wijziging op met de toets ctrl-o (de letter o) en bevestig je het door op enter te drukken. Als je dat gedaan hebt kun je nano afsluiten middels ctrl-x. Tot slot kan dan Terminal worden afgesloten (met cmd-q) en ben je helemaal klaar.
Het rare is dat Apple wel diezelfde functie op de nieuwe iPod Nano klust met een slechtere camera dan op de iPhone 3G. Sja, dat is dan ook meteen weer terug te zien in de diverse reviews en hands on artikelen. De kritiek is dat het misschien leuk is voor wat snapshotfilmpjes maar dat het verder absoluut onbruikbaar is, zeker in vergelijking tot de Flip Mino waarmee ze de vergelijking trokken in de Keynote (en zeer wijselijk het bij afmetingen van het apparaat hielden). Het ziet er leuk uit op de Nano zelf maar als je het op een laptop of desktop gaat bekijken valt de kwaliteit enorm tegen. Andere stukje kritiek betrof de plaatsing van de camera, die zit onderaan op de plek waar je het apparaat vasthoudt (totaal onlogisch ook, volgens mij zijn er wat mensen daar 24/7 bedwelmd of houden ze het ding heel spastisch vast).
Goh, waarom zou Apple nou geen video support toevoegen aan de 3G? Juist om bovenstaande kritiek te voorkomen.
En ik vind dat consumenten genoeg keuze krijgen om een ander product te kopen, en niet zo moeten zeuren als ze het verkeerde gekocht hebben omdat ze zich niet hebben geinformeerd, maar gewoon het “hipste” mobieltje hebben uitgekozen.
Je krijgt de keuze om voor een iPhone te kopen. Je weet dan dat het een gesloten systeem is, maar dat het – mede daardoor- wel goed werkt. Je kan ook een ander product kopen, waarmee je alles kan doen, maar waarschijnlijk niet zo handig. Klaar.
@Alex-t
Maar dan is het onveiliger, en kan het zijn dat sommige software niet meer werkt. Dus het kan wel, maar is niet slim. Apple beschermt je op die manier.
Staat het raam toch weer wagenwijd open 😛
Daar is men wel mee bezig, tot die tijd werkt alleen Cycorder. Cycorder werkt perfect maar qua integratie laat het helaas wel wat steekjes vallen, filmpjes op dezelfde manier opslaan als op de 3GS zou bijvoorbeeld wel handig zijn :).
Dat begrijp ik, maar 90% van de consumenten zou er geeneens over nadenken om de iPhone te downgraden, laat staan het woord begrijpen.
Ik ken mensen die al maanden een iPhone hebben, maar nog nooit gebruik hebben gemaakt van de AppStore. :S Dan val je toch stijl achterover?
Prima dat Apple deze mensen ‘beschermt’ maar je moet je ook afvragen waarom Apple dit eigenlijk doet.. En jij snapt net zo goed als ik dat dit weinig met ‘het beschermen van de tere consument’ te maken heeft.
Maar vooral het te vriend houden van partners als T-Mob, het tegen gaan van JB mogelijkheden en dus in wezen het beperken van gebruiksvrijheid, ergo het beperken van de consument.
Dat is imo niet des apples. Apple zou boven hun netwerkpartners moeten staan, en bijvoorbeeld zeggen: ‘Wij implementeren tethering, pas je business model maar aan als je daar problemen mee heb’
Op meerdere willekeurige Nokia’s of HTC’s kan je onbeperkt tetheren, en is dit zelfs niet verboden in het abonnement. Alleen in het iPhone abonnement is weer een aparte clausule opgenomen dat tetheren is verboten.
Het wordt hoogtijd dat Neelie haar pijlen is richt op Apple en hun markt- en consument onvriendelijke businessmodel snoeihard beboet en verbiedt in Europa.
De consument betaalt en dus bepaalt!
Voor mij geldt hetzelfde 🙂 Alleen heb ik mn ECID code nog niet, hoe kom ik aan mn ECID code??
Ik heb trouwens nog iTunes 8.2.1.6, is dat handig, of kan ik net zo goed naar iTunes 9 updaten?
“Prima dat Apple deze mensen ‘beschermt’ maar je moet je ook afvragen waarom Apple dit eigenlijk doet.. En jij snapt net zo goed als ik dat dit weinig met ‘het beschermen van de tere consument’ te maken heeft.
Maar vooral het te vriend houden van partners als T-Mob, het tegen gaan van JB mogelijkheden en dus in wezen het beperken van gebruiksvrijheid, ergo het beperken van de consument.”
Ja en Nee…het klopt dat het beperkt, maar het vergroot de gebruiksvriendelijkheid. Je zegt zelf dat er noobs zijn die nog niks toegevoegd of aangepast hebben en heel tevreden zijn. Dat is de kracht juist van Apple producten. Dat is beperken, en daar moet je tegenkunnen, dat si waar.
Apple beperkt niet omdat ze het luek vinden om te beperken. Als ze dezelfde gebruiksvriendelijkheid konden bieden zonder al die fratsen, zouden ze dat doen.
Voor tethering moet je bj t-mobile zijn en niet bij Apple.
Vannacht nog een mooi tutorial in elkaar gezet:
http://www.youtube.com/watch?v=t0prIxWIPq0
@iBoss: en waarom zou je dat niet kunnen vergelijken? Het zijn beide OS en windows is gewoon stukken beter in het compatibel maken en ondersteuen van vorige versies.
@ppl:
Thnx a lot..!
Goed bezig die Saurik!!!
Is dat gezeik met die IBSS en IBEC bestanden nou echt alleen bij de 3GS of ook bij de 3G??
Ha super respect!!!!
werkt dit voor alle types
ik vind het nog wel spannend om te doen bij mijn 3gs 3.1
maar ik wil zo graag weer kunnen bellen met me toestel
dan kan je hem dus ook weer unlocken op de oude manier
Klant is Koning…
Wat een absurd verhaal. Hier zitten natuurlijk wel een aantal nadelen aan. Hoe zit het bijvoorbeeld met security? Wat betekend het eigenlijk dat Saurik bestanden signeert, die eigenlijk alleen Apple mag signeren?
Bovendien verwacht ik nog steeds dat Apple’s beleid t.a.v de iPhone zal versoepelen al naar gelang Android in populariteit zal toenemen.
Zo, dus niet mogen tetheren is een functie om mij te beschermen. Tegen wat? Kabouters???
@Venereaz:
“beter in het compatibel maken”
En varkentjes kunnen vliegen.
In dit geval heeft Apple bestaande functionaliteit er uit gesloopt, en het onmogelijk gemaakt om te downgraden naar oude firmware. Ik denk dat je als eindgebruiker, in alle redelijkheid, mag verwachten dat je telefoon kan tetheren, dus kun je het toestel terugbrengen.
Dat is net zoiets als Windows Update dat op Windows XP automatisch een WMP patch met DRM feature installeert omdat het een ‘beveiligingsupdate’ is; ja, dat is het, want de patch lost _ook_ een belangrijk ander lek op. Je moet dus wel updaten. En die patch kun je vervolgens niet uninstallen na SP2.
g e n i a a l toch weer
Heeft iemand het al geprobeerd? en zoja hoe dan?
Mij lukt het namelijk niet.
Toch maar wachten op nieuwe jailbreak i.p.v. donwgraden.
@pim:
Lekker kortzichtig weer.. Welke consument heeft Apple GEVRAAGD om bescherming? Je moet toch gewoon kunnen kiezen? Zolang dat niet kan blijft het beperking.
Idd. Stel je voor je moet van de overheid altijd verplicht een condoom dragen. Dan moet het wel een geluk bij een ongeluk zijn wil je zwanger geraken. Kun je je net zo goed laten steriliseren.
@ppl:
dank U voor
74.208.105.171 gs.apple.com
Als er mensen naar hun Nokia gaan terugverlangen is het wel heeeeel erg met Apple gesteld. Stel je voor dat je je Ferrari inruilt voor de muilezel, dan zouden ze zich in Modena toch wel echt zorgen gaan maken.
Tja, als je ferrari nieuwe software krijgt waardoor het ding niet meer te gebruiken is…. :>
@Jerie:
Tetheren heeft NIKS met apple te maken, maar met t-mobile, voor de zoveelste keer.
Als je niet tevreden bent met wat je iphone wel en niet kan, had je in de eerste instantie geen iPhone meoten kopen, maar een wm of android telefoon. Jullie hebben zelf die keuze gemaakt, en er is voor apple geen sprake van monopolie, hoe dan ook. Dus Neelie blijft er met haar tere handjes wel vanaf. Software updates zijn er voor de veiligheid en bieden VERBETERINGEN. Dat je dan later niet meer terugkan is gewoon logisch.
Ik snap het niet helemaal,
kan ik nu gewoon downgraden naar 3.0.1 ook al heb ik geen van al die bestandjes van Cydia ? ik heb een officeel simlock vrije iphone dus die baseband maakt voor mij niet uit 🙂
@pim:
Tetheren heeft wel degelijk met Apple te maken.
TMobile heeft leiver dat het niet gebruikt wordten zou dat kunnen regelen ineentariefstructuur.
Nu is het in de Iphone geregeld.En wie heeft dat gedaan? Juist ja…Apple.
Bij een Nokia of WM toestel hang je je telefoon aan de pc en kan je zónder jailbreaks direct tetheren.
Apple laat zijn pootjes dus hangen.Nokia heeft bij de presentatie van de N900 direct verteld dat zij géén aanpassingen gaan doen als de operators dat vragen.
Ik ben benieuwd, er is namelijk al eerder gezeur geweest vanwege Skype.
@Jerie:
Je kan zeggen wat je wilt, maar tetheren is een feature die de iPhone/t-mobile niet levert. Je hebt een keuze gemaakt voor dat product. Je wist dat tetheren niet kon/mocht en je vond dat blijkbaar niet zo erg. Anders HAD je wel die nokia of wm-“smart”-phone gekocht. En dat heb je niet gedaan. Dat is de keuze die JIJ gemaakt hebt. Niemand anders.
Wat een gez*k allemaal over het JB en Apple. Degene die willen JB moeten dat gewoon doen (doe ik nl ook) en die het niet willen moeten het vooral niet doen. Maar ga niet liggen z*ken dat Apple het allemaal voor ons dichtgetimmerd heeft.
Als je niet van JB houdt sla dit artikel over en lees en stoor je er vooral niet aan. Voor degene voor wie het bestemd is vinden het fantastisch dat Saurik dit voor ons/hun gerealiseerd heeft.
DUS: JB haters sla volgende keer een JB artikel over ipv zitten naggen. Dan kunnen wij JB’ers onderling dit soort interessante dingen bespreken zodat we elkaar van nuttige tips en hints kunnen voorzien.
is er al iemand die deze methode heeft getest? ik heb het bestand aangepast, maar wanneer ik naar 3.0.1 firmware wil restoren lukt dit niet, krijg nog steeds een foutmelding
kan iphone niet herstellen, er is een probleem opgetreden (3002)
ik ben namelijk iets te snel geweest met upgraden, zit nu op 3.1 iphone 3GS maar heb de ECID/iBBS bestanden niet achterhaald voor de upgrade..
@michael dit werkt alleen met FW 3.0 (zie: http://www.saurik.com/id/12#howto)
“If you get unknown error (3002), it means your Cydia on file system was not hashed. You cannot ever downgrade to firmware 3.0. Just stay on iPhone 3GS 3.1 firmware for now and wait for the iPhone 3.1 jailbreak to be released.”
HELP!
ik heb het verkeerd gedaan
ik had ”74.208.105.171 gs.apple.com” perongeluk in de naam geplakt en toen werd het opeens een ms-dos bestand.
ik gebruik windows vista BTW
PS; weet iemand of ik het bestand nu nog kan openen met kladblok op een of andere manier