Wie zijn Jan Koum en Brian Acton, de oprichters van WhatsApp?

Onderstaand portret van de twee oprichters van WhatsApp publiceerden we in 2014 bij de overname door Facebook. Nu beide oprichters zijn vertrokken hebben we het artikel geactualiseerd.

Mark Zuckerberg kennen we allemaal. Van het verhaal achter het succes van Facebook, de film ‘The Social Network’ tot de foto’s van zijn gezin en zijn hond Beast. Maar over de personen achter het succesvolle WhatsApp, waarvoor Facebook meer dan 10 procent van zijn totale marktwaarde zal gaan neertelde, is veel minder bekend. De namen van oprichters Jan Koum en Brian Acton zoemen sinds vandaag weer over sociale media. Eerst riep Acton op tot een boycot van Facebook en nu is ook mede-oprichter Jan Koum opgestapt. Wat weten we van hen, behalve dat ze dankzij de overname heel rijk zijn?

WhatsApp lijkt op het eerste gezicht een bedrijf zonder gezicht. Koum en Acton opereerden vanuit een onopvallend kantoor in Mountain View in Silicon Valley. Na de overname door Facebook bleef het WhatsApp-team opereren vanuit een gescheiden kantoor, zonder opschrift. Toch gaat er een bijzonder verhaal schuil achter het duo dat WhatsApp oprichtte. Een verhaal waarvan de Amerikanen zullen smullen: de American Dream bestaat nog steeds!

Jan Koum

Koum groeide op in een arm Joods gezin in een dorpje net buiten Kiev, Oekraïne. Zijn school had geen toilet, de winters waren koud, zo rond de -20°C. Hij groeide op zonder luxe of welvaart, in een afgesloten en communistisch regime, waar telefoons werden getapt en klasgenoten werden ondervraagd zodra ze een politicus belachelijk maakten. Koum vertelde Wired in 2014: “Tot mijn 19e had ik geen computer. Alleen een telraam.” Op zijn zestiende verhuisde Koum met zijn moeder en grootmoeder naar Californië. Zijn vader bleef achter en stierf in 1997. Koum zegt daar nu over:

Als ik toen met mijn vader had kunnen whatsappen, dan was fijn geweest.

Koum’s verhuizing naar de VS betekende echter niet dat alles vanaf dat moment van een leien dakje ging. Zijn familie had geen auto, dus hij moest iedere ochtend om zes uur opstaan om de bus te pakken. Hij sprak slecht Engels en werd gepest. Gelukkig had hij naar eigen zeggen een dikke huid gekregen door zijn harde jeugd. Na de middelbare school begon Koum met studeren – wiskunde en informatica – maar stopte halverwege vanwege slechte resultaten. Daarna volgen verschillende baantjes, van boodschappen inpakken tot administratief IT-werk, totdat hij Yahoo-oprichter David Filo op een conferentie ontmoet en wordt uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Eenmaal aangenomen klimt Koum snel op tot vice-president Engineering. Op zijn 31e verlaat hij Yahoo, met genoeg geld om een eigen bedrijf te starten.

In Silicon Valley circuleren allerlei inspirerende verhalen over hoe succesvolle ondernemers hun bedrijf hebben opgericht. Zo zou Netflix zijn ontstaan nadat Reed Hastings een boete van 40 dollar van de videotheek kreeg, omdat hij zijn films niet op tijd had teruggebracht.

Op diezelfde manier ontstond het idee voor WhatsApp: begin 2009 verbood de sportschool waar Jan Koum regelmatig trainde het gebruik van mobiele telefoons. Koum, geïrriteerd over alle gemiste gesprekken op zijn telefoon, bedacht een oplossing: een status-app waarmee je contacten kon laten weten waarom je niet bereikbaar bent. De naam: WhatsApp.

Voordat hij met WhatsApp begon had Koum twee absolute voorwaardes: geen advertenties en geen opslag van gegevens. Ook al veranderde WhatsApp later van statusapp naar berichtenapp, die twee voorwaarden bleven overeind. Ook bij de overname door Facebook beloofde Koum te zullen vasthouden aan zijn twee voorwaarden: geen reclame, geen data-opslag.

Volgens Koum zijn die eisen een direct gevolg van zijn tijd in Oekraïne. Daar groeide hij immers op in een communistisch regime zonder reclame en zonder privacy. Eenmaal in de VS had Koum een hekel gekregen aan de alomtegenwoordigheid van advertenties. Wat betreft de opslag van gegevens: Koum maakte als kind van dichtbij mee hoe het regime privacy van burgers schond door telefoongesprekken af te luisteren en wilde dat zelf pertinent niet. Ook na de overname zit er nog steeds een plakbriefje op zijn bureau:

No ads! No games! No gimmicks!

Bekijk ook

WhatsApp krijgt geen games, gimmicks en reclame

WhatsApp zal geen spelletjes, geen advertenties en geen rare gimmicks zoals verdwijnende berichten krijgen, aldus CEO Jan Koum.

Brian Acton

Toen Koum WhatsApp als bedrijf registreerde vertelde hij dat aan Brian Acton. Acton was een oud-collega die op dezelfde dag was opgestapt bij Yahoo. Na hun vertrek hielden Koum en Acton contact. Ze speelden geregeld samen ultimate frisbee en brainstormden over ideeën voor een nieuw bedrijf. Uiteindelijk was het Koum die met het idee voor WhatsApp kwam, en dat is – gezien de rolverdeling tussen beide mannen – ook niet vreemd. Volgens Acton zijn hij en Koum als yin en yang. Tegen Wired vertelde Acton:

I’m the naïve optimist, he’s more paranoid. I pay attention to bills and taxes, he pays attention to our product. He’s CEO. I just make sure stuff gets done.

En dat is niet het enige vlak waarop de twee mannen verschillen. Naast de overduidelijke uiterlijke verschillen – Acton heeft gezellige rode appelwangen en Koum een donkere, ongeschoren look – is hun achtergrond behoorlijk anders. Acton groeide op in een welvarend gezin in een chique buitenwijk in Florida. Hij speelde golf en studeerde af in informatica aan de Stanford universiteit. In 1992 werd hij aangenomen als systeembeheerder bij Rockwell Engineering. Het jaar daarna testte hij hardware bij Apple. Bij Yahoo was Acton onder andere verantwoordelijk voor adverteren via zoektermen en zoekmachines. Uiteindelijk was hij degene die het sollicitatiegesprek met Koum voerde en hem in dienst nam.

De eerste release van WhatsApp in mei 2009 leidde nergens toe. Maar een maand later introduceerde Apple push-notificaties in iOS 3. Koum besloot om WhatsApp om te vormen naar een cross-platform berichtenapp die contactpersonen uit de telefoon zou gebruiken als een ingebouwd sociaal netwerk. Koum had slechte ervaringen met Skype – hij vergat constant zijn wachtwoorden en gebruikersnamen – dus hij wilde dat je telefoonnummer simpelweg als login diende. Tegen september, toen het vernieuwde WhatsApp als messenger werd uitgebracht, had Acton zich aangesloten. Vanaf dat moment leidde hij de investeringsrondes en experimenteerde hij met verschillende verdienmodellen.

Afgewezen door Facebook

Saillant detail: in 2009 solliciteerde Brian Acton bij zowel Twitter als bij Facebook, maar hij werd nergens aangenomen. Vijf jaar later kwam hij indirect alsnog in dienst bij Facebook, maar wel tegen een iets ander prijskaartje.

Hoe WhatsApp de belangrijkste berichtenapp werd

De verdienmodellen waar Acton mee experimenteerde varieerden nogal. Volgens hem groeide Whatsapp op momenten dat de app gratis was met 10.000 downloads per dag, maar als de app weer betaald werd daalde dat tot 1.000 per dag. Uiteindelijk koos Whatsapp voor een jaarlijkse betaling, maar alleen voor nieuwe gebruikers. Het eerste jaar mocht je de app gratis proberen, al zijn er heel wat mensen die helemaal nooit voor WhatsApp hebben betaald.

In 2011 groeide de app uit tot de nummer 1 betaalde app, met meer dan 10 miljoen downloads. Vier jaar later had WhatsApp het ongekende aantal van 450 miljoen gebruikers.

De hamvraag: zijn Actom en Koum erdoor veranderd?

Nee, zeggen de paar journalisten die in 2014 bij het kantoor in Mountain View over de vloer kwamen. Verschillende verslaggevers schetsen hoe Koum op zijn blote voeten door het kantoor banjert en Acton zich op slippers verplaatst. Beide heren houden niet van aandacht, gaan liever niet op de foto en zijn vooral gefocust op het product. Ze zijn, kortom, zichzelf gebleven.

Ze zijn miljardair, maar de kans dat Koum en Acton lekker op een bounty-eiland zouden gaan rentenieren, advertenties toelaten en privacy van gebruikers schenden was, gezien hun achtergrond en betrokkenheid, zeer klein. Dat is de afgelopen jaren dan ook niet gebeurd. Nu beide oprichters bij Facebook zijn vertrokken, kan dat gaan veranderen.

En wie zijn ze nu?
Mede-oprichter Brian Acton vertrok in september 2017 bij Facebook en riep gebruikers een paar maanden later op om hun Facebook-account te wissen. Ook doneerde hij 50 miljoen aan de privacy-app Signal. Hij zit in het bestuur van een nieuw opgerichte stichting van Signal.

Wat Jan Koum gaat doen is nog onbekend. Hij gaf bij zijn vertrek aan dat hij meer van zijn vrije tijd wil gaan genieten, Porsches verzamelen en frisbee spelen. Maar we zien hem ongetwijfeld nog een keer weer opduiken.