Hoeveel lumen moet een slimme lamp zijn?

Op verpakkingen van (slimme) lampen zie je vaak hoeveel lumen een lamp is. Dit is een maat voor de helderheid van de lamp. Maar hoeveel heb je nodig in verschillende ruimtes? En maakt de kleurtemperatuur nog iets uit?

Slimme lampen en lumen

Op de verpakking van een led-lamp staat vaak de lichtopbrengst van de lamp. Dit wordt uitgedrukt in het aantal lumen (lm) van de lamp en het geeft aan hoeveel licht de lamp afgeeft. Dit is iets anders dan het wattage (in Watt), waarmee het energieverbruik wordt aangeduid. terwijl de meeste mensen wel een idee hebben hoeveel fel een gloeilamp van 40 of 100 Watt schijnt, ligt dat bij ledlampen heel anders. Het is bij aanschaf van een slimme lamp dan ook beter om naar het aantal lumen te kijken, dan naar het wattage. Maar hoeveel lumen heb je dan nodig?

Het aantal lumen op verpakkingen
Lumen versus wattage
Hoeveel lumen per ruimte?
Lumen en lux

Het aantal lumen op verpakkingen

Op de verpakking van bijvoorbeeld een Philips Hue-lamp kun je verschillende waarden tegenkomen. Zo kan één en dezelfde Hue E27-lamp voorzien zijn van de aanduiding 1.100 lumen maar ook met 806 lumen. Welke waarde is correct?

Om de lichtopbrengst van lampen beter te kunnen vergelijken heeft de EU sinds najaar 2021 verplicht gesteld dat een fabrikant altijd de lumen-waarde bij 2.700 Kelvin (standaard wit) moet opgeven. Op die manier zijn verschillende producten beter onderling te vergelijken.

Voorheen noemden fabrikanten nog wel eens de hoogst mogelijke waarde. De afgelopen jaren zijn er veel E27 Hue-lampen met de aanduiding ‘800’ verkocht, zoals op de foto hieronder te zien is. Dat is echter de maximale waarde als je de lamp met ongezellig koud wit licht met een kleurtemperatuur van 4.000 Kelvin gebruikt – iets wat zo kil en onprettig oogt dat je het alleen gebruikt als je een nachtje moet doorhalen om voor een examen te studeren. Deze waarde is dan ook niet realistisch.

Bij een normale witte kleurtemperatuur van 2.700 Kelvin hebben deze lampen een lichtopbrengst van slechts 570 lumen.

Er zijn ook Hue-lampen met ‘1600’ op de verpakking, die bij 2.700 Kelvin een lichtopbrengst van 1200 lumen hebben. Tegenwoordig staat dit duidelijker op de verpakkingen van Philips Hue-lampen vermeld.

Alles over Philips Hue-lampen en -accessoires

Lumen versus wattage

Zoals gezegd kun je bij een slimme ledlamp beter naar het aantal lumen kijken en niet naar het wattage. Stap je over van een traditionele gloeilamp naar een slimme ledlamp, dan moet de verlichtingsopbrengst ongeveer overeen komen.

Lichtopbrengst	Gloeilamp	Ledlamp
200-300 Lumen	25 -35 Watt	2-4 Watt
300-500 Lumen	40 – 50 Watt	3-5 Watt
500-700 Lumen	60 Watt	5-7 Watt
700-1000 Lumen	75 Watt	8-10 Watt
1000-1250 Lumen	100 Watt	10-13 Watt
1250-2000 Lumen	125 – 150 Watt	13-20 Watt

Deze lichtopbrengst moet dus gelden voor normaal wit licht met een kleurtemperatuur van 2.700 Kelvin. Ben je van plan de lamp te gebruiken met gezellig warmwit licht, dan zal de lichtopbrengst iets lager zijn, maar het oogt ook een stuk gezelliger. Ook kun je een ledlamp vaak dimmen, waarbij de lichtopbrengst uiteraard ook lager wordt.

De lumen-waarde is belangrijk om te bepalen hoe energie-efficiënt een ledlamp is. Het geeft aan hoeveel lichtopbrengst een lamp produceert met betrekking tot het aantal Watt. Je kunt die uitdrukken in Lumen/Watt. Bij ledverlichting is dit doorgaans hoog, omdat ledlampen erg energiezuinig zijn. Een halogeenlamp kan een Lumen/Watt-verhouding hebben van 18, terwijl dit bij een ledlamp 118 is.

Als het om sfeerlicht gaat is het ook belangrijk dat de kleurtemperatuur goed is. Lees onze tip hoe je met slimme lampen een romatische sfeer creëert!

Zo zorg je voor een romantische sfeer met slimme verlichting

Hoeveel lumen per ruimte?

In sommige ruimtes heb je meer licht nodig dan in andere. Hierbij spelen nog meer factoren een rol, zoals de grootte van de kamer, de hoogte van het plafond, de hoogte waarop de lamp hangt, de kleuren waarin de lamp is afgesteld en het type lamp. Dit zijn grofweg de verlichtingssterkte die je in een bepaalde kamer nodig hebt, per vierkante meter:

Ruimte	Lumen / vierkante meter
Keuken	300-400
Keuken (activiteit)	700-800
Woonkamer	400-500
Slaapkamer	300-400
Slaapkamer (activiteit)	700-800
Badkamer	500-600
Badkamer (activiteit)	700-800
Gang	300

Voor sommige ruimtes zoals kantoren en winkels heb je feller licht nodig. Dit geldt ook voor kapperszaken, supermarkten en dergelijke. Je zou dan ledpanelen met een hoge lichtsterkte kunnen gebruiken van meer dan 3.000 Lumen. Ook zijn er led-buizen die de traditionele tl-buis kunnen vervangen en tot wel 7.000 Lumen aan licht leveren.

Hoeveel lumen in de woonkamer?

In een woonkamer kun je het beste dimbare ledlampen toepassen, zodat je kunt wisselen tussen taken die veel licht nodig hebben (zoals het bouwen van een LEGO-set) en taken waarbij je wat meer sfeerlicht wilt (zoals een romantisch diner). In totaal heb je een lichtopbrengst tussen de 1500 en 2000 Lumen nodig om te zorgen dat je voor elke taak de juiste lamp hebt. Boven de eettafel wil je bijvoorbeeld een wat fellere dimbare lamp en dat geldt ook als je de woonkamer gebruikt voor thuiswerken.

Hoeveel lumen in de keuken?

In de keuken breng je veel tijd door voor activiteiten zoals koken, koffie zetten, ontbijten en meer. Voor het snijden van groente wil je alles goed kunnen zien, dus een wat fellere lamp boven het werkblad komt dan goed van pas, tussen de 1000 tot 3000 Lumen aan verlichting. Rondom de eettafel kan 1000 tot 1500 Lumen voldoende zijn. Breng je veel tijd in de keuken door en heb je er ook een tv staan, dan gebruik je de keuken waarschijnlijk ook voor ontspanning en heb je behoefte aan wat sfeervoller licht.

Hoeveel lumen in de slaapkamer?

In de slaapkamer kan de behoefte aan felle lampen heel verschillend zijn. Als je je slaapkamer alleen gebruikt om te slapen, dan is sfeerverlichting voldoende en heb je voldoende aan 500-1000 Lumen. Gebruik je je slaapkamer ook om huiswerk te maken, te thuiswerken of te sporten, dan wil je vaak wat fellere verlichting en kun je behoefte hebben aan 2000 Lumen. Voor een gezellige sfeer zul je vaker warme kleurtinten instellen en die geven wat minder fel licht.

Hoeveel lumen in de badkamer?

In de badkamer wil je meestal zo helder mogelijk licht, zodat je alles goed kunt zien tijdens het tandenpoetsen, douchen en make-up aanbrengen. Een verlichting tussen de 1000 tot 2000 Lumen moet voldoende zijn, bijvoorbeeld door meerdere spotjes te gebruiken. Deze moeten spatwaterdicht zijn (IP44).

Hoeveel lumen in de tuin?

Wil je HomeKit in de tuin, dan zul je behalve slimme kraanaansluitingen en waterdichte stopcontacten vaak ook wat lampen willen aanbrengen. Ook hier is de behoefte aan lichtsterkte heel verschillend. Je wilt zwakke verlichting zodat alles mooi is uitgelicht en je toch veilig over het tuinpad kunt lopen. Maar als er onraad is wil je een wat fellere lamp. Je zou langs het tuinpad lage zuiltjes of een lichtslang kunnen plaatsen, terwijl je aan de muur een HomeKit-beveiligingscamera met flood light plaatst (bijvoorbeeld die van Netatmo). Bij beweging zal er dan een felle lamp gaan schijnen, om ongewenst volk af te schrikken.

HomeKit in de tuin: dit zijn je mogelijkheden

Lumen en lux

Lumen geeft aan hoeveel licht een lamp uitstraalt, maar als de lamp heel hoog aan het plafond hangt zal de lichtopbrengst op je werktafel alsnog vrij laag zijn. De hoeveelheid licht op een oppervlak wordt uitgedrukt in lux. Een lamp van 500 Lumen die vlak boven je werkblad schijnt (bijvoorbeeld in een bureaulampje) kan meer lux opleveren dan een lamp van 1000 Lumen die aan een hoog plafond hangt. Een vuistregel is: als je een lamp 2x zo dicht bij een oppervlak plaatst, wordt het 4x zo sterk belicht.

Bij het uitlichten van een kunstwerk kun je het beste een spotje gebruiken met minder Lumen, die je dichterbij plaatst.

Meer over slimme verlichting lees je in onze round-up. Er zijn veel meer merken dan Philips Hue, zoals de slimme lampen van IKEA, Kruidvat, LiFX en meer. En heb je geen slimme lamp of ben je erg gehecht aan een bepaalde armatuur, dan zou je ook een bestaande lamp op afstand bedienbaar kunnen maken door er een slimme stekker tussen te plaatsen.