Energy P1 aangesloten

Review: HomeWizard Energy P1 slimme energiemeter

HomeWizard heeft een apparaatje om je energieverbruik in de gaten te houden: de P1 energiemeter. Je hangt deze thuis in de meterkast om meer inzicht te krijgen in je stroom- en gasverbruik. Wij hebben de HomeWizard Energy P1 nu al bijna twee jaar in gebruiken en vertellen in deze update van ons HomeWizard Energy P1 review over de ervaringen - ook in combinatie met de HomeWizard Energy app.

HomeWizard P1 meter

Door de stijgende energieprijzen gaan we zuiniger om met elektriciteit en gas. Geen wonder dat mensen meer inzicht willen hebben in hun stroom- en gasverbruik. Dat kan met de HomeWizard P1-meter, die onderdeel is van een veel breder pakket aan HomeWizard-producten en diensten voor je energieverbruik. Zo is er de Energy app voor het raadplegen van info over je slimme meter, elektrische auto, zonnepanelen en dergelijke. En met de HomeWizard watermeter hou je je waterverbruik in de gaten. Met Energy+ krijg je tegen betaling van €1 per maand nog meer inzicht in sluipverbruik, gaslekkages en ongewoon stroomverbruik. Hierbij wordt gebruik gemaakt van slimme algoritmes.

Maar het begint allemaal met de HomeWizard P1 Energy-meter die we hieronder bespreken. Deze koop je voor €29,95 bij de fabrikant of voor €39,95 bij Bol.com.

Tekst en review: Gonny van der Zwaag (@gonny). De P1-meter is oorspronkelijk getest in juli 2020 en een bijgewerkte versie van deze review is verschenen in april 2022 op basis van doorlopende ervaringen.

P1 Energy-meter in het kort

  • Gemaakt door het Nederlandse merk HomeWizard
  • Witte plastic dongle
  • Aan te sluiten op de P1-communicatiepoort van je slimme meter
  • Meet elektriciteit- en gasverbruik
  • Metingen te raadplegen via HomeWizard Energy-app
  • Geeft allerlei grafieken (gratis) plus extra statistieken en inzichten via Energy+ (tegen betaling)
  • Geen HomeKit, Google Home of Alexa
  • Verkrijgbaar voor €29,95 bij de fabrikant
Bekijk ook

HomeWizard Energy op iPad en meer

HomeWizard: meer inzicht en energie besparen

Met HomeWizard en de bijbehorende app voor iPhone en de iPad krijg je inzicht in je energieverbruik. Wij leggen uit wat er zoal mogelijk is met HomeWizard en wat de voor- en nadelen zijn.

Waarom een HomeWizard P1?

Steeds meer mensen hebben thuis een slimme energiemeter, die stroom- en gasverbruik kan bijhouden. Dit wordt digitaal gemeten, waarna de gegevens naar de netbeheerder worden doorgestuurd. Je hoeft dan niet meer handmatig je meterstand door te geven, zoals vroeger noodzakelijk was.

Veel energieleveranciers bieden eigen apps aan waarmee je het verbruik kan bekijken, zoals de Oxxio-, Toon- en Essent Thuis-apps. Ook is er de Regelneef-app van EnergieDirect. Deze apps zijn vaak alleen beschikbaar voor klanten van de betreffende energieleveranciers. Er zijn nog meer bezwaren tegen deze apps: ze geven vaak geen realtime informatie over je energieverbruik en je krijgt maar beperkte data. Zo is het voor bezitters van zonnepanelen handig om te weten hoeveel elektriciteit ze zelf hebben opgewekt. En voor mensen met een elektrische auto is het ook nuttig om te weten hoeveel elektriciteit er is verbruikt om op te laden.

Via de P1-communicatiepoort van je slimme meter kun je wél realtime het energieverbruik in de gaten houden. Je kunt zelf gaan knutselen met een Raspberry Pi, maar veel handiger is om de HomeWizard P1 aan te sluiten. Dat is een alles-in-een oplossing waarmee alles al voor je is geregeld.

HomeWizard Energy producten

Wil je geen extra accessoire in je meterkast hangen, dan kun je eventueel ook met slimme stekkers je energieverbruik in de gaten houden. Maar dit geeft een gefragmenteerd beeld. Niet elk apparaat is op zo’n slimme stekker aangesloten en ze geven ook niet allemaal inzicht in het totale energieverbruik, inclusief gas.

Bekijk ook

Philips Hue Smart Plug

Slimme stekkers of stekkerdoos met HomeKit kopen? Dit zijn je opties

Slimme stekkers zijn er genoeg, maar ze zijn lang niet allemaal geschikt voor HomeKit. In deze round-up zie je onze aanraders van slimme stekkers die met HomeKit werken, zodat je ze met Siri kunt bedienen. Ook zetten we de beste HomeKit stekkerdozen voor je op een rij.

Er zijn ook concurrerende aanbieders. Zo kun je de Belgische Smappee-app installeren, maar je hebt er alleen iets aan als je de Smappee-energiemonitor (€200-€250) aanschaft. Helaas is deze bij veel winkels alweer uit het assortiment gehaald. Nog wel verkrijgbaar via installateurs.

Tenslotte willen we nog even de Plugwise-app noemen, die met meerdere energieleveranciers werkt. Je hebt hier Plugwise-apparaten voor nodig, zoals de Smile P1 van rond de €100. Er zijn hiermee nog meer mogelijkheden als je duurdere hardware koopt.

We hebben hier in het kort een indruk willen geven in welke alternatieven er al bestonden, maar we streven niet naar compleetheid. Het gaat hier uiteindelijk om de geteste HomeWizard P1 Meter.

Energy P1 meter: de prijs is OK

Met een prijs van €29,95 is de HomeWizard Energy P1 meter niet overdreven geprijsd. Ook niet in vergelijking met zelfklus-oplossingen zoals een Raspberry Pi, waar je ook al snel een paar tientjes aan kwijt bent.

Energy P1 aangesloten

Bovendien moet je bij veel hardware-oplossingen nog rekening houden met verschillende protocollen en communicatie-instellingen. Je zult vaak nog een apart kabeltje moeten aanschaffen met een gemiddelde prijs rond de 20 euro.

Bij de Energy P1 meter zit het kabeltje al vast aan het apparaat. Ideaal dus voor mensen die gewoon een oplossing willen zonder te veel zelf te moeten knutselen. We konden het accessoire zó in onze bestaande slimme meter van Liander steken.

Omdat wij een slimme meter van het type SMR v4 hebben, moesten we nog zorgen dat de dongle stroom krijgt via een micro-usb-kabel. Je zult in dat geval moeten zorgen dat er in de meterkast nog een stroompunt vrij is om de Energy P1 te kunnen gebruiken. Bij recente slimme meters van versie SMR v5 krijgt de dongle rechtstreeks stroom via de P1-poort zelf. Dat scheelt weer een kabeltje.

HomeWizard P1 Energy Meter
Hier zie je de P1 in onze meterkast.

Het grootste voordeel bij een zelfbouwoplossing met Raspberry Pi is wel dat je meer controle houdt over je data. Bij HomeWizard moet je akkoord gaan met een privacyverklaring en hoewel het bedrijf belooft op servers in de EER op te slaan en je gegevens niet te exploiteren voor reclamedoeleinden, heb je natuurlijk wel te maken met een externe partij.

HomeWizard Energy P1 meter: uiterlijk en installatie

De Energy P1 meter is een rond schijfje, dat wel wat doet denken aan een witte Chromecast. We staken het accessoire in de communicatiepoort van de slimme meter, in ons geval van Liander.

HomeWizard P1 meter

Vervolgens moet je een account aanmaken in de HomeWizard Energy-app en het accessoire koppelen. Hiervoor doorloop je een wizard, die uit heel wat schermen bestaat. Deze zijn vooral informatief. Je moet vooral lezen en hoeft niet eens zoveel in te voeren.

Installatie Energy HomeWizard

Na het verbinding maken met je Wi-Fi-netwerk en het toevoegen aan je huis kun je de metingen gaan uitlezen.

Installatie Energy HomeWizard

De Wi-Fi P1 meter geeft niet alleen inzicht in je stroom- en gasgebruik, maar laat ook eventuele teruglevering zien als je bijvoorbeeld zonnepanelen hebt. “Tot op de seconde” krijg je inzicht, belooft de fabrikant. Toen we onze inductiekookplaat op de hoogste stand inschakelden, sloeg de grafiek inderdaad meteen enorm uit. Na het uitschakelen duurde het echter nog wel een 30 tot 60 seconden voordat de grafiek langzaam weer stapjes naar beneden maakte.

Energy App in gebruik

In de app zie je gedetailleerde grafieken voor dag, week, maand en jaar. Wat we zelf erg handig vinden is het kostenoverzicht. Vaak heb je geen idee hoeveel je per dag uitgeeft aan energiekosten en we vinden het interessant om te zien dat we aan het begin van de avond al €2,50 aan elektriciteit en een verwaarloosbaar bedrag aan gas hadden verbruikt. Besluit je om ’s nachts de wasdroger aan te zetten, dan kun je precies zien welke impact dit heeft. Met meerdere ingeschakelde apparaten is het natuurlijk wat lastiger te zien welke de meeste energie slurpen.

HomeWizard Energy-app

Ook vonden we het interessant om te zien hoeveel impact op het gasverbruik er is als je onder de douche gaat staan. Via Instellingen > Tarieven kun je aangeven wat jouw stroomkosten zijn. Je kunt deze tarieven vinden bij jouw energieleverancier. Sinds versie 1.2.0 van de HomeWizard Energy app kun je dit tot 5 cijfers achter de komma aangeven, wat voor de meeste energieleveranciers voldoende moet zijn. Ondertussen zijn we alweer toe aan versie 1.7.4 van de app. Tegenwoordig heeft de app widgets, waarmee je op je beginscherm alles in de gaten kunt houden.

HomeWizard Energy-app

Interessant is om te zien dat we vanwege de actuele ontwikkelingen veel minder gas zijn gaan gebruiken. In de eerste maanden van het jaar neemt het gasverbruik altijd af, omdat het warmer wordt. Maar omdat we ook cijfers van voorgaande jaren hebben is te zien dat we nu fanatieker zijn geworden met energie besparen.

Energieverbruik via HomeWizard-app

Geen slimme functies
Het enige wat ons dan toch wel tegenviel is het gebrek aan slimme functies. Voor een ‘slim’ accessoire biedt de P1 eigenlijk weinig mogelijkheden. Er is geen integratie met HomeKit, Google Home, Amazon Alexa of een ander smart home-protocol.

OK, hij leest het energiegebruik uit en doet dat vrij nauwkeurig en realtime, maar je kunt er geen acties aan koppelen. Als mijn energieverbruik hoog is wil ik daarvan op de hoogte blijven, zodat ik energieverslinders zoals de airco kan uitschakelen. Of een melding als je energieverbruik sterk daalt, zodat je weet dat een bepaald apparaat klaar is (bijv. de wasmachine). Het zou niet moeilijk moeten zijn om dergelijke grote schommelingen te detecteren. Zoals je in de grafiek ziet gaat het om flinke pieken van meer dan een verdubbeling. Dat moet de app kunnen opmerken.

Je krijgt wel een seintje bij ongebruikelijk energiegebruik als je Energy+ afsluit, maar ook dan kun je geen acties automatiseren. Mocht je op zoek willen naar stiekeme energievreters, dan kun je daarvoor eventueel de Energy Socket aanschaffen, een slimme stekker die ook het energieverbruik meet. Deze is vanaf €23,95 verkrijgbaar.

Energy App HomeWizard

De P1 werkt niet samen met IFTTT en soortgelijke oplossingen en (uiteraard) ook niet met HomeKit. Dergelijke slimme functies hadden het accessoire voor mij echt compleet gemaakt.

Energy+ nodig of niet?

Toen we de HomeWizard P1 voor het eerst gebruikten was er nog geen Energy+ abonnement. Dat is er inmiddels wel: voor €0,99 per maand krijg je extra informatie en mag je langer data raadplegen. De belangrijkste pluspunten om dit te doen zijn:

  • Meer dan 12 maanden terugkijken.
  • Melding bij ongebruikelijk stroom- of gasgebruik.
  • Overzicht van sluipverbruik (stand-by).
  • Exporteren van data naar CSV-bestand.

De kosten van dit abonnement worden via de App Store in rekening gebracht. Je kunt het dan ook gemakkelijk afsluiten binnen de app. Helaas krijg je hiermee toch niet volledig inzicht. Zo hebben wij soms ’s nachts een plotseling hoog stroomverbruik, maar de P1 kan niet vaststellen welk apparaat dit is. Je zult dan zelf een slimme stekker op steeds een andere groep apparaten moeten aansluiten, om te achterhalen wat de boosdoener is.

Score

8.5

HomeWizard Energy P1

HomeWizard Energy P1

€29,95

Voordelen +

  • Past op vrijwel elke slimme meter
  • Relatief goedkoop in vergelijking met andere oplossingen
  • Makkelijk te installeren en in gebruik te nemen
  • Laat vrij nauwkeurig wisselingen in energieverbruik zien
  • Meer data en statistieken via Energy+
  • Geeft duidelijk inzicht in energieverbruik en opgewekte energie
  • Ook voor mensen met zonnepanelen of elektrische auto's

Nadelen -

  • Geen automatiseringen mogelijk
  • Werkt niet met HomeKit of ander smart home-protocol
  • Stroompunt nodig in de meterkast (bij SMR v4 meters)

Conclusie HomeWizard Energy P1 review

Onze ervaring is dat de Energy P1 een makkelijke manier is om bewuster met je energieverbruik om te gaan. Biedt jouw energieleverancier nog geen eigen app waarmee je realtime de slimme meter kunt uitlezen, dan is dit een relatief goedkope en stressloze oplossing. Na de eenmalige aanschaf heb je geen verdere kosten, tenzij je kiest voor het Energy+ pakket.

De Energy P1 gaf ons meer inzicht in het energieverbruik. Wel hadden we graag wat meer slimme functies gezien, zoals een notificatie bij plotselinge stijgingen en dalingen en eventueel mogelijkheden om er acties aan te koppelen, bijvoorbeeld met IFTTT.

HomeWizard Energy P1 kopen

Dit accessoire is verkrijgbaar via de fabrikant en kost €29,95.

Revisiegeschiedenis:

  • 2022 - 14 april: Deze review is bijgewerkt met nieuwe informatie.
  • 2021 - 25 mei: In de review stond oorspronkelijk dat de (micro-usb) adapter werd meegeleverd. Dit is incorrect. Het gaat om een optionele (betaalde) toevoeging.

Reacties: 32 reacties

  1. De u meter is gratis, werkt prima

    Reageer op Ralf

  2. Je zou hier een Raspberry Pi zero W voor in kunnen zetten; kost zo’n €15. Een RPi 3 is overkill en dus niet voor niets duurder.
    Het verschil tussen 0,21646 en 0,216 ct/kWh is 0,2% dus dat is te overzien. Sterker nog, dat heeft dus geen zin om daar meer ‘nauwkeurigheid’ te verlangen.
    Maar goed, doe mij maar een RPi; mijn meter mijn data.

    Reageer op Marten

  3. Goed dat jullie hier aandacht aan besteden. Ik wou toch nog een alternatief aandragen, ik heb namelijk zelf ook behoorlijk rond gekeken naar een dergelijk apparaat.
    Bij mij kwam de cemm als beste uit de bus, heb namelijk ook al een netwerkaansluiting in de meterkast en zonnepanelen geïnstalleerd. Alle gegevens blijven in huis, fijne app.
    https://cemm.nl/

    Reageer op Claes

  4. Is deze wel te koppelen aan de homey?

    Reageer op Rudolph Marks

  5. Jammer dat HomeWizard haar huidige gebruikers zo gigantisch in de steek heeft gelaten. De originele HomeWizard was „ineens“ end of life, ondanks recent aangeschaft. Dit merk komt bij mij niet meer naar binnen.

    Ontwikkelingen hebben al lange te wensen over gelaten. Verwacht hier dan ook nooit HomeKit compatibiliteit op.

    Reageer op Daniel

  6. Ik gebruik de Youless om de “slimme meter” uit te lezen. Samen met de dienst Enelogic een prima combinatie 👍🏻

    Reageer op Richard

  7. @Claes: bedankt voor het delen Claes dit is precies wat ik zocht. Zou helemaal mooi wezen als er HomeKit ondersteuning komt

    Reageer op CyberP

  8. Wellicht is de P1 monitor een alternatief.

    Reageer op Ztatz

  9. Behalve dat het appataatje niet ‘slim’ is mist het ook de mogelijkheid data te exporteren naar bv een spreadsheet.
    Vergelijkingen maken op maand en jaar is een vereiste om gedegen inzicht te krijgen op je energieverbruik.

    Samen met de ervaringen opgedaan met de originele ‘Homewizard’ moet je je de vraag stellen of het apparastje volgend jaar nog support ktijgt.

    De HW die vorig jaar nog werd verkocht is inmiddels ‘obsolete’ verklaard en krijgt dus geen ondersteuning meer.

    Kortom…. het oogt leuk. Maar een serieuze oplossing is het niet.
    En een product van een nmm onbetrouwbare leverancier!

    Reageer op Joszwa

  10. Inmiddels is er een Homey app om deze P1 meter aan domotica te koppelen.

    En je kunt nu ook de prijs van gas en elektra tot 5 cijfers achter de komma opgeven.
    Heb weliswaar Android, maar neem aan dat het voor iOS nu ook moet kunnen dan…

    Reageer op Henk Renting

  11. Heb de dongle nu een dag in gebruik en ben er zeer positief over.
    Uiteraard zou je willen dat het meer kan maar juist voor deze prijs doet hij wat hij moet doen.

    De app ziet er ook gewoon simpel uit en behoeft eigenlijk geen uitleg.

    Ook mijn zonnepanelenopbrengst trekt hij direct af van het huidige verbruik.
    Dus dan kom je soms onder de streep uit, zelfs nu in oktober.

    Wel vind ik het jammer dat het gasverbruik niet realtime is en alleen te zien in je dagverbruik en verder.

    Mijn complimenten voor de makers en programmeurs.
    En het ziet er veelbelovend uit betreft de mogelijkheden die misschien nog gaan komen.

    Reageer op Geoffrey

  12. De gasmeter kan je maar 1 keer in 5 minuten data aan op vragen en ander gasmeter is dat zelf maar 1 keer in het uur :
    Dus daar kan app niets aan doen .Moet dus echt bij de gasmeter leveranciers zijn .

    Reageer op Jack

  13. Er is nog iets met de gasmeter. De app geeft bij het dagoverzicht het verbruik weer op een schaal van 0 tot 0,25. Maar niet de eenheid. Het kan niet m3 per uur zijn, want dan klopt het niet met het totale dagverbruik. Hetzelfde geldt voor m3 per minuut of liter per uur. Maar wat is het dan wel???

    Reageer op Leo

  14. @Leo: Ik ben er inmiddels achter: hij meet elke vijf minuten en geeft dus het verbruik per vijf minuten.

    Reageer op Leo

  15. Sinds enkele dagen in huis en moet helaas constateren dat de beschikbare informatie in de app, niet of slechts voor een deel bruikbaar is. Waar ik me over verbaas is dat de app geen realtime verbruik en realtime opbrengst van m’n zonnepanelen laat zien.
    Deze waarden worden direct verrekent waardoor je en je actuele realtime gebruik niet kan zien maar ook niet kan zien wat de panelen realtime opbrengen. Als je dat inzicht wil hebben, en dat willen velen denk ik, dan zal je naast dit apparaat/app ook nog andere systemen moeten raadplegen. Dat is nou net waar ik van af wil.

    Het is waar, het kost niet veel maar helaas krijg je dan ook niet veel. Dit apparaat gaat dus retour.

    Reageer op Johan

  16. Wat een vaag bedrijf is dit. Allereerst zijn zo mensenschuw dat ze geen telefoonnummer hebben, en als je dan eindelijk het moederbedrijf te pakken hebt blijkt dat het onmogelijk voor ze is om te bellen met hun dochteronderneming. Ik had een simpele vraag maar inmiddels besloten dat ik het hele ding maar terugstuur want ik wil niet met zo’n vaag bedrijf werken. Dan maar mailtje gestuurd met de vraag hoe ze willen dat ik het retourneer en daar komt vervolgens weer niet geen antwoord op.

    Reageer op victor

  17. (Red.) In de review stond oorspronkelijk dat de (micro-usb) adapter werd meegeleverd. Dit is incorrect. Het gaat om een optionele (betaalde) accessoire.

    Reageer op Redactie

  18. Het verbaasd mij dat gister ochtend tussen 09:00 en 12:00 de P1 500 watt verbruik heeft gemeten. Terwijl de netwerk beheerder Liander de spanning van het net heeft afgehaald voor onderhoud.

    Reageer op Jan Boelen

  19. (Red.) Deze review is bijgewerkt met nieuwe informatie.

    Reageer op Redactie iCulture.nl

  20. Werkt wel samen met home assistant van daar uit wat meer mogelijk heden.

    Reageer op Dirk Sleijster

  21. Ik gebruik de ICS2000 om inzicht in het verbruik en de teruglevering van stroom in de gaten te houden. Ook handig!

    Reageer op Jeroen

  22. Ik had deze ook, handig voor het verbruik van mijn laadpaal te monitoren. Echter als je een laadpaal hebt met load balancing dan zul je een splitter moeten gebruiken en dat is geen goede combinatie. Je laadpaal wordt afgeknepen, op tweakers zijn er veel gebruikers die hier ook last van hebben.

    Reageer op Robert-Jan Van Kuppeveld

  23. Alleen de privacy laat te wensen over.
    Ze willen ontzettend veel van je weten . . .

    Reageer op Eric

  24. @Rudolph Marks: ja, en ook in Flow op te nemen

    Reageer op Rado

  25. @Johan: dit apparaat kan je eenvoudig weg geen info geven over je zonnepanelen, de productie ervan of wat dan ook. Simpelweg omdat ook de ‘slimme’ meter deze info niet heeft.

    Voor mij reden genoeg om dit apparaatje niet te kopen. Ik draai sinds enige tijd Home Assistant op een 2e handse NUC. Daarmee lees ik via een P1 kabeltje de slimme meter uit, en via modbus mijn SMA solar omvormer. En je kan er nog zoveel méér mee.

    Reageer op Koen

  26. @Koen: Het kan indirect zeker wel info geven over de zonnepanelen. Tenminste per seconde wat je aan energie terug levert. Vervolgens ook per dag, week en per jaar. Dat is belangrijker dan sect opleveren.
    Ook gas geeft ie per 5 minuten weer (wij hebben een nieuwe slimme meter). Hierdoor weet je bijvoorbeeld precies wat je aan gas kwijt bent bij het douchen.
    Ik vind het een geweldig apparaatje en met weinig kosten een prachtig overzicht tussen gebruikte energie , teruggeleverde energie en gasgebruik.

    Reageer op Ed

  27. Ideaal apparaat zeker ism met een 1 of 3 fase kWh meter om de teruglevering van zonnepanelen te meten. Ook fantastisch dat dit gewoon in widgets en op de Apple Watch in real time te zien is. Er is zelfs een complicatie op de Apple Watch die de grafiek van de hoofdaansluiting laat zien. Dus het verbruik op en dag maar ook de terug levering. Waarbij als je erop tikt je direct je opbrengst op dit moment, stroom en gas verbruik kunt inzien. Ideaal.

    Wel een gemiste kans om bij de update van dit artikel niet de widgets of de mogelijkheden met een Apple Watch te benoemen. (Tip). 😉

    Reageer op Flupke

  28. Gewoon de Essent App gaat zo via de slimme meter niks extra’s nodig

    Reageer op Leo

  29. @Flupke: eens! Apple Watch app is ideaal!

    Reageer op Ed

  30. Goede review!
    Heb de HomeWizard besteld en die kwam vandaag aan. De installatie was makkelijk.
    Met name de grafiek van verbruik in realtime op de iPad is erg fijn.
    Leuk om te zien als je iets aanzet, dat je direct het effect kan zien in de grafiek.

    Als ik alles uit heb staan verbruik ik nog 200 Watt.
    Heel benieuwd wat dat is en ga dat uitzoeken.

    Reageer op Lars

  31. Interessant. Zelf heb ik de Smart Gateways slimme meter WiFi gateway in combinatie met Home Assistant. Kastje werkt echt super. Je kan hem ook met Homey en Dominic’s koppelen, dacht ook nog met andere platforms.

    Reageer op Sjaak

  32. De Homewizard werkt wel met smarthome systemen; Fibaro en Homey. En door deze aan Homey toe te voegen bijv kun je hem ook in Homekit en Google Home krijgen.

    De Youless LS120 is, als je Homey gebruikt wel de betere optie, lokaal, geen cloud opslag en super simpel apparaatje dat prima werkt.

    Reageer op Michiel

Plaats een reactie

Off-topic reacties worden verwijderd. Linken naar illegale bronnen is niet toegestaan. Respecteer onze algemene gedragsregels. Gebruik voor eventuele spelfouten of andere opmerkingen met betrekking tot het artikel s.v.p. onze artikelrapportage. Voor opmerkingen over ons moderatiebeleid kun je ons contactformulier gebruiken. Reacties met betrekking hierover worden als off-topic beschouwd.
Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactiegegevens worden verwerkt.