WhatsApp belooft geen data te delen met Facebook om boete te ontlopen

Na de overname van WhatsApp door Facebook in 2014 is het onderwerp al meermaals aan de orde gekomen: zijn je data bij WhatsApp nu veilig of niet? Aanvankelijk beloofde topman Jan Koum dat alles bij hetzelfde zou blijven, maar later leek het bedrijf daar toch weer op terug te komen. De Britse toezichthouder ICO (Information Commissioner’s Office) sloeg alarm en besloot een onderzoek te starten, terwijl ook in andere Europese landen een onderzoek werd gestart. De uitslag van het Britse onderzoek is vandaag bekendgemaakt: commissielid Elizabeth Denham heeft geen bewijs kunnen vinden dat WhatsApp data heeft uitgewisseld en er zal daarom geen boete volgen.

Facebook heeft beloofd dat er voor nu geen gegevens zullen worden uitgewisseld. Maar het is slechts een tijdelijke belofte en het geldt alleen voor data van Europanen. Zodra het lukt om te voldoen aan de nieuwe Europese privacyregels General Data Protection Regulation (GDPR), zal WhatsApp alsnog data met Facebook gaan delen.

Facebook en GDPR

Facebook zoekt nu dus naar manieren om aan de GDPR te voldoen én toch data uit te wisselen met dochterbedrijf WhatsApp. Dit geldt alleen voor de EU-landen, want daarbuiten hoeft Facebook niet de voorwaarden te voldoen. Van de oorspronkelijke belofte van Jan Koum is daarom weinig overgebleven.

Voor de Britse ICO is het in ieder geval reden om het onderzoek nu te sluiten en Facebook verder met rust te laten. In Duitsland, Frankrijk en Italië lopen de onderzoeken nog wel door.

“Privacywetgeving voorkomt niet dat een bedrijf persoonlijke data deelt”, aldus Denham. “Ze moeten zich alleen aan de wettelijke regels te houden”. De open brief van Denham is online te bekijken. “Omdat WhatsApp ons heeft verzekerd dat er nog nooit UK gebruikersdata zijn gedeeld met Facebook (anders dan als ‘data processor’), kan ik niet voldoen aan de voorwaarden om een boete uit te delen uit hoofde van de Data Protection Act.”

Meer controle over data
De GDPR geldt voor de hele EU en geeft je meer controle over het delen van data tussen digitale diensten. Vanaf mei wordt het van kracht in de Europese Unie. Voor bedrijven kan het nogal wat veranderingen teweeg brengen, omdat ze aan allerlei voorwaarden moeten voldoen. Sommige bedrijven zullen daarbij de grenzen opzoeken van wat er mogelijk is en Facebook lijkt dat van plan.

Er is voor Facebook een mogelijke ontsnappingsroute, namelijk wanneer ze zoals hierboven genoemd optreden als ‘data processor’. Daarbij biedt Facebook ondersteunende diensten aan WhatsApp aan, bijvoorbeeld servers om de berichtendienst te hosten. De Britse onderzoekster heeft niet gekeken of beide bedrijven ook data uitwisselen als Facebook diensten levert aan WhatsApp. Volgens Denham heeft de publieke reactie op het nieuwe privacybeleid van het bedrijf wel duidelijk gemaakt dat mensen meer transparantie en controle willen. En bovendien kan het op breder vlak consequenties hebben binnen Europa. In Duitsland mag Facebook bijvoorbeeld geen toegang meer krijgen tot gebruikersdata van WhatsApp, ook niet voor eigen gebruik.

Voorlopig zit je dus nog even goed in de EU, totdat Facebook een geschikte loophole heeft ontdekt. Eerder deze week schreven we over het feit dat Facebook soms lijkt mee te luisteren via je microfoon. Ook gaven we 6 Facebook privacytips om te voorkomen dat het bedrijf álles van je weet.