Stemmen in je hoofd: daar is een app voor

Je kunt het zo gek niet verzinnen, of er is een app voor. Neem nou patiënten met een psychose, die stemmen in hun hoofd horen. De app Temstem geeft precies aan wat de insteek is: proberen om de stemmen in het hoofd te temmen. Dat kan op meerdere manieren: door de stemmen tijdelijk te laten stoppen, minder levendig te maken en door te werken aan meer zelfverzekerdheid. De app is gemaakt door studenten van de TU Delft, in opdracht van GGZ-organisatie Parnassia in Den Haag.

Mensen met psychose testen mee aan de app

Het project om mensen met een psychose te behandelen, loopt al sinds 2011. In dat jaar kreeg een groep masterstudenten van de TU Delft de opdracht om iets te ontwikkelen voor patiënten met psychotische klachten. Studenten trokken een dag lang op met een patiënt, om zich beter te kunnen inleven in de problematiek. Vervolgens ontwikkelden ze de app, waarbij de patiënten zelf aan het werk werden gezet: van prototype tot de uiteindelijke versie moesten ze meehelpen met testen, om hun ervaringen te delen.

Stemmen onderdrukken met een taalspelletje

Zodra je stemmen in je hoofd hebt of voelt aankomen, schiet de app te hulp. De keuze voor een app was daarbij vrij logisch: je hebt de iPhone altijd op zak en kunt daarom meteen hulp van de app inschakelen, ongeacht of het in de schoolkantine of in de rij bij de kassa is. Met simpele taalspelletjes probeert de app de stemmen tijdelijk te blokkeren. Uit onderzoek blijkt namelijk, dat veel patiënten de stemmen niet horen, als ze zelf taal produceren. Zachtjes in jezelf praten kan daarbij helpen om de stemmen te blokkeren. Gebruikers krijgen daardoor het gevoel dat ze wat meer controle hebben over de stemmen in hun hoofd.

‘Goed bezig!

Om meer zelfvertrouwen te krijgen, krijgen de gebruikers van de app regelmatig een complimentje. Ze krijgen te horen dat ze goed bezig zijn, alles onder controle hebben en veilig zijn. Er komt nog een derde functie in de app, die momenteel nog wordt onderzocht. Het idee daarbij is, dat de stemmen minder levendig en emotioneel worden, als een patiënt actief terugdenkt aan de stemmen en tegelijk afleiding heeft door een spelletje. Omdat dit een nog niet bewezen hypothese is, zijn de onderzoekers bezig om te toetsen of dit klopt.

De Temstem-app wordt gepresenteerd als een serie taalspelletjes en niet als een medisch hulpmiddel. Ruim 4500 mensen hebben de app al gedownload en melden positieve ervaringen: de stemmen zijn verminderd of zelfs verdwenen na gebruik van de app. Na de zomer komt er een nieuwe versie van de app, waarbij feedback van gebruikers wat doelgerichter wordt verzameld. Dat er niet zo vaak een update van de app uitkomt, heeft te maken met budgetten: de Parnassia Groep heeft de app met eigen middelen gefinancierd en gaat ook het wetenschappelijke onderzoek naar de werking van de app nu financieren. Je hoeft trouwens niet in Den Haag te wonen om de Temstem-app te gebruiken, want ook elders in het land wordt de app al gebruikt door therapeuten, verpleegkundigen en psychiaters.